Trong một vài năm trở lại đây, Hungary đang nổi lên trở thành thị trường xuất khẩu lao động thu hút sự quan tâm của người lao động muốn đi làm việc ở nước ngoài. Với mức lương hấp dẫn, được hỗ trợ tiền ăn, chỗ ở … và chi phí đi làm việc ở nước ngoài không cao, ngày càng có nhiều lao động lựa chọn đi Hungary làm việc thay vì các thị trường truyền thống như Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan (Trung Quốc)… Đây cũng là hướng đi mới, hướng tới phát triển thị trường xuất khẩu lao động tại khu vực châu Âu của Việt Nam.
Phóng viên Báo điện tử VietnamPlus đã có cuộc phỏng vấn với ông Đặng Sĩ Dũng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý lao động ngoài nước (Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội) về tiềm năng, cơ hội đi làm việc tại Hungary đối với lao động Việt Nam.
Hơn 2.700 lao động sang Hungary làm việc
- Trong những năm gần đây, thị trường châu Âu là điểm đến hấp dẫn đối với người lao động Việt Nam, trong đó Hungary là thị trường đang dẫn đầu về số lượng lao động đi làm việc ở nước ngoài, xin ông cho biết thị trường này đã được mở cửa và đang phát triển như thế nào?
Ông Đặng Sĩ Dũng: Để đáp ứng nhu cầu lao động trong nước, Hungary cần tiếp nhận số lượng lớn lao động từ nước ngoài. Ngoài lao động từ các quốc gia trong khu vực Liên minh Châu Âu, Hungary đang có nhu cầu tiếp nhận nhiều lao động từ các nước ngoài khu vực vào làm việc trong lĩnh vực công nghiệp và nông nghiệp.
Việt Nam mới chỉ bắt đầu đưa lao động sang làm việc tại Hungary từ năm 2018 với tổng số lao động xuất cảnh đến thời điểm này đạt hơn 2.700 lao động. Số lượng lao động sang làm việc tại thị trường này tăng trong dần theo các năm, trong đó số lượng lao động xuất cảnh năm 2021 là 465 người, năm 2022 là 775 người và đã lên tới 1.148 lao động trong 9 tháng năm 2023.
[Hơn 97.000 lao động đi làm việc nước ngoài theo hợp đồng trong 8 tháng]
Ngoài các thị trường truyền thống tiếp nhận nhiều lao động Việt Nam như Nhật Bản, Đài Loan (Trung Quốc), Hàn Quốc, hiện nay chúng ta đang tập trung hướng đi mới, triển khai phát triển thị trường lao động tại một số nước khu vực châu Âu, trong đó có Hungary và mở thêm các thị trường như: Ba Lan, Slovakia, Croatia...
Trong số đó, thị trường Hungary đang rất tiềm năng và chúng tôi đang trao đổi với phía bạn về khả năng đàm phán, ký kết một Thỏa thuận/Bản Ghi nhớ về phái cử và tiếp nhận lao động Việt Nam sang làm việc tại Hungary để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động làm việc tại thị trường này theo đúng quy định pháp luật của hai nước.
- Đến nay, có bao nhiêu doanh nghiệp được cấp phép đưa lao động đi thị trường này và lao động làm việc chủ yếu trong những ngành nghề gì, với mức lương như thế nào, thưa ông?
Ông Đặng Sĩ Dũng: Đến nay, Cục Quản lý lao động ngoài nước đã chấp thuận hợp đồng cung ứng lao động của 25 doanh nghiệp dịch vụ để tuyển chọn và đưa lao động sang làm việc tại Hungary.
Người lao động Việt Nam thường được tiếp nhận vào làm việc trong các ngành nghề: Thợ hàn và đốc công, xây dựng, sản xuất chế tạo, chế biến gỗ, hái nấm trong nhà, khách sạn, nhà hàng tại Hungary. Thời hạn hợp đồng là 2 năm.
Từ 1/1/2023, tiền lương cơ bản của người lao động Việt Nam làm việc tại Hungary không thấp hơn mức 232.000 HUF/tháng (khoảng 660 USD/tháng, trương đương khoảng 16 triệu đồng/tháng).
Chế độ làm việc của người lao động là 8 giờ/ngày, 5 ngày/tuần, ngoài thời gian này thì được tính tiền làm thêm giờ (làm thêm giờ theo quy định của pháp luật Hungary thì người lao động được hưởng 150% lương cơ bản cho làm thêm giờ trong các ngày thường, 200% lương cơ bản cho làm các ngày lễ.) Người lao động được hưởng các ngày lễ và ngày phép có hưởng lương hàng năm theo Luật Lao động Hungary.
Đặc biệt, người lao động được người sử dụng chu cấp 3 bữa ăn 1 ngày và chỗ ở miễn phí. Chi phí đi lại giữa nơi ở và nơi làm việc do người sử dụng chi trả. Người sử dụng cung cấp miễn phí phương tiện giao thông từ nơi ở đến nơi làm việc và ngược lại hoặc chi trả chi phí này.
Người sử dụng chi trả vé máy bay lượt đi và lượt về cho người lao động sau khi hoàn thành hợp đồng.
Chi phí của người lao động trước khi đi chủ yếu bao gồm tiền dịch vụ, lệ phí visa…, trong đó mức tiền dịch vụ được quy định là không quá 1 tháng tiền lương của người lao động theo hợp đồng cho mỗi 12 tháng làm việc và tối đa không quá 3 tháng tiền lương/hợp đồng từ 36 tháng trở lên.
Chú trọng công tác tuyển chọn lao động
- Có thể thấy Hungary là thị trường mới có thu nhập cao, điều kiện làm việc tốt và đang thu hút sự quan tâm của lao động Việt Nam. Vậy người lao động muốn đi làm việc tại thị trường này cần lưu ý gì, thưa ông?
Ông Đặng Sĩ Dũng: Người lao động có nhu cầu đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng nói chung và làm việc tại thị trường Hungary nói riêng cần tìm hiểu kỹ các quy định của pháp luật liên quan đến hoạt động người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng.
Đặc biệt, người lao động cần chú ý tìm hiểu kỹ các thông tin cụ thể liên quan đến doanh nghiệp được phép tuyển chọn đưa lao động sang làm việc tại Hungary, thông tin về loại hình công việc, thời hạn hợp đồng yêu cầu đối với người lao động (về ngoại ngữ, trình độ tay nghề…) và chi phí phải nộp theo quy định để đi làm việc tại thị trường này.
Người lao động có thể tìm hiểu các thông tin liên quan trên trang thông tin điện tử của Cục Quản lý lao động ngoài nước tại địa chỉ www.dolab.gov.vn hoặc liên hệ theo số điện thoại 0243.8249.517, máy lẻ 513, 510 và 512 để được cung cấp thông tin cụ thể.
- Là một thị trường mới và còn nhiều tiềm năng phát triển, để tránh tình trạng lao động bỏ trốn bất hợp pháp đã từng xảy ra và ảnh hưởng tiêu cực đến một số thị trường, Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội có những giải pháp gì để duy trì và phát triển thị trường Hungary?
Ông Đặng Sĩ Dũng: Từ năm 2018 đến nay, theo báo cáo của 25 doanh nghiệp được chấp thuận hợp đồng cung ứng lao động sang làm việc tại Hungary thì các doanh nghiệp Hungary đều đánh giá lao động Việt Nam chăm học hỏi, hòa nhã và có tính kỷ luật tốt. Nhu cầu tuyển dụng lao động Việt Nam sang Hungary làm việc cũng tăng dần qua từng năm.
Để phát triển thị trường lao động Hungary, thực hiện chỉ đạo của Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội, Cục Quản lý lao động ngoài nước đã tập trung thăm dò, trao đổi khả năng ký kết Thỏa thuận/Bản Ghi nhớ với cơ quan hữu quan của Hungary về việc phái cử và tiếp nhận lao động Việt Nam sang làm việc tại Hungary.
Cục Quản lý lao động ngoài nước yêu cầu các doanh nghiệp hoạt động dịch vụ nói chung và doanh nghiệp được chấp thuận thực hiện hợp đồng đưa lao động sang làm việc tại Hungary nói riêng tuân thủ các quy định của pháp luật trong hoạt động đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài.
Đặc biệt, các doanh nghiệp phải tuyển chọn đúng đối tượng lao động, thực sự có nhu cầu đi làm việc ở nước ngoài, có trình độ tay nghề và khả năng ngoại ngữ đáp ứng được yêu cầu của phía tiếp nhận lao động, có ý thức tổ chức kỷ luật tốt, thông tin đầy đủ tới người lao động về công việc, quyền lợi, chế độ và trách nhiệm của người lao động khi làm việc tại Hungary.
Chúng tôi yêu cầu doanh nghiệp tổ chức tốt công tác quản lý, hỗ trợ và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người lao động khi làm việc ở nước ngoài, kịp thời phát hiện và xử lý các vấn đề liên quan đến người lao động làm việc ở nước ngoài.
Bên cạnh đó, chúng tôi tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền về thị trường lao động nước ngoài, trong đó có thị trường lao động Hungary, các quy định của pháp luật trong hoạt động đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài, các địa chỉ cung cấp thông tin, tư vấn và hỗ trợ người lao động đi làm việc ở nước ngoài, các kênh đi làm việc ở nước ngoài hợp pháp theo quy định của pháp luật, danh sách doanh nghiệp được cấp giấy phép hoạt động dịch vụ đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài để người lao động biết, tìm hiểu, lựa chọn và đưa ra quyết định phù hợp khi đi làm việc ở nước ngoài.
Chúng tôi cũng tăng cường công tác thanh, kiểm tra và xử lý nghiêm hành vi vi phạm quy định pháp luật trong hoạt động đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài để phát triển thị trường ổn định.
- Xin trân trọng cảm ơn ông!