Vận chuyển hàng hóa tại cảng ở Saint Petersburg, Nga ngày 28/9/2018. (Ảnh: AFP/TTXVN) Hãng tin RIA Novosti ngày 27/12 đã công bố 10 thành tựu kinh tế của Nga trong năm 2018, cho thấy nỗ lực của nước này nhằm đảm bảo đà tăng trưởng kinh tế trong bối cảnh thế giới nhiều biến động.
Theo phóng viên TTXVN tại Moskva, trong năm qua, Ngân hàng trung ương Nga đã mua lượng vàng kỷ lục lên tới 92,2 tấn, vươn lên vị trí số 1 thế giới về khối lượng mua kim loại quý này.
Theo hãng RIA Novosti, Nga chỉ mua vàng trên thị trường trong nước và đây được coi là sự hỗ trợ "hoàn hảo" đối với các công ty khai thác vàng của Nga, vốn đạt sản lượng khoảng 300 triệu tấn vàng mỗi năm.
Trong số này, 75% được đưa vào kho dự trữ của Ngân hàng trung ương Nga.
Trong bối cảnh nền kinh tế thế giới tăng trưởng chậm lại, căng thẳng thương mại Mỹ-Trung Quốc gia tăng, vàng được coi là công cụ bảo vệ an toàn các khoản đầu tư và đa dạng hóa rủi ro.
Song song với việc tăng dự trữ vàng, Ngân hàng trung ương Nga cắt giảm đầu tư vào trái phiếu chính phủ Mỹ.
[Kinh tế Nga thích nghi trừng phạt, phương Tây tự đánh mất thị trường]
Vào thời điểm tháng Sáu, tỷ trọng trái phiếu chính phủ Mỹ trong dự trữ của Nga đã dưới 10%, còn vào thời điểm hiện tại gần bằng không.
Nguyên nhân dẫn tới việc Moskva từ bỏ trái phiếu này là do áp lực trừng phạt gia tăng từ phía Washington.
Tiến trình này đã được Nga đẩy mạnh trong năm 2018 với việc ngân hàng trung ương nước này cắt giảm đầu tư vào trái phiếu chính phủ Mỹ sau khi Washington siết chặt trừng phạt Moskva.
Biện pháp đó là nhằm bảo vệ thị trường tài chính Nga khỏi những tác động của lệnh trừng phạt.
Nhiều khả năng kết thúc năm 2018, ngân sách của Nga sẽ đạt thặng dư lần đầu tiên trong 7 năm.
Theo dự toán của Bộ Tài chính Nga, thặng dư ngân sách sẽ đạt 2,5% GDP, cao hơn so với mức 1,4% GDP của năm 2017 và nhỉnh hơn mức dự báo trước đó 1,3% GDP.
Việc giá dầu tăng là yếu tố giúp cho ngân sách Nga "dư dả" hơn. Bộ Tài chính Nga dự báo kết thúc năm 2018, siêu thu nhập từ dầu mỏ và khí đốt sẽ đạt 2,7 nghìn tỷ ruble (gần 39 tỷ USD).
Đồng ruble của Nga. (Ảnh: Sputnik/TTXVN) Thặng dư ngân sách được coi là dự trữ vững chắc của nhà nước, nhờ đó Nga có thể chống lại được những biện pháp trừng phạt của phương Tây.
Năm 2018 ghi nhận kỷ lục về nợ nước ngoài của Nga. Theo đó, nợ nước ngoài của nước này ở mức thấp nhất thế giới, chỉ 525 tỷ USD.
Mức này thấp hơn nhiều so với các nước khác, như Anh ở mức 7.500 tỷ, Pháp 5.000 tỷ USD, Đức 4.800 tỷ USD, Eurozone 14.000 tỷ USD, trong khi Mỹ ở mức 21.000 tỷ USD.
Theo các nhà phân tích ngân hàng Thụy Sĩ UBS, Nga dẫn đầu về tốc độ cắt giảm nợ nước ngoài (bao gồm nợ nhà nước và nợ của tất cả các khu vực của nền kinh tế), giúp nước này giảm nguy cơ vỡ nợ khi xuất hiện những chấn động toàn cầu.
Các nhà kinh tế cho rằng quy mô nợ nước ngoài hiện nay của Nga ở mức lạc quan, tương đương 20,4% GDP. Toàn bộ nợ nước ngoài so sánh được với quy mô dự trữ tiền vàng của Nga (450 tỷ USD).
Một kỷ lục khác được ghi nhận trong lĩnh vực tài chính. Năm 2018, người dân Nga vay tín dụng thế chấp với số lượng kỷ lục.
Theo đánh giá của các chuyên gia nhóm “Dom.rf”, trong vòng 10 tháng đầu năm, 1,17 triệu tín dụng trị giá 2,37 nghìn tỷ ruble (tương đương 33 tỷ USD) đã được cấp.
Việc giảm lãi suất mạnh đã thúc đẩy tăng trưởng khối lượng tín dụng mua nhà ở. Từ tháng 1 đến tháng 9/2018, lãi suất trung bình cho các khoản vay mua nhà ở mức 9,55%, thấp hơn 1,4% so với năm ngoái và trong tháng 10 đã lập kỷ lục thấp mới là 9,41%.
Theo dự báo của Bộ Xây dựng, đến năm 2022, nhiều khả năng có thể phát hành thế chấp ở mức 6%.
Năm 2018, Nga đạt được kỷ lục tuyệt đối về khai thác dầu mỏ. Tháng 10/2018 đã đạt mức 11,6 triệu thùng vàng đen/ngày đêm.
