Liên minh châu Âu (EU) cho biết Trưởng đoàn đàm phán Brexit của EU Michel Barnier sẽ sớm bắt đầu các cuộc đàm phán thương mại với Vương quốc Anh từ ngày 2-5/3 tại Brussels (Bỉ).
Giới quan sát nhận định những quan điểm đối nghịch nhau của hai phía cho thấy giai đoạn đàm phán về quan hệ thương mại tương lai giữa nước Anh và EU có thể gặp nhiều trắc trở như quá trình đàm phán thỏa thuận “ly hôn” (còn gọi là Brexit) kéo dài ba năm qua.
Trưởng đoàn đàm phán Brexit của EU, ông Michel Barnier ngày 25/2 cho biết ngoài vòng đàm phán dự kiến được tổ chức vào tuần sau, vòng đàm phán thứ hai sẽ diễn ra tại London vào cuối tháng Ba, với chương trình nghị sự gồm thương mại, an ninh, chính sách đối ngoại cùng nhiều lĩnh vực khác. Đại diện phía Anh sẽ là ông David Frost.
Tuy nhiên, ông Barnier khẳng định sẽ không tìm cách kết thúc đàm phán "bằng bất cứ giá nào," bởi với khung thời gian rất hạn chế, các bên sẽ không thể hoàn tất mọi yêu cầu. Ông cũng cảnh báo tiến trình thương lượng sẽ phức tạp, khắt khe và vô cùng khó khăn.
Phía Anh ngay lập tức cáo buộc EU đã rút lại cam kết trước đó về việc đạt được thỏa thuận thương mại tự do.
Người phát ngôn của Thủ tướng Anh Boris Johnson, ông James Slack nói rằng EU đang đòi hỏi những cam kết “nặng nề” từ Vương quốc Anh. Ông nhấn mạnh London sẽ không chấp nhận bất kỳ yêu cầu nào về việc tuân theo các quy tắc của EU, giống như việc nước này không mong đợi EU chấp nhận luật pháp của mình.
Các nhà quan sát nhận định các cuộc đàm phán thương mại thời hậu Brexit vẫn có rủi ro dẫn đến khả năng nước Anh sẽ ra đi trong hỗn loạn và không có bất kỳ thỏa thuận thương mại nào với EU. Điều này sẽ khiến hoạt động kinh doanh tại khu vực này trở nên tốn kém và khó lường hơn.
Theo một giai đoạn chuyển tiếp đã được thống nhất, nước Anh phải tuân thủ các quy tắc của EU cho đến ngày 31/12/2020. Song nước Anh đã từ chối tuân thủ các quy tắc của EU, viện dẫn lý lẽ rằng việc nước này được tách khỏi những quy tắc trên là một nguyên nhân chính của Brexit.
[Nghị viện châu Âu ủng hộ quan điểm đàm phán chặt chẽ với Anh]
Trong khi đó, 27 quốc gia còn lại trong EU đang lên tiếng rằng nếu Anh muốn một thỏa thuận thương mại tốt nhất có thể, họ sẽ phải tuân thủ nhiều quy tắc khác nhau, từ các khoản hỗ trợ của chính phủ đến tiêu chuẩn môi trường và cho phép các tàu đánh cá của EU khai thác trên vùng biển nước này.
Vấn đề về thời gian biểu cho đàm phán cũng khiến giới quan sát lo ngại. Thời gian chuyển tiếp nói trên vốn có thể được kéo dài thêm tối đa hai năm. Nhưng Thủ tướng Johnson nói ông sẽ không làm như vậy, dù ông khẳng định cần có một thỏa thuận vào cuối năm nay để nước Anh có thể rời khỏi thị trường chung và liên minh hải quan của EU.
Với việc ông Johnson từ chối kéo dài thời gian chuyển tiếp, quỹ thời gian để đàm phán là rất hạn chế vì hầu hết các thỏa thuận thương mại thường phải mất nhiều năm để hoàn tất.
London cho biết họ sẽ tìm kiếm một thỏa thuận tương tự như thỏa thuận thương mại EU-Canada mà không có hạn ngạch hay thuế quan đối với hàng hóa.
Chính phủ Anh cũng cam kết sẽ không làm ảnh hưởng tới các công ty EU bằng cách hạ thấp các tiêu chuẩn về bảo vệ môi trường, vệ sinh thực phẩm hoặc quyền của công nhân. Hồi đầu tháng này, ông Johnson đã nói rằng nước Anh không rời khỏi EU để làm suy yếu các tiêu chuẩn châu Âu./.