Dưới tác động dịch COVID-19 liên tiếp trong vòng 2 năm qua, các doanh nghiệp vận tải đang cố gắng cầm cự khi thu hẹp sản xuất, cắt giảm nhân công. Dù thế, họ vẫn đang đứng trên bờ vực phá sản nếu COVID-19 không được kiểm soát để tạo tâm lý an toàn cho đi lại cho người dân trong thời gian tới.
“Chạy cũng chết mà không chạy cũng chết”
Vẫn chưa khắc phục hết những thua lỗ do ảnh hưởng từ những đợt dịch COVID-19 trước, theo ông Khúc Hữu Thanh Hải, Giám đốc công ty cổ phần Vận tải, Thương mại và Dịch vụ Đất Cảng, doanh nghiệp này đã tạm dừng khoảng 80% hoạt động. Trong số các xe còn hoạt động, lượng khách cao nhất trên mỗi xe cũng chỉ đạt khoảng 20%.
“Dịch COVID-19 tiếp tục dội đến, như ‘cú tát trời giáng’ khiến doanh nghiệp chưa biết bao giờ có thể hồi phục hoàn toàn. Nếu dịch bệnh lần này kéo dài thì tình hình còn tồi tệ hơn rất nhiều. Xe chạy cũng chết mà không chạy cũng chết. Ngoài việc cắt giảm tối đa chi phí để cố gắng cầm cự, đơn vị tạm thời cũng chưa đưa ra được cách gì khác," ông Hải lắc đầu ngao ngán.
Ông Đỗ Văn Bằng, Giám đốc Công ty Trách nhiệm hữu hạn Minh Thành Phát, đơn vị sở hữu hãng xe Sao Việt cho biết từ đầu tháng 5/2021 đến nay, 100% xe khách của đơn vị gần như dừng hoạt động do không có khách. Doanh nghiệp có 100 xe, chỉ có 2-3 xe chạy để duy trì tuyến. Hiện, một chuyến xe từ Hà Nội-Lào Cai chỉ thu được 2 triệu đồng, trong khi chi phí vận hành tốn khoảng 7,5 triệu đồng/chuyến.
“Lượng người đi lại ít, thu không đủ bù chi cho một chuyến đi chứ đừng nói là bù lỗ cho những ngày xe nằm không. Vì thế, cứ chạy là lỗ, mà không chạy thì khách bỏ. Lái xe và công nhân viên phải nghỉ việc hàng loạt,” ông Bằng thở dài.
Khi các doanh nghiệp vận tải xe khách hoạt động cầm chừng, phía các bến xe cũng rơi vào cảnh “thất thu” vì vắng phương tiện vào bến.
Ông Lý Trường Sơn, Giám đốc bến xe Mỹ Đình cho hay khi chưa có dịch, tần suất xe xuất bến khoảng 800 lượt/ngày, hiện nay chỉ còn khoảng 30% (350 lượt xe/ngày) nhưng cũng rất vắng khách.
“Nếu dịch COVID-19 cứ duy trì và không kiểm soát được như hiện nay, doanh nghiệp và bến xe khéo cũng lâm vào bước đường cùng và… chết đói,” ông Sơn chua chát giãi bày.
Tương tự, Tổng công ty Đường sắt Việt Nam vừa tiếp tục thông báo dừng chạy thêm hàng loạt tàu trên các tuyến Bắc-Nam bởi khách đi quá ít vì lo ngại dịch bệnh đang diễn biến phức tạp ở nhiều tỉnh, thành. Vì thế, công nhân viên lao động tạm ngưng nghỉ việc ngày càng nhiều.
[Bộ GTVT kiến nghị Chính phủ hỗ trợ doanh nghiệp gặp khó do COVID-19]
Ông Nguyễn Viết Hiệp, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Vận tải đường sắt Hà Nội cho biết quý 1/2021, bình quân 550 người/tháng tạm hoãn hợp đồng lao động, nghỉ ngừng việc; chấm dứt hợp đồng lao động với 66 người.
