Theo Reuters và trang mạng nytimes.com, ngày 15/11 vừa qua, cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump đã thông báo quyết định tái tranh cử trong một sự kiện tập trung đông đảo người ủng hộ diễn ra tại khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago, bang Florida.
Hãng tin Reuters cho biết đội ngũ của ông Trump cũng đã nộp đơn đăng ký tranh cử tổng thống Mỹ năm 2024.
Tuyên bố ra tranh cử sớm của ông Trump được cho là nhằm ngăn chặn một số ứng cử viên tiềm năng của đảng Cộng hòa ra tranh cử vào Nhà Trắng bao gồm Thống đốc Florida, ông Ron DeSantis và cựu Phó Tổng thống Mike Pence.
Việc ông Trump có thể tuyên bố ra tranh cử diễn ra sau khi đảng Cộng hòa không có được kết quả như mong đợi trong cuộc bầu cử giữa kỳ vừa qua khi chỉ giành lại quyền kiểm soát Hạ viện, trong khi đảng Dân chủ vẫn tiếp tục kiểm soát Thượng viện.
Trên thực tế, một Đảng Cộng hòa đang trong tình trạng hỗn loạn và bị chia rẽ bởi những lời buộc tội gay gắt và sự cạnh tranh bè phái là môi trường hoàn hảo cho ông Trump. Xét cho cùng, sự cay đắng và đổ lỗi là những công cụ chính của ông Trump và chính khi các đảng viên Cộng hòa đang ở thời kỳ suy thoái chính trị thấp nhất - khi họ cảm thấy dễ bị tổn thương nhất, là nạn nhân và bị gạt ra ngoài lề xã hội - ông Trump đang ở trạng thái chính trị tốt nhất của mình.
Nhiều người trong số những người theo chủ nghĩa Reagan, những lãnh đạo của Đảng Cộng hòa và những trí thức bảo thủ từng thống trị Đảng Cộng hòa tin rằng họ cần những người ủng hộ ông Trump hết mình - rằng Đảng Cộng hòa không thể thắng cử nếu không có họ. Nhưng thành tích chính trị của chủ nghĩa Trump là không đặc biệt ấn tượng.
[Ông Donald Trump thông báo tái tranh cử tổng thống Mỹ năm 2024]
Bản thân ông Trump là một trong 10 tổng thống tìm kiếm nhiệm kỳ thứ 2 nhưng không giành chiến thắng, cùng với William Howard Taft, Martin Van Buren và George H.W Bush. Thành tích của ông Trump còn tệ hơn nhiều so với Taft ở chỗ ông đã kéo theo cả đảng của mình, mất chức tổng thống, Hạ viện và Thượng viện trong khoảng thời gian 4 năm, một màn trình diễn gợi nhớ đến sự quét sạch của Đảng Cộng hòa dưới thời Herbert Hoover trong Đại suy thoái.
Trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ, người được coi là đối thủ cạnh tranh đáng gờm nhất của ông Trump cho vị trí ứng cử viên Đảng Cộng hòa năm 2024 là Thống đốc bang Florida Ron DeSantis, người đã giành chiến thắng giòn giã, đánh bại đối thủ Đảng Dân chủ gần 20 điểm. Vì vậy, trong thời điểm bình thường, một đảng chính trị bình thường sẽ tránh xa những người thua cuộc và nhìn về phía trước để tìm kiếm những người có khả năng chiến thắng cao hơn. Nhưng đây không phải là thời điểm bình thường và Đảng Cộng hòa không phải là một đảng chính trị bình thường.
Tuy nhiên, nếu ông Trump sớm tham gia bầu cử sơ bộ của Đảng Cộng hòa, ông phải được coi là ứng cử viên hàng đầu của đảng này. Đối thủ cạnh tranh của ông Trump có thể bao gồm DeSantis, người tuần trước đã thực sự giành chiến thắng trong một cuộc bầu cử - không hơn không kém - và chắc chắn đang nghĩ cách tốt nhất để hạ gục ông Trump.
Không còn nghi ngờ gì nữa, DeSantis đang nghiên cứu về ví dụ năm 2016 của Thượng nghị sỹ Floridia Marco Rubio, người đã dốc toàn lực công kích ông Trump trong cuộc bầu cử sơ bộ của Đảng Cộng hòa và chỉ thành công trong việc tự gạt mình ra ngoài lề, một trường hợp điển hình về việc cố gắng hạ gục ông Trump nhưng thất bại.
Những đảng viên Cộng hòa vẫn tin rằng cựu Tổng thống Mỹ Trump sẽ là công cụ cứu rỗi chính trị của họ vào năm 2024. Theo kết quả các cuộc thăm dò của AP và CNN gần đây, tỷ lệ ủng hộ trong nội bộ đảng Cộng hòa dành cho ông Trump không còn cao như trước. Tuy nhiên, ông vẫn là một nhân vật nổi bật của "Những chú voi" và được đánh giá là một trong những gương mặt sáng giá nhất hiện nay có thể được đảng này chọn làm ứng cử viên tổng thống năm 2024.
Phản ứng trước thông báo ra tái tranh cử của ông Donald Trump, các đảng viên Cộng hòa đã đưa ra những quan điểm khác nhau. Một số người ca ngợi ông là "nhà lãnh đạo hợp pháp của đảng Cộng hòa," trong khi những người khác cho rằng ông không nên ra tái tranh cử.
Bà Greene, đồng minh thân cận của ông Donald Trump, tán thành việc ông muốn ra tái tranh cử. Các đảng viên Cộng hòa gồm Troy Nehls và Andy Biggs cũng ủng hộ cựu tổng thống Mỹ, khẳng định ông là "nhà lãnh đạo của đảng Cộng hòa," đồng thời kêu gọi "làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại."
Tuy nhiên, thượng nghị sỹ Lindsey Graham không ủng hộ hoàn toàn ông Trump, song hoan nghênh chiến lược chính trị mà cựu tổng thống Mỹ sử dụng trong thông báo tối 15/11. Trên mạng xã hội Twitter, thượng nghị sỹ Lindsey Graham nêu rõ: “Nếu cựu Tổng thống Trump tiếp tục giọng điệu này và đưa ra thông điệp này một cách nhất quán, ông ấy sẽ khó bị đánh bại.”
Trong khi đó, những đảng viên Cộng hòa khác như các thống đốc về hưu Larry Hogan và Asa Hutchinson đều không ủng hộ ông Trump tái tranh cử và không quên dự đoán ông sẽ thất bại với tư cách là ứng viên đảng Cộng hòa năm 2024.
Các cựu nhân viên trong chính quyền của ông Trump trước đây cũng nghi ngờ về lựa chọn tái tranh cử của ông, bao gồm cựu Giám đốc truyền thông chiến lược Nhà Trắng Alyssa Farah, cựu Phó Thư ký báo chí Sarah Matthews và cựu Chánh văn phòng Mick Mulvaney.
Chưa hết, kết quả gây tranh cãi của các ứng viên được ông Trump hậu thuẫn trong cuộc bầu cử giữa kỳ Mỹ vừa qua cũng khiến khả năng thắng cử của cựu tổng thống Mỹ bị đặt dấu chấm hỏi. Nhiều người cho rằng ảnh hưởng của ông Trump đã không còn như trước, thậm chí tác động tiêu cực đến đảng Cộng hòa./.