Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, chiều 21/5, Quốc hội nghe Bộ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày Tờ trình về dự án Luật Người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng (sửa đổi); Chủ nhiệm Ủy ban về các vấn đề Xã hội của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh trình bày Báo cáo thẩm tra dự án Luật này.
Bổ sung hình thức người lao động đi làm việc ở nước ngoài
Trình bày Tờ trình của Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung cho biết, mục đích sửa đổi Luật là nhằm thể chế hóa các chủ trương, đường lối của Đảng được ban hành trong thời gian gần đây về công tác đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài, thể chế hóa Hiến pháp của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã được sửa đổi, bổ sung năm 2013.
Theo đó, hoạt động người lao động Việt Nam ra nước ngoài làm việc là một chủ trương nhất quán và quan trọng, lâu dài, góp phần giải quyết việc làm, xóa đói giảm nghèo, đào tạo nguồn nhân lực cho công cuộc xây dựng đất nước trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa.
Dự thảo Luật gồm 8 chương, 79 điều, giảm 1 điều so với Luật hiện hành; bãi bỏ 8 điều, bổ sung mới 9 điều và sửa đổi, bổ sung khoảng 70 điều của Luật hiện hành.
Về cơ bản, dự thảo Luật không mở rộng phạm vi điều chỉnh. Tuy nhiên, dự thảo Luật đã bổ sung hình thức người lao động đi làm việc ở nước ngoài thông qua đơn vị sự nghiệp công lập thuộc Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương để thực hiện các điều ước quốc tế, thỏa thuận quốc tế.
Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung cơ bản theo các nhóm chính sách gồm: Nhóm nội dung về sửa đổi, bổ sung các loại hợp đồng đi làm việc ở nước ngoài; Nhóm nội dung về minh bạch hóa quy định và nâng cao điều kiện đầu tư kinh doanh đối với ngành nghề hoạt động dịch vụ đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng; Nhóm nội dung về tuyển chọn, đào tạo lao động và chuẩn hóa nguồn lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng...
[Không đưa người lao động ra nước ngoài làm những công việc phổ thông]
Đáng chú ý, dự thảo Luật bổ sung quy định Quỹ Hỗ trợ việc làm ngoài nước là quỹ tài chính ngoài ngân sách; được quản lý bởi Hội đồng quản lý và Ban Điều hành quỹ; bỏ hỗ trợ của ngân sách nhà nước trong nguồn hình thành Quỹ.
Dự thảo Luật quy định rõ các nội dung chi từ Quỹ chủ yếu cho hoạt động mang tính chất thúc đẩy phát triển thị trường và ngành nghề, công việc mới tạo thu nhập cao, ổn định thị trường sẵn có, tuyên truyền phổ biến chính sách, pháp luật, nâng cao nhận thức, tác phong, kỷ luật cho người lao động, phòng ngừa rủi ro khi đi làm việc ở nước ngoài.
Theo đó, các nội dung chi gồm công tác thông tin, tuyên truyền; hỗ trợ doanh nghiệp mở thị trường mới, ngành nghề mới; xúc tiến, quảng bá về nguồn lao động Việt Nam; xây dựng và duy trì hoạt động sàn giao dịch việc làm ngoài nước trực tuyến cho người lao động có nhu cầu tìm hiểu, đăng ký đi làm việc ở nước ngoài...
Cần tiếp tục duy trì Quỹ Hỗ trợ việc làm ngoài nước.
Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh cho biết, cơ quan thẩm tra cơ bản tán thành về sự cần thiết, mục tiêu và quan điểm chỉ đạo xây dựng dự án Luật.
Liên quan đến đề nghị bổ sung đối tượng áp dụng, Ủy ban Về các vấn đề xã hội đề nghị Chính phủ, ban soạn thảo giải trình rõ việc bổ sung quy định này có phù hợp với chủ trương xã hội hóa các lĩnh vực dịch vụ công, giảm các đơn vị sự nghiệp và có làm phát sinh bộ máy đơn vị sự nghiệp công sử dụng vốn ngoài ngân sách; việc bảo vệ quyền lợi người lao động trong trường hợp đơn vị sự nghiệp bị giải thể hoặc không còn chức năng đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng.
Cơ quan thẩm tra cũng nhất trí với đề xuất của Chính phủ về sự cần thiết tiếp tục duy trì Quỹ Hỗ trợ việc làm ngoài nước. “Quỹ do doanh nghiệp, người lao động đóng góp, nên các nội dung chi cần hướng đến mục tiêu chính để phục vụ doanh nghiệp, người lao động,” Chủ nhiệm Nguyễn Thúy Anh nhấn mạnh.
Bên cạnh đó, cơ quan thẩm tra cũng đề nghị Chính phủ, ban soạn thảo làm rõ sự phù hợp với tinh thần các nghị quyết của Trung ương nhất là Nghị quyết số 19-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII về tiếp tục đổi mới hệ thống tổ chức và quản lý, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập, Nghị quyết số 56/2017/QH14 của Quốc hội ngày 24/11/2017 giám sát về việc tiếp tục cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả khi dự thảo Luật có sự thay đổi tính chất, địa vị pháp lý của Quỹ so với Luật hiện hành.
Chính phủ, ban soạn thảo cũng cần làm rõ tính không trùng lắp với nhiệm vụ chi của ngân sách nhà nước, của doanh nghiệp, các quỹ an sinh xã hội, tiền ký quỹ của doanh nghiệp, khoản ký quỹ của người lao động, hợp đồng cung ứng lao động và việc bảo đảm tính khả thi, công bằng, công khai, minh bạch, hiệu quả của Quỹ Hỗ trợ việc làm ngoài nước.
Ủy ban Về các vấn đề xã hội yêu cầu Chính phủ làm rõ cơ sở để quy định việc trích 10% quỹ dùng để chi cho bộ máy quản lý điều hành trong dự thảo văn bản hướng dẫn và tính tương quan với các loại hình quỹ khác./.