Bộ tem 70 năm truyền thống ngành Bưu điện. (Nguồn: Vietnam+) Ngày 15/8/1945, tại Hội nghị toàn quốc Đảng Cộng sản Đông Dương, họp tại Tân Trào, Đảng đã quyết định thành lập “ Ban Giao thông chuyên môn”, tổ chức tiền thân của ngành bưu điện Việt Nam. Sự kiện này đánh dấu sự ra đời của ngành bưu điện, nay là ngành thông tin và truyền thông Việt Nam.
Trên chặng đường 70 năm đồng hành cùng đất nước với biết bao biến cố lịch sử, ngành bưu điện đã vượt qua khó khăn, thách thức, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ bảo vệ và xây dựng Tổ quốc, góp phần đưa Việt Nam từng bước phát triển, hội nhập với thế giới.
Sinh ra và trưởng thành để phục vụ cách mạng
Tự hào về truyền thống 70 năm của ngành, ông Đỗ Trung Tá, nguyên Bộ trưởng Bộ Bưu chính Viễn thông cho biết ngành bưu điện sinh ra vì nhu cầu của cách mạng, trưởng thành để phục vụ cách mạng.
Trong hai cuộc kháng chiến gian khổ và oanh liệt, cùng với lực lượng thông tin quân sự, ngành bưu điện đã vượt qua mọi khó khăn, thiếu thốn, hiểm nguy, đem tất cả sức lực, trí tuệ và cả xương máu để xây dựng, giữ vững huyết mạch thông tin, phục vụ chiến đấu của toàn dân tộc.
Gần 1 vạn người con ưu tú của ngành bưu điện đã ngã xuống trên khắp các chiến trường cho độc lập tự do của Tổ quốc.
Thấm nhuần lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Việc liên lạc là một việc quan trọng bậc nhất trong công tác cách mệnh, vì chính nó quyết định sự thống nhất chỉ huy, sự phân phối lực lượng và do đó đảm bảo thắng lợi”, từ những chiến sỹ giao liên, điện báo viên đến công nhân đường dây, hộ tống viên, bưu tá..., trong bất cứ tình huống nào cũng nêu cao tinh thần mưu trí, sáng tạo, kiên cường bám trụ, giữ vững đường dây, đảm bảo vận chuyển công văn, thư từ, điện báo phục vụ đắc lực sự chỉ đạo, điều hành của Đảng, Nhà nước. Đồng thời, thực hiện tốt nhiệm vụ đưa đón, bảo vệ cán bộ, bộ đội, kể cả cán bộ cao cấp của Đảng, vận chuyển thiết bị, vũ khí, hàng hóa, thuốc men cho chiến trường.
Đánh giá cao những đóng góp của ngành bưu điện vào sự nghiệp giải phóng dân tộc, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban bí thư Lê Hồng Anh đã khẳng định lịch sử của ngành bưu điện gắn liền với lịch sử của cuộc cách mạng giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Được rèn luyện trong cách mạng và trải qua hai cuộc kháng chiến đầy gian khổ, hy sinh, các thế hệ cán bộ công nhân viên bưu điện đã sống, chiến đấu cùng với những khẩu hiệu lịch sử: “Cùng nhau giữ trọn lời nguyền, thề đem xương máu nối liền đường dây” hay “Đứt dây như đứt ruột, gẫy cột như gẫy xương ”, “Đường thư là mặt trận, xe thư là vũ khí ”…
Đó chính là những lời thề quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh của đội ngũ những người làm bưu điện. Trên từng tấc đất của Tổ quốc Việt Nam, có thể nói ở đâu cũng in đậm dấu chân người bưu điện, nơi đâu cũng thấm mồ hôi và cả máu xương của các anh hùng, liệt sỹ bưu điện.
Khi nước nhà thống nhất và trong thời kỳ đổi mới (1986-1992), Bưu điện Việt Nam trở thành ngành tiên phong thực hiện đường lối đổi mới một cách sáng tạo với quyết sách “Đi thẳng vào công nghệ hiện đại, số hóa, đa dịch vụ.” Tiếp đó, ngành tiếp tục thực hiện chiến lược “Tăng tốc độ phát triển và hiện đại hóa ” cho giai đoạn 1993- 2000.
Tái cấu trúc và hội nhập phát triển
Bước sang thế kỷ 21, chiến lược của ngành là “Hội nhập và phát triển” nhằm phát huy nội lực, tạo môi trường cạnh tranh sâu rộng trong nước để tiếp tục đổi mới công nghệ, mở rộng mạng lưới, đa dạng hóa các loại hình dịch vụ, đẩy mạnh ứng dụng và phát triển công nghệ thông tin, hạ giá thành, tự tin và chủ động hội nhập quốc tế.
Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Bắc Son nhấn mạnh thành tựu quan trọng của quá trình đổi mới chính là đổi mới cơ cấu tổ chức, tách riêng lĩnh vực quản lý nhà nước và sản xuất kinh doanh để nâng cao hiệu quả hoạt động.
Bộ Bưu chính Viễn thông trước đây và từ năm 2007 là Bộ Thông tin và Truyền thông, thực hiện chức năng quản lý nhà nước, đề xuất xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật, khuôn khổ pháp lý, hình thành thị trường cạnh tranh.
