Từ 2020 đến nay, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (Petrovietnam) đã có bước phục hồi và tăng trưởng ngoạn mục từ cuộc khủng hoảng có thể nói là lớn nhất trong lịch sử. Thành quả đó gắn liền với các giải pháp quản trị sáng tạo, độc đáo, tiên phong đã được triển khai áp dụng, đi vào thực tiễn đời sống sản xuất, kinh doanh suốt giai đoạn này.
Vượt qua khủng hoảng, tăng trưởng ngoạn mục
Từ khoảng cuối năm 2014-2019, Petrovietnam rơi vào một giai đoạn khủng hoảng chưa từng có trong lịch sử xuất phát từ những nguyên nhân khách quan, lẫn chủ quan. Đó là tác động của suy thoái kinh tế, giá dầu giảm sâu kéo dài, sản lượng khai thác dầu khí suy giảm, các cơ chế chính sách cho sự phát triển của ngành bộc lộ nhiều bất cập trong tình hình mới… cùng với đó là những hạn chế, tồn tại của giai đoạn trước từ các vụ việc, dự án yếu kém, của sự phát triển nóng, xa rời cốt lõi…
Tất cả những điều này đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến hiệu quả hoạt động, uy tín, thương hiệu của Petrovietnam, hoạt động sản xuất, kinh doanh suy giảm, một số dự án lâm vào bế tắc, nhiều đơn vị khó khăn, thua lỗ… Năm 2017, Petrovietnam từng báo cáo Thủ tướng Chính phủ bức tranh tài chính, dự báo đến năm 2019, Tập đoàn sẽ bị mất cân đối dòng tiền, lâm vào tình trạng vô cùng khó khăn.
Trong hoàn cảnh đó, cùng với sự quan tâm, chỉ đạo, chấn chỉnh và giúp đỡ của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, đặc biệt là công tác cán bộ, Petrovietnam đã thực hiện công cuộc cải tổ toàn diện và từng bước vượt qua khó khăn, thách thức, phát triển ổn định, lấy lại đà tăng trưởng.
Petrovietnam tập trung các giải pháp cho mục tiêu 1 triệu tỷ đồng doanh thu
Với kết quả đạt được, trong 10 tháng qua, Petrovietnam đã hoàn thành toàn diện 6/6 chỉ tiêu tài chính cả năm 2024 theo kế hoạch pháp lệnh Ủy ban Quản lý vốn và Hội đồng thành viên giao.
Điều này được thể hiện qua những con số cụ thể như: Tổng tài sản năm 2023 của Petrovietnam tăng 19% so với năm 2020; Tổng doanh thu năm 2023 tăng 81% so năm 2020; Nộp ngân sách năm 2023 tăng 83% so với năm 2020. Giá trị thương hiệu Petrovietnam năm 2023 đạt gần 1,4 tỷ USD, tăng gấp 3 lần so với năm 2019.
Đến hết năm 2023, Petrovietnam đã xuất sắc hoàn thành trước 2 năm kế hoạch 5 năm giai đoạn 2021-2025 do Thủ tướng Chính phủ giao ở chỉ tiêu nộp ngân sách và lợi nhuận trước thuế hợp nhất. Ước đến hết năm 2024, Petrovietnam sẽ hoàn thành vượt mức kế hoạch 5 năm về tổng doanh thu. Như vậy, sau 3 năm (2021-2024) Petrovietnam đã hoàn thành toàn diện các chỉ tiêu tài chính theo kế hoạch 5 năm 2021-2025.
Hiện nay, hằng năm Petrovietnam cung cấp gần 9-11 tỷ m3 khí cho sản xuất 35% sản lượng điện quốc gia, 70% sản lượng đạm và 70-80% lượng khí cho các hộ tiêu thụ dân dụng của cả nước. Petrovietnam cũng là doanh nghiệp đứng thứ 2 về cung cấp điện với tổng công suất các nhà máy điện đạt 6.605 MW, chiếm khoảng 15% tổng sản lượng điện quốc gia.
