Thành phố Hải Phòng dành nguồn lực đầu tư phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo với mục tiêu xây dựng và phát triển Hải Phòng trở thành trung tâm quốc tế về nghiên cứu, ứng dụng và phát triển khoa học, công nghệ, kinh tế biển.
Đóng góp nổi bật
Hoạt động ứng dụng và phát triển công nghệ cao của thành phố Hải Phòng luôn được đẩy mạnh. Tốc độ đổi mới công nghệ, thiết bị năm 2023 đạt 15,02%. Tỷ trọng giá trị sản phẩm công nghệ cao và sản phẩm ứng dụng công nghệ cao trong tổng giá trị sản xuất công nghiệp của thành phố năm sau luôn cao hơn năm trước. Năm 2023, Chỉ số đổi mới sáng tạo cấp địa phương (PII) của thành phố đạt 52,32 điểm, đứng thứ 3 cả nước; Chỉ số chuyển đổi số (DTI) đứng thứ 14/63 tỉnh, thành phố.
Các tổ chức khoa học và công nghệ đã được sắp xếp, củng cố; tiềm lực khoa học và công nghệ của thành phố từng bước phát triển. Thành phố có gần 23 cán bộ khoa học và công nghệ/1 vạn dân năm 2023, với 4.801 cán bộ làm việc trong các trường đại học, cao đẳng và các tổ chức khoa học và công nghệ; nhân lực có trình độ trên đại học chiếm 51,57%. Tỷ lệ đầu tư cho khoa học và công nghệ trong ngân sách thành phố tăng lên cả về số tuyệt đối và tương đối. Tính chung giai đoạn 2019-2023, tổng kinh phí chi cho khoa học và công nghệ là 516,2 tỷ đồng, bằng 0,78% chi thường xuyên.
Cùng với đó, cơ sở hạ tầng kỹ thuật của các viện, trường, trung tâm nghiên cứu, các phòng thí nghiệm, các đơn vị sự nghiệp được thành phố tiếp tục đầu tư. Triển khai Chương trình Tăng cường tiềm lực khoa học và công nghệ, trong 5 năm trở lại đây, thành phố đã hỗ trợ 45 đơn vị trở thành doanh nghiệp khoa học và công nghệ, nâng tổng số doanh nghiệp khoa học và công nghệ của thành phố lên 53 doanh nghiệp.
Việc đẩy mạnh bảo hộ và phát triển tài sản trí tuệ được coi là một trong những điểm then chốt giúp giữ vững và tăng cường năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp, địa phương cũng như của cả vùng. Việc hợp tác trong nước, quốc tế về khoa học và công nghệ cũng được thành phố đẩy mạnh, nhiều thỏa thuận hợp tác được ký kết, thực hiện...
Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân thành phố Lê Khắc Nam chia sẻ những đóng góp nổi bật của ngành khoa học và công nghệ đã góp phần đưa Hải Phòng đứng đầu cả nước về chỉ số cải cách hành chính năm 2021, đứng thứ 2 năm 2022 và 2023; tăng trưởng GRDP năm 2023 đạt 10,34%, đứng thứ 5 cả nước và thứ 2 vùng Đồng bằng sông Hồng. Tổng thu ngân sách trên địa bàn thành phố đạt hơn 102.000 tỷ đồng. Vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đạt hơn 3,5 tỷ USD.
Điểm nghẽn và giải pháp
Tại Hội nghị sơ kết 5 năm thực hiện Nghị quyết số 45-NQ/TW ngày 24/1/2019 của Bộ Chính trị khóa XII về xây dựng và phát triển thành phố Hải Phòng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 vào đầu tháng 8 vừa qua, Bộ Khoa học và Công nghệ đánh giá bên cạnh những kết quả đạt được, hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo thành phố còn những tồn tại, hạn chế. Trong đó, hoạt động nghiên cứu, ứng dụng, chuyển giao công nghệ và các tiến bộ khoa học, công nghệ vào sản xuất, đời sống tuy đã được triển khai đồng bộ, có tác động tích cực vào sự phát triển kinh tế-xã hội, song vẫn chưa tạo được sự đột phá. Đặc biệt, một số lĩnh vực chưa được quan tâm đầy đủ, đúng mức, như quản lý và phát triển đô thị, giao thông.
