Chủ tịch Hạ viện Mỹ Kevin McCarthy (trái) trong cuộc đàm phán về trần nợ công với Tổng thống Mỹ Joe Biden tại Washington DC., ngày 22/5/2023. (Ảnh: AFP/TTXVN) Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen đã cảnh báo chính phủ sẽ hết khả năng trang trải chi phí cho các hoạt động và nguy cơ sớm vỡ nợ, có thể vào ngày 1/6 tới, với khoản nợ hơn 31.000 tỷ USD, nếu không đình chỉ hoặc nâng trần nợ công.
Tuy nhiên, bấp chấp lời cảnh báo trên, đại diện của Tổng thống Mỹ Joe Biden và các nghị sỹ Cộng hòa tại quốc hội ngày 23/5 đã kết thúc một vòng đàm phán về trần nợ công nữa mà không có dấu hiệu tiến triển, trong khi thời hạn nâng trần nợ công để tránh kịch bản vỡ nợ đang đến gần.
Các bên đàm phán đã gặp nhau trong hai giờ, nhưng sau đó rời đi mà không để lại bình luận đáng kể vào với truyền thông.
[Mỹ có thể sẽ vỡ nợ nếu không đạt thỏa thuận tăng trần nợ công]
Các nhà đàm phán của Nhà Trắng bao gồm bà Shalanda Young, Giám đốc Cục Quản lý Hành chính và Ngân sách, và Cố vấn Tổng thống Mỹ Steve Ricchetti.
Theo một số nguồn tin, hai bên vẫn còn chia rẽ sâu sắc về cách thu hẹp thâm hụt ngân sách liên bang, trong đó các nghị sỹ Dân chủ cho rằng những người có thu nhập cao và giới doanh nghiệp nên nộp nhiều tiền thuế hơn, trong khi các nghị sỹ Cộng hòa lại muốn cắt giảm chi tiêu.
Các nghị sỹ Dân chủ muốn đóng băng chi tiêu cho năm tài chính 2024 bắt đầu vào tháng Mười ở mức đã được áp dụng vào năm 2023, và cho rằng làm như vậy là đồng nghĩa với cắt giảm chi tiêu vì ngân sách của các cơ quan sẽ không bắt kịp với lạm phát.
Nhưng ý tưởng này đã bị các nghị sỹ Cộng hòa phản đối, với mong muốn phải cắt giảm chi tiêu rõ ràng.
Ông Biden muốn giảm thâm hụt ngân sách bằng cách tăng thuế với người giàu và giải quyết các lỗ hổng về thuế đối với các ngành dầu và dược phẩm. Nhưng Chủ tịch Hạ viện Mỹ Kevin McCarthy cho biết ông sẽ không đồng ý tăng thuế.
Trước đó, ngày 19/5, tiến trình đàm phán về trần nợ công của Chính phủ Mỹ đã rơi vào bế tắc sau khi Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy đổ lỗi cho Nhà Trắng không có động thái cắt giảm chi tiêu.
Đảng Cộng hòa nói rằng không thể nâng mức trần nợ công nếu chính quyền không có các biện pháp mạnh tay để giảm thâm hụt ngân sách.
Theo họ, các biện pháp này bao gồm cắt giảm chi tiêu cho an sinh xã hội và hạn chế diện tiếp cận với Medicaid, chương trình trợ cấp cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe cho người nghèo.
Trong khi đó, chính quyền của Tổng thống Biden đã phản đối các biện pháp trên, thay vào đưa ra kế hoạch giảm một số chi tiêu và tăng thuế đối với những người giàu nhất cùng các tập đoàn hiện đang được hưởng các khoản giảm thuế lớn.
Đảng Cộng hòa từ chối chấp nhận biện pháp tăng thuế này.
Thỏa thuận nâng trần nợ công, nếu đạt được, phải được cả Thượng viện và Hạ viện phê duyệt trước khi Tổng thống Biden ký ban hành thành luật, và vì thế nó sẽ phụ thuộc vào sự ủng hộ của hai đảng.
Giới chuyên gia cảnh báo Chính phủ Mỹ vỡ nợ sẽ dẫn tới những hệ lụy thảm khốc đối với nền kinh tế nước này, đặc biệt là tỷ lệ thất nghiệp, lãi suất ngân hàng và thị trường bất động sản, chưa kể hiệu ứng domino đối với kinh tế toàn cầu./.
