Thương mại điện tử tại Việt Nam đang trên đà phát triển mạnh mẽ, đặc biệt trong bối cảnh người tiêu dùng ngày càng thích nghi với công nghệ và có xu hướng mua sắm trực tuyến nhiều hơn. Với dân số trẻ, yêu công nghệ, cùng tốc độ tăng trưởng Internet cao, Việt Nam trở thành một trong những thị trường thương mại điện tử hấp dẫn nhất Đông Nam Á.
Thông tin trên được YouNet ECI và YouNet Media đưa ra trong báo cáo "Dự báo xu hướng tăng trưởng của thị trường thương mại điện tử Việt Nam giai đoạn 2025 - 2028" ngày 14/11.
Thay đổi mức chi cho thương mại điện tử
Theo báo cáo, từ giữa năm 2023, sự xuất hiện của TikTok Shop cùng sự phát triển của xu hướng mua sắm kết hợp giải trí (Shoppertainment) đang làm thay đổi hoàn toàn thói quen mua sắm và mức chi cho thương mại điện tử của người tiêu dùng.
Theo kết quả nghiên cứu từ YouNet ECI và YouNet Media, những yếu tố này có khả năng làm tăng dự báo tăng trưởng thị trường thương mại điện tử Việt Nam lên mức tối đa 35% CAGR (tăng trưởng kép hàng năm) từ năm 2024 đến năm 2028, tích cực hơn mọi dự báo trước đây từ các bên.
Thách thức của doanh nghiệp Việt khi tham gia thương mại điện tử xuyên biên giới
Theo ông Gijae Seong - Giám đốc điều hành Amazon Global Selling Việt Nam, khi đưa sản phẩm ra thị trường toàn cầu, doanh nghiệp cần lưu ý các thách thức như sản phẩm để bán hay chi phí vận hành.
Cụ thể, YouNet ECI và YouNet Media dự báo tổng giá trị giao dịch thương mại điện tử tại Việt Nam có tiềm năng đạt mốc 49,9 tỷ USD/năm vào năm 2028, nếu thương mại điện tử Việt Nam tận dụng hết những cơ hội tăng trưởng đang xuất hiện.
Ông Nguyễn Phương Lâm - Giám đốc Phân tích Thị trường, YouNet ECI cho biết: “Cơ sở cho dự báo tích cực này của chúng tôi là 3 cơ hội tăng trưởng rõ rệt mà chúng tôi nhìn thấy từ dữ liệu. Một là thu nhập của người dân Việt Nam gia tăng dẫn đến chi tiêu cho thương mại điện tử tăng theo trong 5 năm tới, hai là xu hướng mua sắm kết hợp giải trí kích thích tiêu dùng và 3 là sự chuyển dịch đáng kể của những ngành hàng giá trị cao từ kênh trực tiếp lên thương mại điện tử.”
Cũng theo khảo sát của YouNet Media đến từ các thành phố tại Việt Nam, có đến 62,8% người tiêu dùng số (digital consumers) chốt đơn trên các sàn thương mại điện tử ít nhất một lần mỗi tuần.
Nghiên cứu cũng nhận thấy có tỷ lệ thuận rõ rệt giữa mức thu nhập với tần suất mua sắm trực tuyến và kích thước giỏ hàng của người tiêu dùng.
Ở mức thu nhập từ 30 triệu đồng/tháng trở lên, người tiêu dùng Việt Nam mua sắm gần như không phụ thuộc vào các chương trình khuyến mãi của sàn mà có thể mua bất cứ khi nào có nhu cầu.
Xét theo độ tuổi, nhóm mua sắm hàng tuần có 53,4% thuộc Gen Z (thế hệ sinh năm 1997-2012) và 46,6% là Millennials (thế hệ sinh năm 1981-1995).
Thu nhập khác nhau dẫn đến sự khác biệt rõ rệt giữa hai thế hệ này về tần suất mua sắm, mức chi tiêu, danh mục sản phẩm yêu thích và cách ra quyết định khi mua sắm trực tuyến.