Các doanh nghiệp hoạt động tự chủ, năng động, hình thành các Tập đoàn, Tổng công ty lớn. Trong đó, Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam VNPT với Vinaphone, VietnamPost, Mobifone... là những đơn vị chủ lực thúc đẩy thị trường phát triển.
Hiện nay, mạng lưới bưu chính có 12.642 điểm phục vụ, bán kính phục vụ bình quân đạt 2,82 km/điểm; 91,7% số xã trong cả nước có báo đến trong ngày, góp phần cung cấp các dịch vụ bưu chính cơ bản phục vụ sự chỉ đạo, điều hành của Đảng, Nhà nước, sự phát triển kinh tế-xã hội và nhu cầu thông tin của nhân dân.
Lĩnh vực viễn thông đạt tốc độ tăng trưởng trung bình hàng năm từ 40%-50%. Tổng doanh thu của các doanh nghiệp viễn thông năm 2014 đạt gần 305.000 tỷ đồng; nộp ngân sách ước đạt 26.000 tỷ đồng.
Hệ thống hạ tầng thông tin truyền dẫn hiện đại công nghệ IP, mạng cáp quang băng rộng, mạng thông tin di động 2G/3G, hệ thống vệ tinh Vinasat 1 và 2 phủ sóng toàn bộ lãnh thổ Việt Nam và nhiều nước trong khu vực...
Bộ trưởng Nguyễn Bắc Son cũng cho biết thành tựu về công nghệ chính là nền tảng để ngành hoàn thành mục tiêu phổ cập dịch vụ thông tin, truyền thông trong cả nước, kể cả vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo; cung cấp cho xã hội đa dịch vụ tiện ích với giá cả phù hợp.
Việc đưa vào ứng dụng thành tựu viễn thông-công nghệ thông tin trong các lĩnh vực y tế, giáo dục, hải quan, các dịch vụ hành chính công, hình thành chính phủ điện tử...tạo thuận lợi cho người dân trong mọi mặt của đời sống, đồng thời tăng cường hiệu quả trong công tác quản lý nhà nước của các ngành, lĩnh vực kinh tế xã hội.
Lĩnh vực báo chí, xuất bản và phát hành đã có bước chuyển mới, làm tốt công tác thông tin, tuyên truyền các chủ trương, chính sách, sự kiện chính trị lớn của đất nước; thường xuyên cập nhật, đưa tin chính xác, phản ánh đầy đủ và kịp thời tình hình chính trị, quốc phòng-an ninh, kinh tế-xã hội.
Cả nước hiện có 850 cơ quan báo, tạp chí in; 67 đài phát thanh, truyền hình Trung ương và địa phương; 100 cơ quan báo điện tử …với trên 23.000 phóng viên, nhà báo đang hoạt động trong nước và ở nước ngoài.
Với sự phát triển vượt bậc của viễn thông, công nghệ thông tin, Việt Nam đang từng bước thực hiện mục tiêu trở thành nước mạnh về công nghệ thông tin-truyền thông như Đề án đã được Chính phủ phê duyệt.
Đồng hành với những thành tựu to lớn là những thách thức không nhỏ đối với ngành Thông tin và Truyền thông, nhất là trong bối cảnh thị trường cạnh tranh và yêu cầu hội nhập quốc tế.
Hiện tại, ngành thông tin và truyền thông đang thực hiện quá trình tái cấu trúc, trong đó việc chia tách độc lập hai lĩnh vực truyền thống là bưu chính và viễn thông đã tạo cơ hội cho cả hai lĩnh vực cùng phát triển đồng đều.
Lĩnh vực viễn thông vừa duy trì sản xuất kinh doanh, vừa tiến hành quá trình tái cấu trúc thành công với những bước chuyển biến ấn tượng. Tái cấu trúc VNPT với chiến lược trở thành nhà cung cấp dịch vụ - giải pháp hàng đầu; thành lập Tổng công ty Viễn thông Mobifone; điều chuyển các đơn vị thuộc VNPT để tăng cường hiệu quả hoạt động…. Các đơn vị trong ngành cùng với các doanh nghiệp mới tham gia thị trường, đóng góp quan trọng vào sự tăng trưởng kinh tế cũng như đảm bảo quốc phòng, an ninh.
Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Bắc Son cho rằng để thực hiện thành công chiến lược “Tăng tốc, đưa Việt Nam sớm trở thành nước mạnh về công nghệ thông tin và truyền thông”, toàn ngành cần tập trung phát triển nguồn nhân lực công nghệ thông tin và truyền thông, đáp ứng nhu cầu trong nước và xuất khẩu, coi đây là yếu tố quyết định sự thành công của chiến lược.
Bên cạnh đó, phát triển công nghiệp công nghệ thông tin, coi đây là ngành kinh tế kỹ thuật trọng điểm, đóng góp tỷ trọng lớn trong tăng trưởng GDP của đất nước. Ngành cũng cần hoàn thành tái cấu trúc lĩnh vực bưu chính-viễn thông, tiếp tục phát triển hạ tầng viễn thông băng thông rộng đến các xã, phường, thôn, bản trên cả nước, phục vụ nhu cầu sử dụng của người dân và công tác chỉ đạo, điều hành của Đảng và Nhà nước./.