“Kể từ đợt bùng phát dịch đầu năm 2021 đến nay, do không có nguồn hỗ trợ, Công ty chỉ trả lương ngừng việc đối với người lao động phải ngừng việc do chịu ảnh hưởng trực tiếp của dịch bệnh phải cách ly y tế. Còn lại công ty thỏa thuận tạm hoãn hợp đồng lao động, nghỉ không hưởng lương,” ông Hiệp nói.
Cũng đang “đứng ngồi không yên,” các hãng hàng không đã phải tính toán cắt giảm bớt tần suất các chuyến bay và thu hẹp đường bay đã mở trong đợt cao điểm 30/4-1/5 vừa qua.
Thống kê của Cục Hàng không Việt Nam cho thấy, nếu ngày 29/4, Vietjet Air khai thác 366 chuyến bay, vận chuyển hơn 60.000 khách, đến 15/5 chỉ còn 61 chuyến bay, 8.000 khách. Vietnam Airlines khai thác hơn 420 chuyến bay và vận chuyển hơn 70.000 khách, đến ngày 15/5, con số này chỉ còn 45 chuyến bay, 6.000 khách.
Các hãng hàng không khác như Bamboo Airway, Pacific Airlines, Vietravel Airlines và VASCO đều rơi vào tình trạng tương tự.
Mong ngóng thêm chính sách hỗ trợ
Để giúp các doanh nghiệp tồn tại, sớm phục hồi và đương đầu với dịch COVID-19, Bộ Giao thông Vận tải đã đề xuất một số chính sách hỗ trợ cho doanh nghiệp và đề nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư báo cáo Thủ tướng.
Theo đó, Bộ Giao thông Vận tải đề xuất cho phép kéo dài chính sách giảm 50% giá dịch vụ hạ, cất cánh tàu bay đối với các chuyến bay nội địa; hỗ trợ tín dụng, lãi suất ngân hàng, thời hạn thanh toán cho các doanh nghiệp.
Đối với đường sắt, Bộ này kiến nghị cho phép lùi thời gian thực hiện Nghị định số 65/2018 niên hạn sử dụng đầu máy, toa xe thêm 3 năm...
[COVID-19 bẻ gãy đà phát triển, ngành giao thông tìm ‘thuốc hồi sinh’]
Với doanh nghiệp vận tải, ngành giao thông kiến nghị cho phép kéo dài hiệu lực của Thông tư số 112/2020 về mức thu một số khoản phí, lệ phí đến hết năm 2021; kéo dài thời gian giảm 30% phí bảo trì đường bộ đối với xe khách và 10% với xe tải đến hết năm nay.
Sân bay Nội Bài vắng bóng người làm thủ tục chuyến bay. (Ảnh: CTV/Vietnam+) Bộ Giao thông Vận tải cũng kiến nghị giảm thuế giá trị gia tăng về 0%, giảm 50% thuế thu nhập doanh nghiệp bị thiệt hại nghiêm trọng bởi dịch, cho giãn nộp 6 tháng đối với số thuế còn nợ đọng đến hết năm 2021; không thu phí đậu, đỗ, đón khách tại sân bay, nhà ga, bến cảng và giảm 50% giá dịch vụ qua bến.
Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và các ngân hàng thương mại tiếp tục có chính sách hỗ trợ doanh nghiệp vận tải bằng việc giảm hoặc không tính lãi suất đối với các khoản vay; giãn nợ bao gồm cả gốc và lãi từ 6-12 tháng cho các doanh nghiệp vận tải...
Ông Nguyễn Công Hùng, Chủ tịch Hiệp hội taxi Hà Nội cho rằng các ngân hàng cần cho doanh nghiệp vay theo hình thức tín chấp theo gói vay ngắn hạn với lãi suất ưu đãi để họ nhanh chóng có tiền trả lương cho người lao động và quay vòng sản xuất.
“Hiện rất nhiều lao động không có việc làm hoặc có việc nhưng thu nhập rất thấp trong khi doanh nghiệp không có doanh thu nhưng vẫn phải duy trì bộ máy vận hành. Mặt khác, cần miễn đóng bảo hiểm xã hội cho doanh nghiệp, miễn thuế VAT và thuế thu nhập doanh nghiệp, như vậy mới có điều kiện phục hồi,” ông Hùng đề xuất…/.
