Chỉ số tiến bộ xã hội (SPI) là một công cụ thống kê sự tiến bộ của một xã hội, thông qua việc thỏa mãn các nhu cầu cơ bản của con người (thay vì dựa trên các yếu tố tăng trưởng kinh tế truyền thống).
Được công bố lần đầu vào năm 2013, SPI đo đạc nhiều yếu tố phát triển xã hội và môi trường rồi kết nối chúng vào một bộ khung chung.
Chỉ số này, đánh giá 99% quy mô dân số thế giới, được Giáo sư Michael E. Porter ở Trường Kinh doanh Harvard, Giáo sư Scott Stern Tại trường quản trị kinh doanh Sloan của Học viện Công nghệ Massachusett tạo ra cùng nhóm phi lợi nhuận Social Progress Imperative.
“SPI cho thấy các nước với mức GDP giống nhau có mức tiến bộ xã hội rất khác nhau” - Michael Green, Giám đốc điều hành Social Progress Imperative, cho biết.
Một ví dụ là Costa Rica và Thái Lan cùng xếp hạng 59 và 58 về GDP. Tuy nhiên Thái Lan lại chỉ xếp thứ 57 về SPI, trong khi Costa Rica xếp thứ 29, vì có các chỉ số an toàn, nhân quyền, khoan dung cao hơn.
Dưới đây là danh sách 16 xã hội tiến bộ nhất, theo chỉ số SPI.
16. Mỹ
Trên khía cạnh đáp ứng mọi nhu cầu cơ bản của con người, Mỹ xếp thứ 21. Ở mặt chăm sóc y tế và dinh dưỡng, Mỹ tụt xuống vị trí thứ 39. Tuy nhiên nước này lại đứng thứ 8 về cơ hội và thứ nhất về cho phép tiếp cận với các hoạt động giáo dục bậc cao.
Mỹ cũng chỉ có thứ hạng thấp trên các lĩnh vực như sự khỏe mạnh của con người (68) và bền vững sinh thái (74)
15. Nhật Bản
Nhật Bản xếp thứ nhất về tiếp cận với giáo dục cơ bản và thứ 4 về nơi ở, nhưng cũng có thứ hạng thấp trên khía cạnh bền vững sinh thái
14. Đức
Đức xếp thứ nhất về nước và vệ sinh, thứ 10 về nơi ở và thứ 12 về đáp ứng các nhu cầu cơ bản của con người. Tuy nhiên Đức chỉ đứng thứ 50 về sự khỏe mạnh của con người.
13. Áo
Áo xếp thứ 4 thế giới về đáp ứng các nhu cầu cơ bản con người, xếp hàng đầu về cung cấp nước sạch, không khí trong lành. Nước này cũng xếp hạng cao về dinh dưỡng và chăm sóc y tế cơ bản.
Tuy nhiên Áo lại tụt hậu trên khía cạnh tiếp xúc với kiến thức cơ bản (32) và sự khỏe mạnh của con người trong đất nước này (38)
12. Ireland
Ireland xếp thứ 2 thế giới về sự khoan dung, xếp thứ 20 trên nhiều hạng mục, chỉ thấp hạng trong bền vững sinh thái (119)
11. Anh
Người Anh có rất nhiều thứ để tự hào, gồm thành tích nhân quyền (2) và cơ hội (6). Anh còn xếp hạng cao về tiếp cận với giáo dục bậc cao (4), nước sạch và vệ sinh (17) và tiếp cận với thông tin, liên lạc (15).
10. Australia
Australia xếp ngang hàng với vài nước về nước sạch và vệ sinh (đồng vị trí số 1) . Cộng với đó là các xếp hạng cao về dinh dưỡng và chăm sóc y tế cơ bản (7), sự khỏe mạnh của con người (5). Australia cũng xếp hạng cao trên mặt tạo cơ hội cho người dân (3) và có thành tích nhân quyền rất tốt.
9. Hà Lan
So với năm ngoái, năm nay Hà Lan tụt mất 5 bậc. Tuy nhiên đây vẫn là một trong những nơi tuyệt vời nhất thế giới để sống. Đất nước xếp thứ 3 về cung cấp nhà ở, cùng đứng đầu với vài nước về nước sạch và vệ sinh.
