Ngày 2/4, tại Đội 7 xã Sam Mứn huyện Điện Biên, Tòa án Nhân dân tỉnh Điện Biên đã mở phiên tòa lưu động xét xử Giàng A Tỉnh (tức Giàng Pà Tỉnh), sinh năm 1968, trú tại bản Pá Mỳ 3, xã Pá Mỳ huyện Mường Nhé, tỉnh Điện Biên cùng 28 đồng phạm về tội hoạt động phỉ theo quy định tại Điều 83 Bộ luật Hình sự.
Tham dự phiên tòa có đại diện chính quyền, nhân dân xã Sam Mứn cùng thân nhân các bị cáo.
Vụ án trên có 37 đối tượng tham gia, trong đó 8 đối tượng đã bỏ trốn, hiện đang bị truy nã. Trong 29 đối tượng được đưa ra xét xử lần này có 25 bị can đã bị cơ quan điều tra bắt giữ. Bốn bị can bỏ trốn sau đó ra đầu thú và đã được tại ngoại, gồm Lý A Lâu, Vàng A Lử, Vàng A Sử, Lý A Cháng, cũng được đưa ra xét xử trong phiên tòa này.
Theo cáo trạng của Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh Điện Biên: Ngày 15/10/2012, tại khu vực mốc 10 (biên giới Việt Nam-Trung Quốc), thuộc xã Sen Thượng, huyện Mường Nhé (tỉnh Điện Biên) xảy ra vụ bắn vào lán của cán bộ đang làm nhiệm vụ. Hậu quả là Lương Minh Năm, cán bộ Đồn Biên phòng Sen Thượng thuộc Bộ chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Điện Biên hy sinh, bốn công an khác bị thương.
Ngày 18/10/2012, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Điện Biên đã khởi tố vụ án hình sự với tội danh giết người. Ngày 19/10/2012, Công an huyện Giang Thành, thành phố Phổ Nhĩ tỉnh Vân Nam, Trung Quốc trao trả cho Công an tỉnh Điện Biên 23 đối tượng nghi vấn trong vụ án trên.
Ngày 8/11/2012, phía Trung Quốc trao trả tiếp đối tượng Vàng A Sử, trú tại bản Nậm Mỳ 2, xã Mường Toong (huyện Mường Nhé) cùng với 5 khẩu súng quân dụng CKC, 2 khẩu súng kíp tự chế, 197 viên đạn K56, 2 quả mìn tự tạo.
Qua điều tra, xác định các đối tượng này có liên quan đến vụ bắn cán bộ, có dấu hiệu tội hoạt động phỉ, Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh Điện Biên đã thay đổi quyết định khởi tố vụ án sang tội danh hoạt động phỉ với nhóm đối tượng trên.
Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh Điên Biên kết luận: Vụ án này do Thào A Lù (đã trốn sang vùng biên giới Trung Quốc-Myanmar sau vụ gây mất trật tự công cộng ở Huổi Khon-Mường Nhé hồi tháng 4/2011) cùng Vàng A Ía chỉ đạo, cầm đầu tổ chức họp bàn, lôi kéo 19 đối tượng từ nước ngoài về biên giới Việt-Trung để kết hợp với 16 bị can từ Việt Nam vận chuyển vũ khí, súng đạn sang tập trung tại biên giới, họp bàn phân công 12 người thành hai nhóm để bắn cán bộ, cướp vũ khí, tấn công một số mục tiêu khác của huyện Mường Nhé nhằm thành lập “Vương quốc Mông.”
Tất cả các bị can trong vụ án đều biết mục đích hoạt động của tổ chức nhằm chống lại chính quyền nhân dân, hoạt động vũ trang bằng vũ khí, mục đích nhằm thành lập “Vương quốc Mông”. Các bị cáo đều biết tham gia tổ chức này là vi phạm pháp luật, song vẫn tham gia, tội phạm thực hiện do cố ý.
Hành vi của các bị cáo đã xâm phạm đến sự an toàn của chính quyền nhân dân, an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội; tội phạm hoạt động có tổ chức, tuyên truyền lôi kéo nhiều người tham gia, trong đó có một số đối tượng ở độ tuổi chưa thành niên.
Căn cứ quá trình phạm tội của nhóm đối tượng trên, Viện Kiểm sát Nhân tỉnh Điện Biên đã truy tố trước Toà án nhân dân tỉnh Điện Biên tám đối tượng có vai trò cầm đầu, tổ chức và trực tiếp cầm súng bắn giết cán bộ về tội hoạt động phỉ theo quy định tại Khoản 1, Điều 83, Bộ luật Hình sự.
Do tám bị cáo này bị truy tố trong khung hình phạt cao nên Hội đồng xét xử đã chỉ định bốn luật sư bào chữa. 21 bị cáo khác bị truy tố với vai trò đồng phạm về tội hoạt động phỉ theo quy định tại Khoản 2, Điều 83, Bộ luật Hình sự, các đối tượng này tự bào chữa.
Phiên tòa xét xử Giàng A Tỉnh và 28 đồng phạm dự kiến sẽ diễn ra trong bảy ngày, từ 2-8/4./.