Tổng tài sản hợp nhất Petrovietnam hiện đạt trên 1 triệu tỷ đồng (tương đương khoảng 43 tỷ USD); vốn chủ sở hữu hơn 530.000 tỷ đồng (23 tỷ USD) dẫn đầu trong các doanh nghiệp phi tài chính. Tổng doanh thu bình quân hằng năm tương đương khoảng 9-10% GDP của cả nước; nộp ngân sách Nhà nước bình quân hằng năm hiện đạt 9-9,5% tổng thu ngân sách của cả nước… và còn rất nhiều những con số, kết quả ấn tượng khác.
Năm 2024, lần đầu tiên trong vòng 10 năm, Petrovietnam ghi nhận 3 phát hiện dầu khí mới. Petrovietnam đã hoàn thành toàn diện các chỉ tiêu tài chính, về đích trước kế hoạch cả năm từ 3-7 tháng, vượt 34% đến 3,1 lần kế hoạch được giao và tăng trưởng cao so với cùng kỳ năm 2023; đặc biệt đây là năm thứ 3 liên tiếp Petrovietnam phá kỷ lục về tổng doanh thu và vượt mốc 1 triệu tỷ đồng.
Với quy mô dẫn đầu các doanh nghiệp nhà nước, những thành tích đạt được trong năm nay không chỉ khẳng định vị thế mà còn tạo đà cho sự phát triển bền vững, đóng vai trò quan trọng trong chiến lược tăng trưởng dài hạn của Petrovietnam.
Để có được cú lội ngược dòng ngoạn mục, vượt qua khủng hoảng để biến “nguy” thành “cơ” từ năm 2020 đến nay là nỗ lực, bền bỉ với nhiều giải pháp được triển khai đồng bộ, quyết liệt của Petrovietnam mà xuyên suốt là các dấu ấn quản trị một cách sáng tạo và hiệu quả.
Chủ tịch Hội đồng thành viên Petrovietnam Lê Mạnh Hùng nhấn mạnh những thành tích của Petrovietnam trong những năm qua đã tạo dựng được lòng tin của Đảng, Nhà nước và nhân dân. Các đồng chí lãnh đạo cao nhất của Đảng, Nhà nước đã khẳng định Petrovietnam là Tập đoàn kinh tế nhà nước hùng mạnh nhất của đất nước.
Quản trị biến động, phát huy hiệu quả
Từ năm 2020, lần đầu tiên Petrovietnam xác định và đưa ra phương châm hành động của năm. Đó được xem là những giải pháp bao quát, thể hiện đường lối quản trị, định hướng cho công tác điều hành, hoạt động sản xuất-kinh doanh của Petrovietnam, để có thể vượt qua khó khăn, biến động, tận dụng thời cơ, về đích thành công.
Trong đó, năm 2020 trong bối cảnh vô cùng khó khăn của cuộc “khủng hoảng kép” bởi dịch bệnh COVID-19 và suy giảm giá dầu chưa từng có trong lịch sử giao dịch dầu khí (có thời điểm giá dầu WTI xuống âm 37,6 USD/thùng), với phương châm hành động “Quản trị biến động, Tối ưu giá trị, Đẩy mạnh tiêu thụ, Nỗ lực vượt khó, Nắm bắt cơ hội, An toàn về đích,” Petrovietnam là một trong số ít công ty dầu khí trên thế giới đã vượt qua khủng hoảng và về đích an toàn với lợi nhuận gần 20.000 tỷ đồng.
Đến năm 2021, hoạt động của Petrovietnam gắn với phương châm hành động “Quản trị biến động, Tối đa giá trị, Mở rộng thị trường, Tận dụng cơ hội, Liên kết đầu tư, Phục hồi tăng trưởng.” Petrovietnam tiếp tục vững vàng vượt qua sóng gió trong tình hình đại dịch Covid-19 lan rộng, ảnh hưởng nặng nề đến mọi mặt đời sống kinh tế - xã hội, hoàn thành toàn diện các mặt hoạt động sản xuất-kinh doanh, đạt mục tiêu phục hồi và tăng trưởng so với trước đại dịch COVID-19.
Năm 2022, Petrovietnam đề ra phương châm hành động “Quản trị biến động, Đón đầu xu hướng, Kết nối nguồn lực, Phát huy công nghệ, Thúc đẩy đầu tư, Phát triển bền vững” làm mục tiêu phấn đấu.
Petrovietnam đã ghi dấu ấn với nhiều kỷ lục tăng trưởng mới trong lịch sử hoạt động. Trong đó, tổng doanh thu đạt mức ấn tượng là 931,2 nghìn tỷ đồng, tăng 48% so với năm 2021, thiết lập đỉnh cao mới dù không phải là năm có sản lượng khai thác hay giá dầu cao nhất. Nộp ngân sách Nhà nước trong năm đạt 170,6 nghìn tỷ đồng, vượt 2,64 lần kế hoạch năm, tăng 52% so với năm 2021.
Đến năm 2023, Petrovietnam tiếp tục phá kỷ lục của chính mình với tổng doanh thu đạt 942,8 nghìn tỷ đồng, vượt 39% kế hoạch năm, cao hơn kỷ lục năm 2022 11,6 nghìn tỷ đồng, tương đương 9,2% GDP cả nước. Thành công này là kết quả từ việc triển khai đồng bộ các hoạt động theo phương châm hành động “Quản trị biến động, Mở rộng quy mô, Tăng tốc chuyển đổi số, Dịch chuyển mô hình, Nâng cao năng suất, Tái tạo kinh doanh.”
Trong năm 2024, với phương châm hành động “Quản trị biến động - Bổ sung động lực mới, Làm mới động lực cũ, Tạo nguồn năng lượng mới, Vươn tới đỉnh cao mới,” Petrovietnam tiếp tục hoàn thành tốt các mặt hoạt động sản xuất-kinh doanh, vượt 1 triệu tỷ đồng tổng doanh thu, thiết lập một kỷ lục mới.
Đó là những kết quả hết sức xuất sắc, gắn với các phương hướng quản trị rất sát với thực tiễn, cho thấy sự nhạy bén, sắc sảo và tầm nhìn chiến lược trong quản trị của Tập đoàn.
Chủ tịch Hội đồng Thành viên Petrovietnam Lê Mạnh Hùng nhấn mạnh rằng trong bối cảnh thế giới đầy biến động, bất định và khó lường những năm qua, Petrovietnam với đặc thù hoạt động ở quy mô lớn sẽ chịu tác động mạnh mẽ từ thị trường và nền kinh tế vĩ mô. Nếu không quản trị tốt những biến động, Petrovietnam khó có thể đạt được thắng lợi một cách toàn diện.
Thành công ở lĩnh vực này có thể dễ dàng mất đi ở lĩnh vực khác; đạt được trong thời điểm này nhưng cũng có nguy cơ đánh mất thành quả rất nhanh khi thị trường thay đổi và xuất hiện biến động tiêu cực. Từ đó quản trị biến động được đưa vào và trở thành văn hóa, phát huy hiệu quả trong quản trị doanh nghiệp của Petrovietnam.
Trong thời gian tới, Petrovietnam cần tập trung củng cố hiện đại hóa hệ thống quản trị sang giai đoạn mới, sau khi đã thực hiện chuyển dịch, chuyển đổi số, tinh gọn, tối ưu, chuyển sang mô hình thích ứng tốt hơn với môi trường sản xuất-kinh doanh, đáp ứng khả năng kiến tạo động lực của môi trường pháp luật và kinh tế để trở nên vượt trội, phát triển bền vững.