Thế hệ mua sắm mới bị ảnh hưởng xu hướng trên mạng xã hội
Theo báo cáo, Gen Z đại diện cho thời đại kỷ nguyên số, là nhóm dẫn đầu trong việc tạo ra và thích nghi với các xu hướng mới. 51% Gen Z cho biết họ bị ảnh hưởng bởi các xu hướng trên mạng xã hội khi chọn mua sản phẩm mới.
Các sản phẩm họ thường mua trên thương mại điện tử chủ yếu thuộc danh mục thời trang, sắc đẹp và chăm sóc cá nhân.
Kết quả nghiên cứu cho biết giá trị giỏ hàng trung bình của Gen Z cho 3 ngành hàng Thời trang, Sắc đẹp và Chăm sóc cá nhân tới năm 2028 có tiềm năng tăng gấp 2,3 lần so với 2023, đạt 28,8 USD/giỏ hàng. Khi đó, tổng chi tiêu của Gen Z trên thương mại điện tử sẽ tăng từ 4 tỷ USD năm 2023 lên 20,3 tỷ USD năm 2028. Để đạt được mức tăng trưởng này, các doanh nghiệp cần đáp ứng đúng nhu cầu của Gen Z trong mua sắm cá nhân.
Ngoài ra, 55% người tiêu dùng Gen Z thường xuyên tham khảo đánh giá từ các micro-influencers (người có sức ảnh hưởng với nhóm có phạm vi từ 10.000 – 100.000 người theo dõi trên tài khoản mạng xã hội) có phong cách tương đồng với họ trước khi đưa ra quyết định mua hàng trực tuyến, đặc biệt trong lĩnh vực thời trang và làm đẹp.
Theo khảo sát của YouNet Media, Gen Millennials mua sắm trực tuyến với tần suất nhiều hơn Gen Z khoảng 1-3 lần mỗi tuần.
Giá trị trung bình mỗi đơn hàng của Gen Millennials lên đến 125 USD, cao hơn nhiều so với Gen Z. Ngoài các sản phẩm chăm sóc cá nhân như thời trang và làm đẹp, thế hệ Millennials còn chi nhiều cho các sản phẩm điện gia dụng và điện tử tiêu dùng.
Với nhu cầu khác biệt, Millennials cũng đặt ra yêu cầu cao hơn về dịch vụ và độ tin cậy. Top 3 yếu tố ảnh hưởng lớn nhất đến quyết định mua sắm của họ là: Chính sách hoàn trả và bảo hành rõ ràng, phương thức thanh toán thuận tiện trên một nền tảng, khả năng thỏa thuận thời gian giao hàng với người bán. Trong khi đó, giá cả và mã khuyến mãi chỉ đứng ở vị trí thứ 5 và 10.
Không giống Gen Z, Millennials thường cân nhắc kỹ lưỡng trước khi mua, kể cả trong các livestream với nhiều ưu đãi.
Trải nghiệm trước khi mua hàng suôn sẻ với chính sách hoàn trả rõ ràng, phương thức thanh toán tiện lợi và tùy chọn giao hàng linh hoạt, sẽ giúp doanh nghiệp đáp ứng đúng mong đợi và thúc đẩy quyết định mua sắm của Millennials.
Bên cạnh đó, theo khảo sát của YouNet Media, 82% người tiêu dùng Millennials coi trọng lối sống cân bằng. Để thu hút nhóm này, đơn vị nghiên cứu khuyến nghị các thương hiệu Thể thao và Công nghệ Giải trí cao cấp nên xây dựng các cộng đồng trực tuyến theo sở thích chung hoặc tăng tài trợ cho các cộng đồng, giải thi đấu...
Đáp ứng được những nhu cầu đa dạng này của Gen Millennials, YouNet ECI và YouNet Media tính toán thương mại điện tử Việt Nam có thể mở rộng tổng chi tiêu của nhóm khách hàng này từ mức 6,9 tỷ USD năm 2023 lên đến 29,7 tỷ USD năm 2028.
Ông Nguyễn Phương Lâm chia sẻ: "Tăng trưởng bền vững trên thương mại điện tử hiện nay phụ thuộc vào việc hiểu rõ hành vi người tiêu dùng ở mức độ chi tiết nhất. Chúng tôi tin rằng dữ liệu không chỉ đơn thuần là một công cụ, mà là nền tảng cho việc ra quyết định chiến lược"./.
