Trước tình hình xung đột ở khu vực Trung Đông có khả năng lan rộng, lãnh đạo Cục Hàng hải Việt Nam cho rằng giá cước vận chuyển hàng container dự đoán sẽ tiếp tục tăng cao, kèm theo sự thiếu hụt container rỗng cũng sẽ tác động trực tiếp đến khả năng tăng giá sắp tới.
“Dự đoán trong năm 2024, doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam sẽ phải đối mặt với nguy cơ tăng giá cước tàu, tăng thời gian vận chuyển, tăng đơn hàng đặt chỗ, tăng hoãn đơn hàng và tăng các loại phụ phí,” lãnh đạo Cục Hàng hải Việt Nam nhấn mạnh.
Dẫn chứng từ tháng 1/2024, cước vận chuyển container bằng tàu biển đi Mỹ/Canada tăng nhiều so với tháng 12/2023 tùy hãng và tùy tuyến.
Theo thống kê, giá cước vận chuyển sang Mỹ, Canada đến Bờ Tây từ mức 1.850 USD/container tháng 12/2023 lên 2.873-2.950 USD/container vào tháng 1/2024 (tăng thêm 55-60%); cước tàu đến Bờ Đông tháng 12/2023 giá ở mức 2.600 USD/container tăng lên 4.100-4.500 USD/container vào tháng 1/2024 (tăng thêm 58-73%).
Riêng giá cước sang châu Âu ghi nhận tăng mạnh so với tháng 12/2023. Cụ thể, cước đi Hamburg (Đức) có giá 1.200-1.300 USD trong tháng 12/2023 tăng lên 4.350-4.450 USD trong tháng 1/2024, tăng hơn gấp đôi.
“Tuy nhiên, việc tăng giá cước này chỉ ảnh hưởng đối với nhóm khách hàng nhỏ, có lượng hàng không ổn định hoặc chỉ ký hợp đồng ngắn hạn (ký hợp đồng theo ngày) với đơn vị vận chuyển. Các doanh nghiệp thuộc nhóm hàng may mặc, giày dép, đồ gỗ… có lượng hàng ổn định (ký hợp đồng theo năm) hoặc đã ký hợp đồng với đơn vị vận chuyển từ đầu năm sẽ ít bị ảnh hưởng," lãnh đạo Cục Hàng hải Việt Nam thông tin.
Căng thẳng Biển Đỏ: Cước vận tải container tăng vọt, Bộ GTVT chỉ đạo khẩn
Lo ngại xung đột khu vực Biển Đỏ, Bộ Giao thông Vận tải đã đưa ra các giải pháp ứng phó bằng cách thu hút các hãng tàu duy trì tuyến, bổ sung chỗ, vỏ container về Việt Nam để đi châu Âu, châu Mỹ.
Dẫn báo cáo của các hãng tàu, phía Cục Hàng hải Việt Nam cho biết tình hình vận tải ở thời điểm hiện tại tăng cao nhưng các hãng tàu tạm thời vẫn đáp ứng được nhu cầu của thị trường bằng cách bổ sung thêm tàu, thay đổi tuyến của một số tàu, do đó chưa xảy ra tình trạng thiếu hụt tàu, vỏ container như trong thời kỳ dịch COVID-19.
Tuy nhiên, giá cước vận chuyển hàng container đi tuyến châu Âu, châu Mỹ tăng cao thời gian qua do biến động của nền kinh tế, tình hình chính trị trên thế giới và theo quy luật cung cầu của thị trường dịp cuối năm.
Cụ thể, do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, Kênh đào Panama (tuyến đường thương mại hàng hải quan trọng từ khu vực Thái Bình Dương sang Đại Tây Dương) hiện đang bị hạn hán nghiêm trọng, lượng tàu qua kênh đào mỗi ngày sẽ bị giới hạn còn một nửa so với bình thường.
Từ cuối tháng 11/2023, do xung đột tại khu vực Biển Đỏ, buộc các hãng tàu phải thay đổi hải trình các tàu đang khai thác theo tuyến châu Á đi bờ Đông nước Mỹ/Canada và châu Âu tránh đi qua kênh đào Suez. Thay vào đó, các tàu hàng phải đi vòng qua mũi Hảo Vọng (Nam Phi), hành trình mất thêm 7-10 ngày và dài thêm khoảng 3.500 hải lý (6.482km). Điều này dẫn đến vòng quay tàu lâu hơn, làm phát sinh chi phí vận hành và tăng phí an ninh, bảo hiểm của tàu.
Một số hãng tàu đã áp thêm các phụ phí để bù vào chi phí phát sinh, điều này tác động lên giá cả hàng hóa, ảnh hưởng đến người tiêu dùng. Do các yếu tố địa chính trị, cũng như lo ngại năng lực vận chuyển sẽ không đủ để đáp ứng nhu cầu vận chuyển hàng hóa trước Tết Nguyên đán, các thị trường lớn của châu Á có nhu cầu xuất hàng đi châu Âu, châu Mỹ như Trung Quốc, Việt Nam… tăng sản lượng hàng khiến mất cân đối giữa nhu cầu xuất hàng và khả năng đáp ứng của đơn vị vận chuyển.
Vì vậy, Cục Hàng hải Việt Nam sẽ tiếp tục chỉ đạo các cảng vụ hàng hải, chi cục hàng hải tăng cường việc giám sát việc thực hiện niêm yết giá dịch vụ vận chuyển hàng hóa container và phụ thu của các hãng tàu vận chuyển./.
Trước đó, ngay từ đầu tháng 1/2024, Cục Hàng hải Việt Nam đã giao cho các Cảng vụ Hàng hải Hải Phòng, Thành phố Hồ Chí Minh, Vũng Tàu phối hợp với các chi cục hàng hải làm việc với các hãng tàu có tuyến dịch vụ đi châu Âu, châu Mỹ để đánh giá biến động tăng giá vận chuyển, tình hình vận tải, khả năng cung cấp nguồn cung tàu ra thị trường đồng thời thực hiện kiểm tra, giám sát việc niêm yết giá dịch vụ vận chuyển và phụ thu ngoài giá dịch vụ vận chuyển container theo đúng quy định.
Ngoài ra, các hãng tàu container cam kết thực hiện và tuân thủ theo quy định tại Nghị định số 146/2016/NĐ-CP ngày 2/11/2016 của Chính phủ quy định việc niêm yết giá, phụ thu ngoài giá dịch vụ vận chuyển hàng hóa container bằng đường biển và giá dịch vụ tại cảng biển.