Song hành với sản xuất-kinh doanh, một quá trình không thể tách rời trong hoạt động thời gian qua được toàn hệ thống Petrovietnam quan tâm triển khai là Tái tạo văn hóa doanh nghiệp. Từ cuối năm 2019, Petrovietnam chính thức phê duyệt Đề án tái tạo Văn hóa Petrovietnam, từ đó tái tạo và nâng tầm văn hóa Petrovietnam gắn với hệ giá trị cốt lõi là “Khát vọng-Trí tuệ-Chuyên nghiệp-Nghĩa tình” được diễn ra từng ngày, từng giờ, trong chính từng người quản trị các đơn vị thành viên Petrovietnam, chuyển từ văn hóa quản lý sang quản trị, xây dựng được kịch bản quản trị biến động, gắn vĩ mô vào vi mô, tầm nhìn dài hạn, không gắn sự phát triển tổ chức với tính nhiệm kỳ cá nhân.
Văn hóa Petrovietnam vì thế đã ngày càng thấm sâu và lan tỏa mạnh mẽ hơn, trở thành động lực để biến áp lực thành cơ hội, đồng thời đặt nền móng cho việc xây dựng các kế hoạch quản trị năm sau vượt trội hơn năm trước. Tinh thần kiên quyết giữ vững mục tiêu tăng trưởng đã được định hình rõ rệt. Bên cạnh đó, Văn hóa Petrovietnam giải quyết các vấn đề lớn cũng có sự thay đổi mạnh mẽ, tạo nên sự gắn kết và đồng lòng trong toàn hệ thống. Tất cả hướng đến mục tiêu chung: tháo gỡ khó khăn, khắc phục vướng mắc và đưa Petrovietnam không ngừng phát triển, vươn xa.
Qua 4 lần xét chọn từ năm 2021 đến nay, Petrovietnam và 15 đơn vị thành viên đã góp mặt trong tổng số 75 doanh nghiệp trên cả nước được công nhận Doanh nghiệp đạt chuẩn Văn hóa kinh doanh Việt Nam, trong đó Petrovietnam được công nhận ngay đợt xét duyệt đầu tiên.
Ông Hồ Anh Tuấn, Chủ tịch Hiệp hội Phát triển Văn hóa doanh nghiệp Việt Nam, chia sẻ: “Chúng tôi thấy rõ sự quan tâm đặc biệt của lãnh đạo Petrovietnam đối với phát triển văn hóa doanh nghiệp. Bộ máy triển khai công tác Văn hóa doanh nghiệp tại Petrovietnam rất bài bản, tâm huyết, nhiều cách làm sáng tạo, thống nhất và nhịp nhàng. Petrovietnam không chỉ một trụ cột của nền kinh tế đất nước mà còn xây dựng Văn hóa doanh nghiệp rất tốt. Đây chính là nền tảng, bệ phóng để Petrovietnam hoàn thành những nhiệm vụ mà Đảng, Chính phủ giao cho, tiếp tục công cuộc khẳng định vị trí trong nước, trong khu vực cũng như vươn ra thế giới.”
Một giải pháp quản trị nổi bật của Petrovietnam là hình thành, xây dựng và phát triển các chuỗi liên kết và hệ sinh thái Petrovietnam. Mô hình này giúp tăng cường sự phối hợp hoạt động, thúc đẩy hợp tác, đồng thời tối ưu hóa việc tận dụng và chia sẻ nguồn lực. Nhờ đó, Petrovietnam không chỉ phát huy tối đa nội lực mà còn nâng cao hiệu quả hoạt động, cải thiện sức cạnh tranh và tăng cường khả năng chống chịu, ứng phó linh hoạt trước những khó khăn và biến động.
Từ năm 2020, lãnh đạo Petrovietnam đã chỉ đạo đẩy mạnh liên kết, hình thành và phát triển các chuỗi giá trị trong toàn hệ thống. Đến nay, hàng chục chuỗi liên kết đã được hình thành và đi vào hoạt động, phát huy hiệu quả trên thực tiễn… Phát triển chuỗi liên kết giá trị còn góp phần tích cực cho các đơn vị thành viên Petrovietnam cùng nhau nghiên cứu các giải pháp nhằm tối đa nguồn lực, đổi mới sáng tạo để phát triển các sản phẩm mới, gia tăng hiệu quả các đơn vị.
