Điện thoại di động (smartphone) đã trở thành vật dụng thiết yếu đối với nhiều người trong việc duy trì sự liên lạc, là phương tiện làm việc, giải trí. Do đó, với một số người, điện thoại di động gần như là vật bất ly thân, thậm chí cả trong lúc ngủ.
Bên cạnh những tiện ích phục vụ nhu cầu của con người thì nguy cơ bức xạ từ điện thoại di động ảnh hưởng tới sức khỏe từ trước đến nay vẫn luôn là vấn đề nhiều người quan tâm.
Vấn đề này lại nóng trở lại vào hồi tháng Chín vừa qua, khi cơ quan chức năng Pháp khi kết luận điện thoại iPhone 12 của Appel phát ra bức xạ điện từ cao hơn tiêu chuẩn cho phép, đồng thời yêu cầu Apple phải thực hiện các biện pháp khắc phục.
Vậy đâu là sự thật về mức ảnh hưởng của bức xạ từ điện thoại di động đến sức khỏe người dùng?
Mới đây, các chuyên gia Mỹ một lần nữa khẳng định rằng người dùng điện thoại di động không cần phải lo lắng về điều này.
Phó Trưởng Khoa và Giáo sư Khoa X quang tại Trường Y Feinberg - trực thuộc Đại học Northwestern (Mỹ), ông Gayle Woloschak cho biết: “Bức xạ từ điện thoại di động không có nguy cơ gây nguy hiểm tới con người.”
Tiến sỹ Emily Caffrey, Trợ lý Giáo sư Vật lý Y tế tại Đại học Alabama (Birmingham), nói rằng giống như tất cả các thiết bị thông minh khác (mạng wifi, đài phát thanh, điều khiển từ xa và GPS), điện thoại thông minh cũng phát ra các tia bức xạ.
Chúng sử dụng sóng năng lượng vô hình để truyền giọng nói, văn bản, hình ảnh và email đến các tháp di động gần nhất, từ đó truyền thông tin đi đến khắp nơi trên thế giới.
Vào đầu năm 2018, Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) đã đầu tư cho Viện Khoa học Sức khỏe Môi trường Quốc gia (NIH) để thực hiện các nghiên cứu về ảnh hưởng của bức xạ smartphone. Kết quả của nghiên cứu cho thấy không có đủ bằng chứng để khẳng định bức xạ điện thoại gây ung thư ở người.
Theo các tổ chức y tế, trong gần 3 thập kỷ nghiên cứu, các nhà khoa học cũng chưa tìm ra mối liên hệ giữa bức xạ điện thoại di động với sức khỏe người dùng.
Không phải tất cả các loại bức xạ đều có hại
Tiến sỹ Howard Fine, Giám đốc Trung tâm Ung thư Não tại Trung tâm Y tế NewYork-Presbyterian Weill Cornell, giải thích “bức xạ” là thuật ngữ mô tả nhiều loại năng lượng, một vài trong số đó có thể gây nguy hiểm.
Bom nguyên tử hay máy chụp X-quang là hai ví dụ điển hình của thiết bị phát ra bức xạ ion hóa. Nếu sử dụng thường xuyên hay ở liều lượng cao, loại năng lượng này có thể tách các electron khỏi các nguyên tử trong cơ thể, phá hủy DNA hoặc gây ra ung thư cho con người.
Tiến sỹ Caffrey khẳng định năng lượng của điện thoại thông minh là loại bức xạ không ion hóa, không gây hại tới sức khỏe.
“Rất nhiều người nghĩ rằng loại bức xạ nào cũng giống nhau, nhưng thực tế không phải vậy. Các nghiên cứu đã chứng minh các tia bức xạ phát ra từ điện thoại di động không gây tổn hại tới DNA.”
Vì sao vẫn có những nghi ngờ về sự an toàn của bức xạ điện thoại?
Hầu hết các chuyên gia và cơ quan y tế uy tín đều đồng ý rằng không có bằng chứng cho thấy bức xạ từ điện thoại thông minh dẫn tới các vấn đề sức khỏe. Tuy nhiên, một số nghiên cứu kéo dài nhiều năm đã gây xôn xao khi phát hiện mối liên kết của bức xạ với các khối u não.
Tiến sỹ Fine nói: “Nhiều nghiên cứu trong số này đã bị ‘vạch trần,’ trong đó có cả những thử nghiệm tập trung vào mạng di động 5G.”
Chẳng hạn, một nghiên cứu năm 2010 đã công bố thông tin sử dụng điện thoại di động quá mức sẽ dẫn tới u não. Tuy nhiên, chính các tác giả của thí nghiệm đã thừa nhận có những sai sót trong quá trình thực hiện, một trong số đó là nghiên cứu đã dựa vào kết quả khảo sát mức độ sử dụng điện thoại của chính những bệnh nhân ung thư não.
“Hầu hết mọi người đều sử dụng điện thoại di động, và không thể nói rằng thiết bị điện tử này là tác nhân gây ra bệnh ung thư. Những yếu tố thường ngày như ô nhiễm không khí, hút thuốc, lối sống sinh hoạt không lành mạnh…, mới chính là nguyên nhân dẫn tới căn bệnh ác tính.”
Viện Ung thư Quốc gia Mỹ cho rằng những sai sót trong các nghiên cứu kể trên đã làm sai lệch nhận thức của cộng đồng về sự an toàn của điện thoại.
Phòng ngừa nguy cơ
Điện thoại di động ngày nay không giống những chiếc điện thoại “cục gạch” vào đầu những năm 2000, và tất nhiên, trong tương lai chúng sẽ còn tiếp tục cải tiến. Chính vì vậy mà những nghiên cứu về những rủi ro từ điện thoại thông minh sẽ gặp nhiều khó khăn.
May mắn thay, các công nghệ hiện đại mới đã giảm mức tia phóng xạ. Tiến sỹ Woloschak cho biết: “Mức độ bức xạ của 5G thấp hơn so với 4G. Nó chỉ cho phép truyền dữ liệu tốt hơn.”
Ủy ban Truyền thông Liên bang và các đối tác quốc tế đã đặt ra giới hạn bức xạ cho các sản phẩm điện thoại mới. Chính vì vậy mà vào tháng Chín vừa qua, các cơ quan chức năng ở Pháp đã yêu cầu Tập đoàn Apple giảm mức tia phóng xạ được phát ra bởi iPhone 12 để tuân thủ giới hạn tối đa.
Apple sau đó đã triển khai một bản cập nhật phần mềm để khắc phục vấn đề này.
Các giới hạn quy định này dựa trên mức độ tia phóng xạ có thể tăng nhiệt độ cơ thể một phần nhỏ. Theo bà Woloschak, mức độ bức xạ từ điện thoại di động không đủ để gây ra các rủi ro sức khỏe như bỏng hoặc sốt./.