Bên cạnh đó, hoạt động nghiên cứu và phát triển trong khu vực doanh nghiệp còn ít; tính liên kết giữa các ngành, địa phương, đơn vị chưa cao; số lượng sáng chế, giải pháp hữu ích chưa nhiều; chưa thu hút, đào tạo được nhân lực chất lượng cao...
Công tác đầu tư phát triển cho tổ chức khoa học và công nghệ công lập còn dàn trải, thiếu định hướng đầu tư tới hạn cho một số tổ chức khoa học và công nghệ công lập nghiên cứu chuyên ngành phát triển vượt bậc, đóng vai trò dẫn dắt, đủ năng lực làm chủ được công nghệ, tạo động lực phát triển cho các ngành công nghiệp...
Theo Bộ Khoa học và Công nghệ, để gỡ "điểm nghẽn" này, thời gian tới, Bộ chủ trì phối hợp với các bộ, ngành nghiên cứu hỗ trợ thành phố trở thành địa phương thí điểm về triển khai chiến lược phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo quốc gia. Bộ hỗ trợ triển khai Chiến lược Phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo thành phố Hải Phòng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; thí điểm xây dựng và áp dụng bộ chỉ số đổi mới sáng tạo cấp địa phương tại thành phố. Bộ nghiên cứu, xây dựng và triển khai một số mô hình thí điểm, cơ chế, chính sách đặc thù, tiên tiến, đột phá trong quản lý hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo của Hải Phòng.
Bộ cũng hỗ trợ thành phố tham gia các Chương trình, hoạt động hợp tác quốc tế về khoa học và công nghệ; triển khai các nhiệm vụ hợp tác quốc tế; giới thiệu các tổ chức, doanh nghiệp của nước ngoài tới tìm kiếm cơ hội hợp tác, đầu tư tại thành phố. Bộ lựa chọn thành phố Hải Phòng làm địa điểm tổ chức các hội nghị, hội thảo, sự kiện khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo quốc tế; đẩy mạnh hợp tác quốc tế với các nước phát triển trên thế giới về lĩnh vực khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.
Thành phố thúc đẩy mạnh mẽ hoạt động nghiên cứu ứng dụng khoa học và phát triển công nghệ, chuyển đổi số; đánh giá, thẩm định công nghệ và quản lý hoạt động chuyển giao công nghệ.
Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Hàng hải Việt Nam Nguyễn Minh Đức cho rằng cùng với sự phát triển vượt bậc của khoa học kỹ thuật và cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư thì hoạt động khởi nghiệp và khởi nghiệp đổi mới sáng tạo được coi là một xu hướng tất yếu đối với sự phát triển của mỗi quốc gia trên thế giới nói chung cũng như sự phát triển của Việt Nam nói riêng...
Bởi vậy, những cuộc thi Tìm kiếm tài năng khởi nghiệp đổi mới sáng tạo được thành phố Hải Phòng quan tâm tổ chức là cơ hội tốt để các "startup" quảng bá thương hiệu, ý tưởng khởi nghiệp, tạo mối kết nối sâu rộng với hội đồng chuyên gia, cố vấn hàng đầu trong và ngoài nước.
Các chuyên gia, cố vấn với những kinh nghiệm, bài học đi trước sẽ đồng hành cùng "startup" để tìm kiếm vấn đề, giải pháp, dẫn lối "startup" trên hành trình khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Hơn thế nữa, đây là bệ phóng để các "startup" trưởng thành hơn, nhanh chóng vươn mình ra thế giới cũng như đóng góp vào sự phát triển kinh tế-xã hội của Hải Phòng./.
Khai thác dữ liệu xây dựng Bộ chỉ số Đổi mới sáng tạo cấp địa phương
Bộ chỉ số PII là một tài liệu hữu ích để lãnh đạo địa phương sử dụng trong xây dựng, thực thi các chính sách nhằm thúc đẩy phát triển KT-XH ở địa phương dựa trên Khoa học Công nghệ-Đổi mới sáng tạo.