Trong chặng đường mới, Petrovietnam tiếp tục khẳng định tinh thần "Một đội ngũ-Một mục tiêu", thúc đẩy liên kết để gia tăng sức mạnh, hiệu quả của hệ sinh thái Petrovietnam, đủ sức đương đầu với mọi khó khăn, thách thức, thực hiện thành công chiến lược; cùng với đó là mở rộng hợp tác với các đơn vị bên ngoài hệ sinh thái, xây dựng mô hình tích hợp trong và ngoài để trở thành Tập đoàn Công nghiệp-Năng lượng quốc gia, gắn với yêu cầu phát triển nhanh, bền vững.
Quản trị tăng trưởng
Một điều dễ nhận thấy nữa ở Petrovietnam trong những năm gần đây là xu hướng tăng trưởng bền vững, năm sau cao hơn năm trước. Đây là một yêu cầu quyết liệt suốt giai đoạn vừa qua. Đặc biệt năm 2023, nhiệm vụ này được cụ thể hóa, khi lần đầu tiên Petrovietnam đã ban hành kế hoạch quản trị về giao mục tiêu, nhiệm vụ trọng tâm của năm với các mục tiêu, kế hoạch hết sức thách thức, cao hơn so với kế hoạch Chính phủ, Bộ/ngành giao.
Bước sang năm 2024, nhiệm vụ tăng trưởng tiếp tục được đặt ra. Mục tiêu quản trị một lần nữa được ban hành và đi vào đời sống doanh nghiệp, trở thành một phong trào thi đua sôi nổi, một căn cứ để đánh giá thực hiện nhiệm vụ của Petrovietnam.
Chuẩn bị cho kế hoạch năm 2025, yêu cầu tăng trưởng tiếp tục được Petrovietnam đặt lên hàng đầu, với mục tiêu tăng trưởng “2 con số,” Chủ tịch Hội đồng thành viên Petrovietnam Lê Mạnh Hùng nhấn mạnh, để hướng đến một kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, phải gắn liền với sứ mệnh của các tế bào trong nền kinh tế, đó là các doanh nghiệp, doanh nhân và người dân. Trong bối cảnh như thế, chúng ta không được quyền đặt mục tiêu tăng trưởng thấp. Đồng thời phải gắn tăng trưởng với tăng thu nhập và phúc lợi cho người lao động, hài hòa lợi ích Nhà nước, doanh nghiệp và người lao động.
Đó là tinh thần trong hoạch định chiến lược, đến tổ chức triển khai thực hiện tại Petrovietnam. Nhiệm vụ đặt ra không chỉ là mệnh lệnh mà kèm theo đó là giải pháp và chuẩn bị nguồn lực để thực hiện. Trong đó, toàn hệ thống cùng hướng về một mục tiêu chung, làm tròn chức trách, nhiệm vụ của mình ở các vị trí.
Lãnh đạo Petrovietnam, các ban chuyên môn được quán triệt phải hết sức hỗ trợ, ra quyết định kịp thời để giúp các doanh nghiệp thành viên thực hiện các mục tiêu. Từng đơn vị trong hệ sinh thái Petrovietnam cần trăn trở để nhìn ra dư địa, làm mới động lực truyền thống và bổ sung động lực mới cho tăng trưởng.
Ngoài ra, ông Lê Mạnh Hùng cũng nhiều lần nhấn mạnh rằng, nếu cứ "mãi không chịu lớn," yên tâm đặt ra kế hoạch “an toàn”, năm sau thấp hơn năm trước để dễ dàng hoàn thành vượt mức kế hoạch là một điều rất nguy hiểm trong công tác quản trị. Tăng trưởng, khát vọng vươn tới phải thường trực trong đội ngũ lãnh đạo Petrovietnam để không ngừng phát triển doanh nghiệp, đóng góp cho nền kinh tế và chăm lo tốt cho người lao động.
