Phó Chủ tịch Ủy ban chứng khoán Nhà nước Vũ Thị Chân Phương cho biết: “Dự án Luật Chứng khoán (sửa đổi) lần này đã có một quá trình nghiên cứu lâu dài, để lấy ý kiến rộng rãi của các tổ chức, cá nhân, đối tượng chịu sự tác động của dự thảo Luật.”
Theo Phó Chủ tịch Ủy ban, việc xây dựng dự thảo Luật nhằm hoàn thiện thể chế, ổn định môi trường pháp lý, bảo đảm cho sự phát triển ổn định, bền vững, an toàn của thị trường chứng khoán, đáp ứng yêu cầu hội nhập, nâng cao hiệu quả công tác quản lý Nhà nước đối với thị trường, bảo đảm thị trường chứng khoán là kênh huy động vốn trung và dài hạn quan trọng của nền kinh tế.
[Đơn vị nhận vốn có vô can khi các dự án ODA đội chi phí?]
Theo ông Nguyễn Quang Việt, Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, dự thảo Luật Chứng khoán (sửa đổi) cơ bản giữ nguyên bố cục của Luật hiện hành, gồm 10 chương, 136 Điều, trong đó dự thảo Luật có sửa đổi 97 Điều, bổ sung 31 Điều, bãi bỏ 31 Điều và giữ nguyên 8 Điều. Các nội dung sửa đổi, bổ sung bao gồm quy định chung, chào bán chứng khoán, công ty đại chúng, thị trường giao dịch, đăng ký, lưu ký, bù trừ và thanh toán, công ty chứng khoán… và thanh tra, xử lý vi phạm.
Tách bạch điều kiện chào bán chứng khoán
Trong dự thảo lần này, các điều kiện chào bán cổ phiếu lần đầu và chào bán thêm ra công chúng sẽ được tách bạch cho phù hợp với tính chất của các đợt chào bán.
Tại Luật hiện hành, điều kiện phát hành hai loại hình chào bán trên chưa tách riêng phù hợp với tính chất cũng như chưa có quy định về quy mô phát hành, tính đại chúng… dẫn đến có trường hợp doanh nghiệp phát hành với giá rất lớn, giá trị gấp nhiều lần vốn chủ sở hữu, như vậy sẽ tiềm ẩn rủi ro đối với các nhà đầu tư.
Do vậy, dự thảo Luật đã sửa đổi, bổ sung điều kiện chào bán theo hướng chặt chẽ hơn, phù hợp với thông lệ quốc tế từ đó nâng cao chất lượng hàng hóa, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của nhà đầu tư.
Cụ thể, một số điều kiện được chuẩn hóa như vốn điều lệ đã góp sẽ nâng từ 10 tỷ đồng lên 30 tỷ đồng, kết quả hoạt động kinh doanh, quy mô, tần suất phát hành đồng thời gắn việc chào bán chứng khoán ra công chúng với niêm yết, đăng ký giao dịch chứng khoán trên thị trường.
Bà Vũ Thị Chân Phương cho biết, quy mô của các doanh nghiệp đã tăng lên rất nhanh, sau khi cân nhắc ban soạn thảo đã nâng điều kiện vốn phát hành cổ phiếu lần đầu lên 30 tỷ đồng nhằm phù hợp với thị trường chung (hiện trên 80% các doanh nghiệp có mức vốn từ 30 tỷ đồng trở lên).
Quyền yêu cầu các tổ chức tín dụng hợp tác
Những hành vi vi phạm trên thị trường chứng khoán trong thời gian qua đã diễn ra khá phức tạp, một trong nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên là do Luật chứng khoán hiện hành quy định thẩm quyền của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước trong thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm chưa đáp ứng được yêu cầu quản lý, giám sát, cưỡng chế thực thi pháp luật trên thị trường cũng như chưa thực hiện được đầy đủ các nguyên tắc của Tổ chức quốc tế các Ủy ban chứng khoán (IOSCO) mà Việt Nam là thành viên.
Theo bà Phương, do thiếu các thẩm quyền trong việc yêu cầu các cá nhân, tổ chức cung cấp thông tin, giải trình, cung cấp tài liệu… nên Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đã gặp rất nhiều khó khăn trong việc thu thập thông tin, xác minh, làm rõ và xử lý kịp thời các hành vi lạm dụng mang tính nghiêm trọng trên thị trường chứng khoán, như giao dịch nội gián, thao túng thị trường.
Để khắc phục những vấn đề này, dự thảo Luật đã bổ sung một số quyền của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, như yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân cung cấp thông tin, tài liệu, dữ liệu hoặc giải trình, đến làm việc về các nội dung liên quan thanh tra, kiểm tra. Thêm vào đó, Ủy ban cũng có quyền yêu cầu các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng tại Việt Nam cung cấp thông tin liên quan đến giao dịch trên các tài khoản của khách hàng, yêu cầu các doanh nghiệp viễn thông cung cấp thông tin tên, địa chỉ, số máy và thời gian nghe – gọi… đối với các trường hợp có dấu hiện thực hiện hành vi bị cấm trong hoạt động chứng khoán và thị trường chứng khoán.
Ngoài ra, bà Phạm Thị Thanh Hương, Phó Chánh thanh tra Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cho biết để có chế tài đủ mạnh, nâng cao tính răn đe, phòng ngừa, xử lý những vi phạm nghiêm trọng, ảnh hưởng đến tính minh bạch, an toàn của thị trường, dự thảo Luật đã quy định mức phạt tiền tối đa đối với hành vi thao túng thị trường và giao dịch nội bộ là 10 lần khoản thu trái pháp luật đối với tổ chức và 5 lần đối với cá nhân, đối với các hành vi khác, mức phạt tiền tối đa là 3 tỷ đồng đối với tổ chức và 1,5 tỷ đồng đối với cá nhân.
Để khắc phục những bất cập, hạn chế của Luật hiện hành đồng thời tiếp cận với thông lệ quốc tế, tăng cường tính công khai, minh bạch, ông Nguyễn Quang Việt cho hay, dự thảo Luật sẽ bổ sung nhiều đối tượng phải công bố thông tin, như tổ chức phát hành trái phiếu doanh nghiệp ra công chúng, tổ chức niêm yết trái phiếu doanh nghiệp, cổ đông lớn và nhóm người có liên quan sở hữu từ 5% số cổ phiếu có quyền biểu quyết, chứng chỉ quỹ của quỹ đóng….
Hiện, Dự án Luật đã được Bộ Tư pháp thẩm định, Chính phủ cho ý kiến và trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội về Dự án Luật Chứng khoán (sửa đổi). Trên cơ sở ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và báo cáo thẩm tra sơ bộ của Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, Chính phủ đã hoàn thiện hồ sơ Dự án Luật Chứng khoán (sửa đổi) và trình Quốc hội để thảo luận trong kỳ họp thứ 7 - Quốc hội khóa XIV, dự kiến sẽ xem xét thông qua vào kỳ họp thứ 8./.
Phó Chủ tịch Ủy ban chứng khoán Nhà nước Vũ Thị Chân Phương phát biểu: