Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội đang xây dựng dự thảo Nghị định quy định việc tổ chức đối thoại và thực hiện dân chủ ở cơ sở tại nơi làm việc. Các quy định này là hành lang pháp lý gồ điều chỉnh về quan hệ lao động tại nơi làm việc.
Theo dự thảo, việc thực hiện dân chủ ở cơ sở tại nơi làm việc gồm các quy định về thực hiện những điều người lao động được biết, được tham gia ý kiến, được quyết định và được kiểm tra, giám sát.
Dự thảo quy định người sử dụng lao động phải công khai với người lao động những nội dung về tình hình sản xuất, kinh doanh; nội quy, quy chế liên quan đến quyền lợi, trách nhiệm, nghĩa vụ của người lao động; các thỏa ước lao động tập thể mà người sử dụng lao động tham gia; việc trích lập, sử dụng quỹ khen thưởng, quỹ phúc lợi, các quỹ do người lao động đóng góp (nếu có); thực hiện thi đua, khen thưởng, kỷ luật, giải quyết khiếu nại, tố cáo liên quan đến quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động.
Đặc biệt, việc trích nộp kinh phí công đoàn, đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp cũng là nội dung phải được công khai với người lao động.
[Ban hành kế hoạch xây dựng quan hệ lao động hài hòa, ổn định, tiến bộ]
Mặt khác, hiện nay quy định về đối thoại dựa trên mô hình một tổ chức công đoàn là đại diện duy nhất cho người lao động trong doanh nghiệp. Trong khi đó, Bộ luật Lao động năm 2019 đã cho phép trong doanh nghiệp được thành lập nhiều hơn một tổ chức đại diện của người lao động. Do đó, dự thảo đã điều chỉnh phù hợp với bối cảnh doanh nghiệp có nhiều hơn một tổ chức đại diện của người lao động và có cả những người lao động không tham gia tổ chức đại diện nào.
Hiện nay, các quy định về đối thoại và thực hiện dân chủ ở cơ sở tại nơi làm việc còn có những hạn chế như chưa phân định được rõ bản chất giữa đối thoại định kỳ và tổ chức hội nghị người lao động; chưa quy định rõ trách nhiệm của mỗi bên trong việc tổ chức và tiến hành từng loại hình đối thoại, dẫn tới sự lúng túng, không nhất quán trong quá trình thực hiện của các doanh nghiệp. Dự thảo cũng quy định rõ ràng về xác định số lượng, thành phần đại diện của các bên khi tham gia vào các loại hình đối thoại./.