Vòng đàm phán cấp bộ trưởng về Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) đã được khởi động vào sáng ngày 29/7 (theo giờ Việt Nam) tại Hawaii (Mỹ) để tháo gỡ những vướng mắc liên quan đến việc tiếp cận thị trường và quyền sở hữu trí tuệ, qua đó mở đường cho các bên tiến đến một thỏa thuận.
Dự kiến, vòng đàm phán mới lần này sẽ kéo dài trong bốn ngày và được coi là cơ hội cuối cùng để 12 nước đạt được một thỏa thuận trong năm nay, trước khi nước Mỹ chính thức bước vào "mùa bầu cử" trong năm 2016.
Những nội dung chính sẽ tập trung vào những vấn đề khó khăn còn tồn tại giữa các nước như quy định về quyền sở hữu trí tuệ, hoạt động của các doanh nghiệp, các điều khoản về thị trường lao động và bảo vệ môi trường, giải quyết các tranh chấp... Ngoài ra, một điểm mấu chốt quan trọng của vòng thương lượng lần này chính là liệu Mỹ và Nhật Bản - hai đối tác lớn nhất trong TPP - có thể khép lại các cuộc thương lượng về vấn đề mở rộng hơn nữa sự tiếp cận thị trường nông sản và ôtô của nhau hay không.
Được coi là cơ hội cuối cùng để tiến đến một thỏa thuận trong năm 2015, vòng đàm phán TPP tại Hawaii lần này được kỳ vọng “sẽ làm nên chuyện”.
Phát biểu trước khi lên đường dự cuộc họp, Bộ trưởng Thương mại và Đầu tư Australia Andrew Robb đã tỏ ý lạc quan rằng các bên có thể đạt thỏa thuận vào cuối tuần này. Trả lời phỏng vấn trong một chương trình của Tập đoàn truyền thông ABC, ông Andrew Robb cho rằng 12 nước tham gia đàm phán TPP đang tiến rất gần đến một thỏa thuận và hiện chỉ còn “vài vấn đề cuối cùng” ở trên bàn đàm phán.
Ông cho biết phía Australia ưu tiên một số vấn đề cho cuộc thương lượng lần này là bằng sáng chế sinh dược học và việc tiếp cận thị trường đối với ngành sữa và đường. Hiện Mỹ đang hối thúc các nước tham gia đàm phán TPP đồng ý bảo vệ dữ liệu dùng để phát triển các loại thuốc sinh học thế hệ kế tiếp trong 12 năm.
Trước đó, đàm phán TPP đã rơi vào bế tắc sau khi các nước thành viên chờ đợi Quốc hội Mỹ trao quyền đàm phán nhanh (TPA) cho Tổng thống Barack Obama. TPA sau đó đã được thông qua hồi tháng Sáu và cho phép Nhà Trắng toàn quyền đàm phán các thỏa thuận thương mại với các đối tác bên ngoài và Quốc hội chỉ được quyền bỏ phiếu tán thành hoặc bác bỏ, qua đó mở cánh cửa tiến đến TPP.
Đàm phán TPP được khởi động từ năm 2005 và đến nay đã thu hút sự tham gia của 12 nước gồm Nhật Bản, Brunei, Malaysia, Việt Nam, Singapore, Australia, New Zealand, Canada, Mexico, Chile, Peru và Mỹ.
Các nước tham gia đàm phán đang nỗ lực hướng tới việc ký kết thoả thuận trong thời gian sớm nhất, sau khi đã bỏ lỡ hạn chót đặt ra cuối năm 2013. Theo ước tính, một khi được ký kết, TPP sẽ trở thành khu vực thương mại tự do với 800 triệu dân, chiếm 30% kim ngạch thương mại toàn cầu và gần 40% tổng sản lượng kinh tế thế giới.
TPP cũng là trọng tâm chính sách của chính quyền Tổng thống Mỹ Barack Obama trong chiến lược thúc đẩy hợp tác kinh tế tại châu Á và đề ra các quy tắc thương mại quốc tế và đầu tư trong thế kỷ 21./.