Một kỳ họp của Ủy ban Kiểm tra Trung ương. (Nguồn: TTXVN) Kiểm tra, giám sát là một bộ phận quan trọng của công tác xây dựng Đảng, một chức năng lãnh đạo của Đảng và nhiệm vụ của toàn Đảng. Công tác này được đẩy mạnh trong thời gian qua, mang lại kết quả thực tế rõ nét, góp phần phát hiện, xử lý các vi phạm như những "vết dầu loang" cần được ngăn chặn từ sớm, từ xa.
Cũng bởi vậy, một trong những trọng tâm tiếp tục được chú trọng thực hiện trong năm 2022 là kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm.
Kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm cũng góp phần "chủ động phát hiện sớm để phòng ngừa, ngăn chặn, khắc phục khuyết điểm, vi phạm của tổ chức đảng và đảng viên ngay từ khi còn mới manh nha, không để vi phạm nhỏ tích tụ thành sai phạm lớn, kéo dài và lan rộng” được nêu rõ tại Quy định số 22-QĐ/TW, ngày 28/7/2021 của Ban Chấp hành Trung ương về công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng.
Việc kiểm tra ngay khi có dấu hiệu vi phạm đã góp phần chủ động phát hiện các vi phạm khi mới bắt đầu. Nếu vi phạm đến mức phải xử lý thì kiên quyết xử lý nghiêm minh, kịp thời mới hạn chế được vi phạm, từ đó nâng cao uy tín của Đảng, cơ quan Nhà nước, góp phần phát triển kinh tế, xã hội và xây dựng Đảng ngày càng trong sạch, vững mạnh.
Năm 2021 - năm đầu tiên của nhiệm kỳ khóa XIII, Ủy ban Kiểm tra các cấp đã kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với 3.005 tổ chức đảng và 8.982 đảng viên, có 4.307 cấp ủy viên các cấp (tăng 18,1% tổ chức đảng và 15,7% đảng viên so với năm 2020).
Qua kiểm tra, kết luận có 1.575 tổ chức đảng và 6.695 đảng viên có vi phạm; phải thi hành kỷ luật 194 tổ chức đảng và 3.465 đảng viên; quyết định thi hành kỷ luật theo thẩm quyền đối với 63 đảng viên và 13 tổ chức đảng; đề nghị Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư thi hành kỷ luật 6 tổ chức đảng và 20 đảng viên, yêu cầu tổ chức đảng cấp dưới thi hành kỷ luật nhiều tổ chức đảng và nhiều đảng viên.
Ngay trong quý 1/2022, Ủy ban Kiểm tra các cấp đã chủ động thực hiện toàn diện các nhiệm vụ theo quy định của Điều lệ Đảng và nhiệm vụ cấp ủy giao, tập trung vào nhiệm vụ trọng tâm là kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm rất kịp thời, nghiêm túc, với quyết tâm cao.
Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương Trần Cẩm Tú cho biết Ủy ban Kiểm tra các địa phương, đơn vị đã tiến hành kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với 297 tổ chức đảng và 921 đảng viên. Hiện, 20 đoàn của Ủy ban đang kiểm tra dấu hiệu vi phạm (tăng gần 3 lần so với cùng kỳ năm trước) đồng thời chỉ đạo cấp ủy và Ủy ban Kiểm tra 63 tỉnh ủy, thành ủy trực thuộc Trung ương kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với một số tổ chức đảng và đảng viên.
[Xử lý nghiêm vi phạm của các tổ chức, cá nhân liên quan đến vụ Việt Á]
Theo ông Trần Cẩm Tú, nội dung kiểm tra dấu hiệu vi phạm tập trung vào những vi phạm về thực hiện nguyên tắc, quy chế, quy định của Đảng, pháp luật Nhà nước trong quản lý, sử dụng tài chính, tài sản công, đất đai, tài nguyên khoáng sản; thực hiện các dự án nghiên cứu; đầu tư; mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19; chứng khoán và thị trường chứng khoán.
Qua kiểm tra, đã xử lý và đề nghị xử lý kỷ luật nghiêm minh các tổ chức đảng và đảng viên vi phạm. Trong đó: Cấp ủy các cấp đã thi hành kỷ luật 32 tổ chức đảng và 1.953 đảng viên.
Ban Bí thư thi hành kỷ luật 3 tổ chức đảng và 9 đảng viên. Ủy ban Kiểm tra các cấp đã thi hành kỷ luật 26 tổ chức đảng, 1.017 đảng viên. Ủy ban Kiểm tra Trung ương kỷ luật 5 tổ chức đảng và 21 đảng viên. Rất nhiều vụ án đang được dư luận xã hội đặc biệt quan tâm, qua kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đã được Ủy ban Kiểm tra Trung ương kết luận kịp thời, chỉ rõ những vi phạm, khuyết điểm, là căn cứ để xử lý tận gốc các sai phạm.
Bộ xét nghiệm COVID-19 của Công ty Việt Á. Liên quan tới vụ việc tại Công ty Cổ phần Công nghệ Việt Á, những vi phạm của Ban cán sự đảng Bộ Khoa học và Công nghệ và Ban cán sự đảng Bộ Y tế nhiệm kỳ 2016-2021, Ban Thường vụ Đảng ủy Học viện Quân y các nhiệm kỳ 2015-2020, 2020-2025, đã được chỉ rõ là gây hậu quả nghiêm trọng, thiệt hại tiền và tài sản của Nhà nước, gây bức xúc trong xã hội, ảnh hưởng đến uy tín của tổ chức đảng, của Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Y tế, Học viện Quân y đến mức phải xem xét, xử lý kỷ luật.
Kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bình Thuận nhiệm kỳ 2015-2020, Ủy ban Kiểm tra Trung ương chỉ rõ Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bình Thuận đã vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ và Quy chế làm việc, thiếu trách nhiệm, buông lỏng lãnh đạo, chỉ đạo, thiếu kiểm tra, giám sát, để Ban cán sự đảng Ủy ban nhân dân tỉnh, Ủy ban nhân dân tỉnh và nhiều tổ chức, cá nhân vi phạm các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước trong quản lý, sử dụng đất, thực hiện một số dự án; một số cán bộ, đảng viên trong đó có cả lãnh đạo chủ chốt của tỉnh bị khởi tố, bắt tạm giam.
Trước những vi phạm gây hậu quả rất nghiêm trọng, thiệt hại lớn tiền và tài sản của Nhà nước, gây bức xúc trong xã hội, ảnh hưởng xấu đến uy tín của cấp ủy, chính quyền địa phương, sau khi xem xét đề nghị của Ủy ban Kiểm tra Trung ương, trong cuộc họp của Bộ Chính trị, Ban Bí thư mới đây, Bộ Chính trị đã quyết định thi hành kỷ luật cảnh cáo Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bình Thuận các nhiệm kỳ 2010-2015, 2015-2020, Ban cán sự đảng Ủy ban Nhân dân tỉnh Bình Thuận các nhiệm kỳ 2011-2016, 2016-2021 và ông Nguyễn Mạnh Hùng - nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Bí thư Tỉnh ủy (nhiệm kỳ 2015-2020); nguyên Phó Bí thư thường trực Tỉnh ủy Bình Thuận (nhiệm kỳ 2010-2015); khiển trách ông Huỳnh Văn Tí - nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Bí thư Tỉnh ủy Bình Thuận (nhiệm kỳ 2005-2010, 2010-2015).
Ban Bí thư cũng đã quyết định thi hành kỷ luật khai trừ ra khỏi Đảng, cách chức tất cả các chức vụ trong Đảng đối với nhiều cá nhân liên quan.
Mới đây nhất, xem xét kết quả kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với Ban Thường vụ Đảng ủy Liên hiệp Hợp tác xã Thương mại Thành phố Hồ Chí Minh (Saigon Co.op) và ông Diệp Dũng, nguyên Thành ủy viên, nguyên Bí thư Đảng ủy, nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị Saigon Co.op, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã quyết định thi hành kỷ luật cảnh cáo Ban Thường vụ Đảng ủy Liên hiệp Hợp tác xã Thương mại Thành phố Hồ Chí Minh nhiệm kỳ 2015-2020 và ông Nguyễn Thành Nhân, nguyên Phó Bí thư Đảng ủy, nguyên Ủy viên Hội đồng quản trị, nguyên Tổng Giám đốc Saigon Co.op; đề nghị Ban Bí thư xem xét, thi hành kỷ luật ông Diệp Dũng và quyết định hình thức kỷ luật, thay đổi hình thức kỷ luật đối với một số người có liên quan.
Sáng 27/4, tại Trụ sở Trung ương Đảng, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Trưởng Ban Chỉ đạo chủ trì họp Thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng. (Ảnh: Trí Dũng/TTXVN) Trong cuộc họp Thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực vừa diễn ra, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Trưởng Ban chỉ đạo nhấn mạnh từ thực tế của công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực đã rút ra kinh nghiệm hoàn toàn đúng cả về lý luận, thực tiễn và đường lối. Đó là công tác kiểm tra của Đảng phải đi trước một bước, kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm, cứ có dấu hiệu là Ủy ban kiểm tra có quyền vào kiểm tra.
"Đây là kinh nghiệm hay, đúng nguyên tắc, kỷ luật Đảng trước, rồi đến kỷ luật về hành chính, tiếp đến là xử lý hình sự. Đây là một phát hiện mới, chủ trương phù hợp, thực tiễn chứng minh là đúng, có kết quả tốt, phải nhân lên," Tổng Bí thư tâm đắc nhấn mạnh.
Phát biểu tại hội nghị toàn ngành mới đây, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương Trần Cẩm Tú nhấn mạnh yêu cầu tiếp tục đẩy mạnh công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật Đảng trong thời gian tới, trong đó chủ động kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm, tập trung vào những lĩnh vực, địa bàn, vị trí công tác để xảy ra tham nhũng, tiêu cực. Đây cũng là nội dung được nhấn mạnh tại Kết luận số 34-KL/TW của Bộ Chính trị về Chiến lược công tác kiểm tra, giám sát của Đảng đến năm 2030 mới được ban hành.
Bộ Chính trị yêu cầu "chủ động kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm, tập trung vào những lĩnh vực, địa bàn, vị trí công tác dễ xảy ra tham nhũng, tiêu cực, nhất là kiểm tra dấu hiệu suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những vấn đề nổi cộm, gây bức xúc trong xã hội. Xử lý kỷ luật nghiêm minh, kịp thời, triệt để, đồng bộ các tổ chức đảng, đảng viên có vi phạm"./.
