Trong khuôn khổ vòng ba của cuộc Đối thoại Chiến lược và Kinh tế Mỹ-Trung Quốc (SED) tổ chức tại thủ đô Washington trong hai ngày 9-10/5, Trung Quốc đã cam kết tạo điều kiện dễ dàng hơn cho các công ty Mỹ giành được các hợp đồng của Chính phủ Trung Quốc.
Đây có thể coi là một sự "nhượng bộ" của phía Trung Quốc bởi lâu nay các tập đoàn nước ngoài thường phàn nàn về việc khó tiếp cận thị trường tăng trưởng nhanh và đầy tiềm năng này.
Các công ty của Mỹ và châu Âu thường xuyên cho rằng họ bị đối xử không công bằng tại "sân chơi" Trung Quốc do chính sách của Bắc Kinh tạo các ưu đãi cho các công ty trong nước.
Kết thúc vòng đối thoại, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Timothy Geithner đánh giá cao tiến triển trong mối quan hệ vốn thường xuyên "căng thẳng" giữa hai nền kinh tế hàng đầu thế giới.
Theo ông, Trung Quốc đã tiến hành những bước đi quan trọng trong việc tạo sân chơi công bằng cho các công ty của Mỹ ở thị trường nước này. Bắc Kinh cũng đã nhất trí cho phép các ngân hàng Mỹ mua các quỹ đầu tư tương hỗ của Trung Quốc - một bước đi quan trọng đầy tiềm năng đối với ngành tài chính của Mỹ.
Nhân dịp này, Mỹ và Trung Quốc đã ký biên bản ghi nhớ giữa sáu đối tác kinh tế mới.
Được thành lập theo Khuôn khổ 10 năm về hợp tác môi trường và năng lượng (TYF), chương trình các đối tác kinh tế chính thức kết nối các công ty của Mỹ và Trung Quốc hợp tác về phát triển bền vững và năng lượng sạch. Thông qua bảy đối tác hiện nay, các công ty đã chia sẻ những kinh nghiệm và họat động về ngăn chặn ô nhiễm không khí, bảo vệ nguồn nước, tái thiết sau các thảm họa thiên tai...
Tuy nhiên, bất chấp những nhượng bộ và tiến triển đạt được trong lĩnh vực kinh tế, tại vòng đối thoại này giữa Mỹ và Trung Quốc vẫn tồn tại bất đồng về nhiều vấn đề như tiền tệ hay nhân quyền.
Không có bước đột phá nào trong yêu cầu của phía Mỹ muốn Trung Quốc phải tăng giá trị đồng Nhân dân tệ nhanh hơn nữa khi Bắc Kinh khẳng định sẽ nâng giá đồng nội tệ theo tốc độ của họ. Đồng Nhân dân tệ đã tăng giá 5,14% kể từ khi được nới lỏng biên độ so với đồng USD tháng 6/2010.
Tuy nhiên, các nhà lập pháp Mỹ cho rằng tỷ giá đồng Nhân dân tệ hiện tại vẫn thấp hơn nhiều so với giá trị thực và chính sách tỷ giá hiện nay của Trung Quốc đã và đang gây thiệt hại lớn cho giới doanh nghiệp và người lao động Mỹ.
Trong khi đó, đáp lại quan ngại của giới chức Mỹ về vấn đề nhân quyền, Phó Thủ tướng Trung Quốc Vương Kỳ Sơn, một trong hai lãnh đạo đoàn của Trung Quốc tại vòng đối thoại, nói rằng phía Mỹ đã có sự hiểu biết rất hạn chế về Trung Quốc.
Theo ông Vương Kỳ Sơn, không quốc gia nào, bao gồm cả Mỹ, là hoàn hảo về vấn đề nhân quyền. Vì vậy, việc Mỹ và Trung Quốc có những khác biệt về một số khía cạnh trong lĩnh vực nhân quyền là điều rất tự nhiên.
Kết thúc vòng đối thoại, mặc dù không đưa ra tuyên bố chung nhưng Mỹ và Trung Quốc đã công bố những kết quả quan trọng đạt được sau hai ngày làm việc.
Thứ nhất, hai bên đã nhất trí thúc đẩy các cuộc trao đổi cấp cao. Tổng thống Mỹ và Chủ tịch Trung Quốc trông đợi gặp lại trong năm nay. Hai bên cũng quyết định rằng các cuộc gặp sắp tới như Hội nghị thượng định G20, Hội nghị thượng đỉnh Đông Á, Hội nghị các nhà lãnh đạo APEC do Mỹ chủ trì sẽ tạo nhiều cơ hội hơn nữa cho sự hợp tác cấp cao.
Thứ hai, về các cuộc tham vấn và đối thoại song phương, hai bên đã thông báo việc thiết lập Đối thoại An ninh Chiến lược Mỹ-Trung Quốc (SSD) trong khuôn khổ SED và đã tổ chức vòng đối thoại đầu tiên của SSD trong bầu không khí thẳng thắn và xây dựng.
Hai bên cũng thừa nhận chia sẻ một loạt lợi ích chung với một mục tiêu chung là duy trì hòa bình, ổn định và thịnh vượng ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương và quyết định thiết lập cuộc tư vấn Mỹ-Trung về châu Á-Thái Bình Dương. Dự kiến hai bên sẽ tổ chức vòng một của cuộc tham vấn này vào thời gian sớm nhất trong năm nay.
Thứ ba, trong giải quyết các thách thức khu vực và toàn cầu như các vấn đề Triều Tiên, Sudan, Afghanistan..., hai bên quyết định tăng cường điều phối và liên lạc về các vấn đề khu vực và toàn cầu nhằm cùng giải quyết các vấn đề chung, bảo vệ hòa bình và ổn định.
Ngoài ra, hai bên cũng nhất trí thúc đẩy sự hợp tác song phương Mỹ-Trung; hợp tác về các vấn đề biến đổi khí hậu, năng lượng và môi trường./.
Đây có thể coi là một sự "nhượng bộ" của phía Trung Quốc bởi lâu nay các tập đoàn nước ngoài thường phàn nàn về việc khó tiếp cận thị trường tăng trưởng nhanh và đầy tiềm năng này.
Các công ty của Mỹ và châu Âu thường xuyên cho rằng họ bị đối xử không công bằng tại "sân chơi" Trung Quốc do chính sách của Bắc Kinh tạo các ưu đãi cho các công ty trong nước.
Kết thúc vòng đối thoại, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Timothy Geithner đánh giá cao tiến triển trong mối quan hệ vốn thường xuyên "căng thẳng" giữa hai nền kinh tế hàng đầu thế giới.
Theo ông, Trung Quốc đã tiến hành những bước đi quan trọng trong việc tạo sân chơi công bằng cho các công ty của Mỹ ở thị trường nước này. Bắc Kinh cũng đã nhất trí cho phép các ngân hàng Mỹ mua các quỹ đầu tư tương hỗ của Trung Quốc - một bước đi quan trọng đầy tiềm năng đối với ngành tài chính của Mỹ.
Nhân dịp này, Mỹ và Trung Quốc đã ký biên bản ghi nhớ giữa sáu đối tác kinh tế mới.
Được thành lập theo Khuôn khổ 10 năm về hợp tác môi trường và năng lượng (TYF), chương trình các đối tác kinh tế chính thức kết nối các công ty của Mỹ và Trung Quốc hợp tác về phát triển bền vững và năng lượng sạch. Thông qua bảy đối tác hiện nay, các công ty đã chia sẻ những kinh nghiệm và họat động về ngăn chặn ô nhiễm không khí, bảo vệ nguồn nước, tái thiết sau các thảm họa thiên tai...
Tuy nhiên, bất chấp những nhượng bộ và tiến triển đạt được trong lĩnh vực kinh tế, tại vòng đối thoại này giữa Mỹ và Trung Quốc vẫn tồn tại bất đồng về nhiều vấn đề như tiền tệ hay nhân quyền.
Không có bước đột phá nào trong yêu cầu của phía Mỹ muốn Trung Quốc phải tăng giá trị đồng Nhân dân tệ nhanh hơn nữa khi Bắc Kinh khẳng định sẽ nâng giá đồng nội tệ theo tốc độ của họ. Đồng Nhân dân tệ đã tăng giá 5,14% kể từ khi được nới lỏng biên độ so với đồng USD tháng 6/2010.
Tuy nhiên, các nhà lập pháp Mỹ cho rằng tỷ giá đồng Nhân dân tệ hiện tại vẫn thấp hơn nhiều so với giá trị thực và chính sách tỷ giá hiện nay của Trung Quốc đã và đang gây thiệt hại lớn cho giới doanh nghiệp và người lao động Mỹ.
Trong khi đó, đáp lại quan ngại của giới chức Mỹ về vấn đề nhân quyền, Phó Thủ tướng Trung Quốc Vương Kỳ Sơn, một trong hai lãnh đạo đoàn của Trung Quốc tại vòng đối thoại, nói rằng phía Mỹ đã có sự hiểu biết rất hạn chế về Trung Quốc.
Theo ông Vương Kỳ Sơn, không quốc gia nào, bao gồm cả Mỹ, là hoàn hảo về vấn đề nhân quyền. Vì vậy, việc Mỹ và Trung Quốc có những khác biệt về một số khía cạnh trong lĩnh vực nhân quyền là điều rất tự nhiên.
Kết thúc vòng đối thoại, mặc dù không đưa ra tuyên bố chung nhưng Mỹ và Trung Quốc đã công bố những kết quả quan trọng đạt được sau hai ngày làm việc.
Thứ nhất, hai bên đã nhất trí thúc đẩy các cuộc trao đổi cấp cao. Tổng thống Mỹ và Chủ tịch Trung Quốc trông đợi gặp lại trong năm nay. Hai bên cũng quyết định rằng các cuộc gặp sắp tới như Hội nghị thượng định G20, Hội nghị thượng đỉnh Đông Á, Hội nghị các nhà lãnh đạo APEC do Mỹ chủ trì sẽ tạo nhiều cơ hội hơn nữa cho sự hợp tác cấp cao.
Thứ hai, về các cuộc tham vấn và đối thoại song phương, hai bên đã thông báo việc thiết lập Đối thoại An ninh Chiến lược Mỹ-Trung Quốc (SSD) trong khuôn khổ SED và đã tổ chức vòng đối thoại đầu tiên của SSD trong bầu không khí thẳng thắn và xây dựng.
Hai bên cũng thừa nhận chia sẻ một loạt lợi ích chung với một mục tiêu chung là duy trì hòa bình, ổn định và thịnh vượng ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương và quyết định thiết lập cuộc tư vấn Mỹ-Trung về châu Á-Thái Bình Dương. Dự kiến hai bên sẽ tổ chức vòng một của cuộc tham vấn này vào thời gian sớm nhất trong năm nay.
Thứ ba, trong giải quyết các thách thức khu vực và toàn cầu như các vấn đề Triều Tiên, Sudan, Afghanistan..., hai bên quyết định tăng cường điều phối và liên lạc về các vấn đề khu vực và toàn cầu nhằm cùng giải quyết các vấn đề chung, bảo vệ hòa bình và ổn định.
Ngoài ra, hai bên cũng nhất trí thúc đẩy sự hợp tác song phương Mỹ-Trung; hợp tác về các vấn đề biến đổi khí hậu, năng lượng và môi trường./.
(TTXVN/Vietnam+)