Ông cũng nhiều lần quán triệt các đơn vị thành viên, đừng tự giới hạn, tự xem những gì mình đạt được đã là đỉnh, mà phải luôn suy nghĩ lớn hơn, hành động lớn hơn để vươn tới những tầm cao mới.
Đó là một số những giải pháp quản trị tiêu biểu, trong rất nhiều giải pháp đã đi vào thực tiễn hoạt động sản xuất-kinh doanh của Petrovietnam trong giai đoạn vừa qua, trong đó, Petrovietnam thật sự cho thấy sự đổi mới, chuyển biến tích cực, nâng cao hiệu quả quản trị, tiếp cận theo hướng hiện đại, nhiều cấp, nhiều lĩnh vực mang tính tích hợp cao với mục tiêu đảm bảo hệ thống vận hành doanh nghiệp một cách đồng bộ, toàn diện từ khâu hoạch định chiến lược, mô hình tổ chức, hệ thống tài chính đến quản trị nhân sự, nguồn lực, tổ chức sản xuất và phát triển thị trường, hướng tới phát triển bền vững.
Điều này, giúp Petrovietnam phát huy hiệu quả quản trị, hoạt động sản xuất-kinh doanh đạt được kết quả cao, đồng thời có dịch chuyển mô hình kinh doanh theo hướng bền vững hơn, cơ cấu doanh thu, lợi nhuận giữa các lĩnh vực ổn định, tăng trưởng, không còn chỉ dựa vào lĩnh vực khai thác dầu khí nữa.
Bà Hà Thu Thanh, Chủ tịch Hội đồng quản trị VIOD nhận định, Petrovietnam là tập đoàn tiên phong trong thay đổi nhận thức quản trị công ty ở Việt Nam. Các lãnh đạo của Petrovietnam, đặc biệt là Chủ tịch Hội đồng thành viên Lê Mạnh Hùng đã xây dựng quản trị công ty vào chương trình, hệ thống và triển khai đến người đại diện vốn của Petrovietnam ở các công ty thành viên. Điều này chứng tỏ cam kết của lãnh đạo Petrovietnam muốn thực hiện quản trị công ty một cách hiệu quả, minh bạch và đảm bảo, không chỉ để giảm hao hụt vốn, mà vốn đó phải được dùng một cách hiệu quả nhất.
Trong bối cảnh sắp tới, để “trở nên phi thường,” ông Lê Mạnh Hùng nhấn mạnh, “Petrovietnam-Tập đoàn Công nghiệp Năng lượng Quốc gia phải Đổi mới từ cốt lõi, nhất là từ công tác cán bộ, nguồn nhân lực-Phát triển mô hình vượt trội-Hội nhập chuỗi toàn cầu-Nâng tầm tri thức năng lượng-Bứt phá trong tăng trưởng-Tạo bước chuyển xanh bền vững, từ đó tạo ra một bước chuyển mới, định hướng phát triển cho ngày hôm nay và là nền tảng cho tương lai của Petrovietnam.”
Giai đoạn vừa qua ghi dấu thành công vượt bậc của Petrovietnam, gắn với đường hướng quản trị đúng đắn, tài tình, đã đưa Petrovietnam ngoạn mục vượt qua khó khăn, tăng trưởng, phát triển, xác lập vị thế mới. Qua đó, tạo nền tảng vững chắc, cùng những bước chuyển dịch phù hợp để Tập đoàn tăng tốc, bứt phá trong giai đoạn mới, hiện thực hóa mục tiêu Petrovietnam - Tập đoàn Công nghiệp Năng lượng Quốc gia, góp phần tích cực vào sự “chuyển đổi-vươn mình” của đất nước trong kỷ nguyên mới./.
