Ngày 25/10, liên minh đối lập chính tại Sudan đã kêu gọi người dân tổ chức biểu tình trên cả nước nhằm phản đối việc quân đội nước này giải tán chính phủ chuyển tiếp.
Bộ Thông tin Sudan cho biết Liên minh các lực lượng vì tự do và thay đổi đã yêu cầu hội đồng quân sự chuyển tiếp tại nước này từ chức và chuyển giao quyền lực cho chính phủ dân sự. Liên minh này cũng kêu gọi trả tự do cho tất cả các thành viên nội các và hội đồng chủ quyền bị bắt giữ.
Hội đồng chủ quyền gồm đại diện của lực lượng quân sự và dân sự được thành lập để điều hành chính phủ lâm thời Sudan từ tháng 8/2021.
Tuy nhiên, chiều 25/10 (theo giờ Việt Nam), người đứng đầu hội đồng - Tướng Abdel Fattah al-Burhan - đã ban bố tình trạng khẩn cấp trên toàn quốc, đồng thời thông báo giải tán hội đồng tối cao dân sự và chính phủ chuyển tiếp của nước này.
Ông Abdel Fattah al-Burhan tuyên bố sẽ thành lập một chính phủ "có thẩm quyền,"cam kết lập ra các thể chế nhà nước như tòa án tối cao, đồng thời nhắc lại cam kết của mình về "sự chuyển đổi sang một chính phủ dân sự."
Trước đó cùng ngày, quân đội Sudan đã bắt giữ hầu hết các thành viên Nội các Sudan trong cuộc đảo chính diễn ra trước đó cùng ngày.
Theo Bộ Thông tin Sudan, Tướng Abdel Fattah al-Burhan đứng sau vụ đảo chính quân sự này.
Quân đội Sudan hiện đang giam giữ Thủ tướng Abdalla Hamdok tại một địa điểm chưa được xác định, sau khi ông từ chối đưa ra tuyên bố ủng hộ cuộc đảo chính.
[Sudan tuyên bố tình trạng khẩn cấp, giải tán chính phủ chuyển tiếp]
Ngoại trưởng Sudan Mariam Sadig al-Mahdi khẳng định người dân nước này phản đối cuộc đảo chính quân sự đang diễn ra và sẽ đấu tranh đến cùng.
Trước những diễn biến căng thăng tại Sudan, Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres đã kêu gọi lập tức trả tự do cho Thủ tướng Hamdok và tất cả các quan chức khác bị quân đội bắt giữ.
Trong thông báo mới trên Twitter, ông Guterres đã lên án cuộc đảo chính quân sự đang diễn ra tại Sudan đồng thời yêu cầu các bên tôn trọng hiến pháp, bảo vệ quá trình chuyển tiếp chính trị vốn rất khó khăn mới đạt được tại nước này.
Ông Guterres khẳng định Liên hợp quốc luôn sát cánh cùng người dân Sudan. Trước đó, Cao ủy Nhân quyền Liên hợp quốc Michelle Bachelet lên án cuộc đảo chính ở Sudan hủy hoại nền dân chủ, đồng thời kêu gọi lập tức thả Thủ tướng Abdalla Hamdok và các bộ trưởng bị bắt
Về phần mình, Đại diện cấp cao phụ trách chính sách đối ngoại của Liên minh châu Âu (EU) Josep Borrell cũng cho biết EU lên án việc giam giữ Thủ tướng Hamdok và các thành viên khác trong chính phủ chuyển tiếp đồng thời kêu gọi lập tức trả tự do cho những người này.
Ông Borrell cũng cảnh báo các bên cần tôn trọng quyền biểu tình hòa bình của người dân và tránh mọi hành động bạo lực.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cùng ngày cũng lên án vụ đảo chính ở Sudan đồng thời kêu gọi lập tức trả tự do cho Thủ tướng Hamdok và các thành viên dân sự trong chính phủ nước này.
Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Nam Phi cũng ra tuyên bố, trong đó "bác bỏ và lên án mọi ý đồ nhằm thay đổi chính phủ một cách vi hiến," đồng thời kêu gọi trả tự do ngay lập tức và vô điều kiện cho Thủ tướng Abdalla Hamdok, các quan chức chính phủ chuyển tiếp và các chính trị gia khác đang bị lực lượng an ninh Sudan giam giữ.
Pretoria cũng kêu gọi các lực lượng an ninh kiềm chế và bảo vệ tính mạng, tài sản của người dân Sudan, đồng thời hối thúc tất cả các bên nối lại đối thoại có ý nghĩa, tham gia một cách thiện chí và khôi phục trật tự hiến pháp của Sudan
Do tình hình bất ổn tại Sudan, ngày 25/10, Đại sứ quán Mỹ tại thủ đô Khartoum của Sudan đã đăng trên Twitter khuyến cáo công dân Mỹ nên trú ẩn tại chỗ và chú ý đến môi trường xung quanh sau khi có thông tin rằng các lực lượng vũ trang sở tại phong tỏa các khu vực trong và xung quanh thành phố này./.