Giống nhiều nước phát triển khác, Hà Lan tụt hậu về bền vững sinh thái, nhưng bù lại đã có các lĩnh vực khác được xếp hạng rất cao, như tiếp cận với kiến thức cơ bản (8), tiếp cận với thông tin và liên lạc (2) và tự do cá nhân cùng tự do lựa chọn (5).
8. Đan Mạch
Đan Mạch là quốc gia tiến bộ nhất thế giới về việc đáp ứng các nhu cầu cơ bản cho con người, gồm nước sạch (1), an toàn cá nhân (5) và nơi ở (1). Đan Mạch cũng có chất lượng sống cao, khi đứng thứ 6 về tiếp cận với kiến thức cơ bản, thứ 4 về thông tin và liên lạc. Tự do cá nhân cùng tự do lựa chọn cũng đứng thứ 4 trong bảng xếp hạng.
7. Phần Lan
Phần Lan xếp thứ nhất thế giới về dinh dưỡng và chăm sóc y tế cơ bản, thứ nhất về tự do lựa chọn, thứ 2 về nơi ở, thứ 3 về đáp ứng các nhu cầu cơ bản, thứ 7 về cơ hội.
Đáng tiếc, bền vững sinh thái của Phần Lan chỉ xếp thứ 43.
6. Canada
Quốc gia láng giềng với Mỹ xếp thứ nhất trên thế giới về mang tới cơ hội cho người dân, thứ 9 về tự do cá nhân và tự do lựa chọn, thứ 3 về tiếp cận với giáo dục bậc cao. Có rất ít điểm để chê đất nước này.
5. New Zealand
So với năm ngoái, đất nước có xã hội tiến bộ nhất thế giới đã tụt mất 4 bậc trên bảng xếp hạng, nhưng chuyện không tệ như bạn tưởng. New Zealand vẫn đứng thứ 1 về nước sạch và vệ sinh, nhân quyền, chỉ sau Canada về mang tới cơ hội cho người dân. New Zealand cũng xếp thứ 3 thế giới về tiếp cận với kiến thức cơ bản, thứ 5 về khoan dung.
Lĩnh vực New Zealand cần cải thiện là bền vững sinh thái, khi xếp thứ 34.
4. Iceland
Iceland xếp thứ nhất về nước sạch và vệ sinh, an toàn cá nhân, sự khoan dung. Đất nước này xếp thứ 2 về dinh dưỡng và chăm sóc y tế cơ bản cùng sự khỏe mạnh của người dân. Iceland cũng xếp thứ 3 về thông tin và liên lạc.
3. Thụy Sĩ
Thụy Sĩ xếp hạng cao trên nhiều mặt, đặc biệt khiến thế giới ghen tị ở khía cạnh bền vững sinh thái (1). Thụy Sĩ cũng xếp hạng cao về an toàn cá nhân (3), nhà ở (5), tự do cá nhân (3). Thụy Sĩ nhận "điểm kém" về tiếp cận giáo dục cơ bản, khi chỉ xếp thứ 48.
2. Thụy Điển
Khó có xã hội nào tiến bộ bằng Thụy Điển. Quốc gia này chỉ nằm ngoài top 10 trong có 2 lĩnh vực là nhà ở (16) và nhân quyền (11).
Thụy Điển đi đầu về nước sạch (1), dinh dưỡng và chăm sóc y tế cơ bản (3), an toàn cá nhân (3), sự khỏe mạnh của con người (4), tự do cá nhân (6), sự khoan dung (7).
1. Na Uy
Đây là đất nước tiến bộ nhất hiện nay. Na Uy đứng đầu về tiếp cận với thông tin và liên lạc, thứ 2 về bền vững sinh thái và thứ 3 về sự khỏe mạnh của con người.
Na Uy còn đứng đầu về nước sạch và vệ sinh (đồng vị trí số 1), an toàn cá nhân (3) và tự do cá nhân (2).
Với việc Na Uy và Thụy Điển ngồi ở 2 vị trí đầu bảng xếp hạng SPI, có lẽ đã tới lúc bạn dọn tới những nước này để thực sự tận hưởng một cuộc sống như trong mơ./.