Khu vực khai thác ở mỏ dầu Novoprtovskoye thuộc tập đoàn khai thác dầu khí Gazprom của Nga ở khu tự trị Yamalo-Nenets. (Nguồn: AFP/TTXVN) Theo báo cáo của Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC), đây là chỉ số cao nhất của Nga trong giai đoạn hậu Xô viết.
Đóng góp lớn nhất vào thành tích này là công ty Rosneft, chủ sở hữu công ty Yuganskneftegaz. Các công ty khác như LUKOIL, Surgutneftegaz, Gazprom Neft và Tatneft cũng tăng sản lượng. OPEC dự kiến đến cuối năm, sản lượng khai thác dầu mỏ của Nga sẽ tăng lên 11,24 triệu thùng/ngày đêm.
Các công ty dầu mỏ của Nga sở hữu tiềm năng để tiếp tục tăng khối lượng sản xuất nhờ vào phát triển các mỏ mới.
[2019: Một năm rất nhiều khó khăn với nền kinh tế nước Nga]
Một kỷ lục khác cũng được ghi nhận trong lĩnh vực dầu mỏ là việc xuất khẩu khí đốt sang châu Âu đạt mức cao nhất từ trước tới nay.
Kết thúc năm 2018, khối lượng xuất khẩu khí đốt tới châu Âu sẽ vượt ngưỡng 200 tỷ m3. Ngay trong 11 tháng “Gazprom” đã xuất khẩu 179,9 tỷ m3 khí đốt, tăng 2,6% so với cùng kỳ năm ngoái, và tăng 10,2% so với năm trước đó.
Các nước tăng nhập khẩu khí đốt Nga gồm Đức, Áo, Hà Lan, Pháp, Séc, Phần Lan và Romania, Hungary và Hy Lạp. Chỉ tính riêng trong 11 tháng đầu năm, các nước này đã mua khí đốt của Nga nhiều hơn so với năm 2017.
Nga cung cấp nhiên liệu cho châu Âu theo một số tuyến đường ống trung chuyển qua Belarus, Ba Lan và Ukraine, cũng như trực tiếp qua Biển Baltic.
Việc đưa vào khai thác đường ống "Dòng chảy Thổ Nhĩ Kỳ” và "Dòng chảy phương Bắc 2" cho phép, về mặt lý thuyết, nâng xuất khẩu khí đốt của Nga sang châu Âu lên mức 290 tỷ m3, tăng 1,5 lần.
Ngoài ra, theo dự báo của Cơ quan Năng lượng quốc tế, khối lượng này vẫn chưa đủ đáp ứng nhu cầu tiêu dùng của châu Âu.
Ngoài dầu khí, năm 2018 Nga còn xuất khẩu khối lượng ngũ cốc kỷ lục với 100 khách hàng trên toàn thế giới, gồm Ai Cập, Thổ Nhĩ Kỳ, Bangladesh, Saudi Arabia, Indonesia, Azerbaijan, Nigeria.
Theo đánh giá của Bộ Nông nghiệp Nga, trong vụ mùa vừa qua Nga đã xuất khẩu được 33-34 triệu tấn lúa mì.
Hiện, kỷ lục xuất khẩu lúa mì vẫn thuộc về Mỹ, quốc gia vào năm 1992-1993 cung cấp cho thị trường thế giới 36,8 triệu tấn lúa mì.
Tờ The Wall Street Journal nhận định việc khối lượng ngũ cốc Nga xuất khẩu tăng khiến các nông trại của Mỹ bị thiệt hại nặng nề, nhiều doanh nghiệp nông nghiệp bị đóng cửa với tốc độ nhanh chưa từng có kể từ những năm 1980.
Việc ngũ cốc của Nga có giá thành rẻ hơn nhiều khả năng sẽ đẩy ngũ cốc Mỹ ra khỏi thị trường thế giới.
Nước Nga đã có sự bứt phá vượt bậc trong bảng xếp hạng các nền kinh tế đang phát triển của hãng Bloomberg. Theo đó, Nga đã được nâng lên từ vị trí thứ 7 lên vị trí thứ 2.
Các chuyên gia Ngân hàng thế giới (WB) cũng ghi nhận sự tăng trưởng của nền kinh tế Nga, cụ thể trong bảng xếp hạng Doing Business, nước Nga trong vòng 1 năm đã "nhảy" từ vị trí 35 lên vị trí 31.
[Tổng thống Putin: Mục tiêu của Nga là vào nhóm kinh tế hàng đầu]
Cũng theo tính toán của WB, Nga đã tiến sát nhóm 10 nền kinh tế lớn nhất thế giới tính theo khối lượng GDP, vượt qua cả Hàn Quốc đứng thứ 11.
Trong vòng 1 năm, GDP của Nga tăng gần 300 tỷ USD lên 1.580 tỷ USD. Theo sắc lệnh Tổng thống Vladimir Putin đưa ra hồi tháng Năm, Nga phải lọt vào nhóm 5 nền kinh tế lớn nhất thế giới vào năm 2024.
Cuối cùng, năm 2018, thị trường du lịch Nga đón 90 triệu lượt khách nội địa và quốc tế, cao nhất trong vòng 10 năm qua.
Theo số liệu của Cơ quan du lịch Nga, kể từ năm 2008, lượng khách du lịch nội địa và quốc tế tăng 70%.
Riêng năm 2018, lượng khách nội địa lên tới 60 triệu lượt, chủ yếu đi du lịch tới vùng Krasnodar, Crimea, St. Petersburg và tỉnh Vladimir.
Trong khi đó, chỉ tính riêng trong vòng 1 tháng diễn ra World Cup đã có tới 3,5 triệu khách quốc tế đến Nga./.
