Công trình xây dựng khu định cư mới ở Givat Zeev, khu Bờ Tây, phíaBbắc Jerusalem ngày 12/11. (Nguồn: AFP/TTXVN) Ngày 29/12, dư luận đã lên án mạnh mẽ quyết định của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu về việc công bố các gói thầu xây dựng 1.400 căn nhà mới tại các khu định cư Do Thái ở Bờ Tây, trên các phần đất chiếm đóng bất hợp pháp của Palestine sau cuộc chiến tranh năm 1967.
Đại sứ Liên minh châu Âu (EU) Faaborg-Andersen đã chuyển thông điệp tới các quan chức Hội đồng An ninh Quốc gia và Bộ Ngoại giao Israel, bày tỏ "lo ngại sâu sắc" về kế hoạch xây dựng mới nói trên. Đại sứ Anh tại Israel Matthew Gould cũng chuyển thông điệp tương tự tới giới chức ngoại giao Israel.
Một tuần trước, các đại sứ Anh, Đức, Pháp, Tây Ban Nha và Italy đã gặp quyền Tổng vụ trưởng thuộc Bộ Ngoại giao Israel Nissim Ben-Sheetrit để đề nghị chính quyền nước này không thông báo xây dựng mới tại các khu định cư Bờ Tây sau khi tiến hành trao trả tù nhân Palestine.
Các đại sứ EU cảnh báo nếu tiến trình hòa bình sụp đổ do thông báo mới về xây dựng khu định cư, EU sẽ quy trách nhiệm cho Israel. Tuy nhiên, Thủ tướng Israel vẫn thông qua gói thầu xây dựng 600 ngôi nhà tại khu định cư Ramat Shlomo, thuộc một khu vực ở Bờ Tây mà Israel sáp nhập bất hợp pháp vào Jerusalem, cùng khoảng 800 ngôi nhà khác sẽ được xây tại một số khu định cư ở Bờ Tây.
Động thái trên của Thủ tướng Netanyahu cũng vấp phải phản ứng trong nước. Chủ tịch đảng Lao động Isaac Herzog đã gửi thư kêu gọi rút lại kế hoạch xây dựng trên. Trong thư, ông Herzog nhấn mạnh "Israel nên thông báo đóng băng toàn bộ hoạt động xây dựng khu định cư khi chúng ta đang trong quá trình đàm phán biên giới cuối cùng."
Chủ tịch đảng Lao động cũng nêu rõ rằng quyết định xây dựng ở bên kia giới tuyến Xanh sẽ chỉ hủy hoại vị thế của Israel cũng như các quan hệ với cộng đồng quốc tế.
Trong một diễn biến khác cùng ngày 29/12, Ủy ban Bộ trưởng về Luật pháp thuộc Quốc hội Israel đã bỏ phiếu thông qua dự luật về việc sáp nhập vào Israel Thung lũng Jordan nằm ở phía Đông khu Bờ Tây. Nếu được Quốc hội thông qua, dự luật sẽ chính thức có hiệu lực và luật pháp Israel sẽ được áp dụng tại vùng chiếm đóng bất hợp pháp này.
Dự luật trên do nghị sĩ Miri Regev đề xuất nhằm để Israel không rút quân khỏi Thung lũng Jordan nếu và khi nước này đạt được một thỏa thuận hòa bình với Palestine.
Trong một phản ứng, Trưởng đoàn đàm phán Palestine Saeb Erekat tuyên bố các nỗ lực trên của Israel là hành vi phá hoại tiến trình hòa bình và mục tiêu đạt được giải pháp hai nhà nước. Ông cho biết Palestine không công nhận dự luật, nhận định "đây là tội ác chiến tranh hủy hoại giải pháp hai nhà nước."
Theo ông Erekat, nếu Israel tiếp tục kế hoạch sáp nhập Thung lũng Jordan, giới lãnh đạo Palestine sẽ thúc đẩy lại nỗ lực gia nhập 63 cơ quan quốc tế và Liên hợp quốc, bao gồm Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC).
Các kế hoạch của Israel về xây dựng khu định cư và sáp nhập đất đai được đưa ra chỉ một tuần trước khi Ngoại trưởng Mỹ John Kerry dự kiến tới Israel trong nỗ lực mới thúc đẩy các cuộc đàm phán hòa bình Trung Đông./.
