Quang cảnh hội thảo. (Ảnh: Duy Khương/TTXVN) Ngày 23/12, tại Cần Thơ, Ủy ban sông Mekong Việt Nam, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức chương trình nghị sự Hội thảo tham vấn quốc gia về Công trình thủy điện Don Sahong (Lào) trên lưu vực sông Mekong.
Tham dự hội nghị có đại diện Ban chỉ đạo Tây Nam bộ, các Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn 13 tỉnh thành khu vực Đồng bằng sông Cửu Long.
Ông Nguyễn Đức Anh, Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ phát triển lưu vực sông Mekong, Văn phòng Thường trực Ủy ban sông Mekong Việt Nam cho biết công trình thủy điện Don Sahong là một trong chín công trình thủy điện trên dòng chính sông Mekong mà Lào dự kiến xây dựng, có công suất 260MW.
Với điều kiện thủy văn hiện tại, khoảng 4% tổng dòng chảy hàng năm sông Mekong chảy vào kênh Hou Sahong.
Sau khi xây dựng Công trình thủy điện Don Sahong, khoảng 50% dòng chảy sông Mekong sẽ được điều hướng vào Hou Sahong. Lưu lượng bùn cát qua Hou Shahong cũng sẽ tăng lên 4 lần, hồ chứa bùn cát dự kiến bị lấp đầy trong thời gian sáu năm.
Đại biểu Phan Thanh Long, Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản 2, bày tỏ quan ngại khi công trình thủy điện Don Sahong được xây dựng, những khu vực hạ nguồn sông Mekong như vùng Đồng bằng sông Cửu Long sẽ gánh chịu nhiều hậu quả nặng nề như giảm thiểu lượng phù sa, khiến hoa màu bị giảm chất lượng, lượng tôm cá chảy về hạ nguồn cũng bị giảm đáng kể, gây nhiều thiệt hại cho nông dân.
Đại diện Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Cà Mau cho rằng công trình thủy điện Don Sahong sẽ khiến cho quá trình lấn biển tự nhiên của mũi Cà Mau bị chậm lại do mất đi lượng phù sa từ sông Mekong bồi đắp.
Bên cạnh đó, dù công trình thủy điện Don Sahong được xây dựng trên một nhánh nhỏ của sông Mekong nhưng cần đặt nó vào tổng thể để thấy hết sự tác động đến môi trường sinh thái, đến điều kiện sống tự nhiên của loài cá heo nước ngọt khu vực này cũng như đường di cư của các loài cá khác.
Phát biểu tổng kết hội nghị, ông Lê Đức Trung - Chánh Văn phòng Thường trực Ủy ban sông Mekong Việt Nam, cho biết đại đa số ý kiến của đại biểu trong chương trình nghị sự đều cho thấy sự quan ngại sâu sắc khi Công trình thủy điện Don Sahong được xây dựng. Lợi ích về kinh tế mà nó mang lại là rất nhỏ so với những thiệt hại về sinh kế của người dân quanh khu vực thủy điện, làm mất sinh cảnh ghềnh đá nước nông Hou Sahong, ảnh hưởng trực tiếp đến giá trị du lịch vùng.
Với những lý do trên, Việt Nam sẽ đề đạt ý kiến lên Ủy hội sông Mekong Quốc tế, yêu cầu Lào cần tuân thủ nghiêm “Quy trình tham vấn trước” đối với việc xây dựng công trình thủy điện Don Sahong, tránh những thiệt hại về nhiều mặt ở phạm vi đa quốc gia đối với các nước nằm dọc sông Mekong./.
