Những chiến binh thuở nào cùng Đại tướng Võ Nguyên Giáp anh dũng làmnên chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu, chấn động địacầu” nay đều đã ở cái tuổi “xưa nay hiếm.” Khi nghe tin người “Anh cả”của họ đã ra đi mãi mãi, những kỷ niệm của một thời khói lửa lại hiện vềtrong ký ức những người lính năm xưa. Sau chiến thắng Điện Biên Phủ1954, nhiều người lính đã ở lại và gắn bó với mảnh đất huyền thoại này.Tiếc rằng, họ chẳng thể cùng Đại tướng đón kỷ niệm 60 năm ngày Điện BiênPhủ độc lập vào năm 2014. “Tuổi già, sức yếu nên sinhtử là lẽ thường, thế nhưng sao khi nghe tin anh Giáp mất, lòng tôikhông khỏi hụt hẫng, xót xa như mất đi một người thân của mình vậy” - Đólà tâm sự của cụ Hoàng Văn Bảy (Tổ 1, phường Thanh Trường, thành phốĐiện Biên Phủ), người đã từng tham gia chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ1954 dưới sự chỉ huy của Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Khi tham gia chiếndịch Điện Biên Phủ, chàng trai quê Nghệ An Hoàng Văn Bảy đang ở cái tuổiđôi mươi đầy sung sức, đã lên đường đi theo tiếng gọi thiêng liêng củaTổ quốc, đánh đuổi giặc Pháp, bảo vệ quê hương. Giờ đây, sau gần 60 nămbước ra từ cuộc chiến ấy, cụ Bảy đã 82 tuổi nhưng vẫn không cầm nước mắtkhi nhắc đến người chỉ huy, người anh Võ Nguyên Giáp. CụBảy cho biết, trong đời mình, cụ đã 3 lần được gặp Đại tướng, tất cả đềulà khoảng thời gian từ sau khi chiến dịch Điện Biên Phủ 1954 giànhthắng lợi, trong đó có 2 lần vào năm 1958 và một lần nhân kỷ niệm 50 nămchiến thắng Điện Biên Phủ vào dịp tháng 4/2004. Bốn năm saukhi chiến thắng Điện Biên Phủ 1954, miền Bắc bước vào xây dựng cuộc sốngmới. Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã gặp mặt Trung đoàn E316 của cụ Bảy khiấy đang đóng quân ở Phú Thọ, Đại tướng vận động anh em lên lại mảnh đấtLai Châu cũ (nay là tỉnh Điện Biên) để tham gia sản xuất, xây dựngchính quyền và bảo vệ Tổ quốc. Cụ Bảy bồi hồi nhớ lại: "Khi đó, ai cũngngại lên mảnh đất này vì vừa đói nghèo lại gian khổ. Nhưng lời của Đạitướng đã truyền nhiệt huyết cho chúng tôi hăng hái lên đây lập nghiệp.Đại tướng nói 'Lấy Tây Bắc làm quê hương, lấy nông trường làm gia đình.'Sau khi trở lại nơi đây, tôi lấy vợ, sinh con và công tác trong nôngtrường cao su Điện Biên đến lúc về hưu. Ở lại và xây dựng cuộc sống mớitrên chính mảnh đất mà mình và đồng đội đã đổ máu để giành được đã giúpchúng tôi thêm gắn bó với nơi này như chính quê hương của mình vậy." Khinói về Đại tướng Võ Nguyên Giáp, cụ Bảy tâm sự: "Đại tướng là một ngườitài giỏi, kiệt xuất thì cả thế giới ai cũng biết. Nhưng điều mà chúngtôi nhớ nhất và yêu quý nhất ở Đại tướng là sự giản dị và tình cảm chânthật với tất cả mọi người. Trong những lần chúng tôi được gặp anh, Đạitướng không bao giờ phân biệt cấp trên với cấp dưới. Sau khi trangnghiêm chào tất cả các chiến sĩ, Đại tướng bước xuống và chúng tôi àolên ôm người Anh Cả của mình. Đại tướng bắt tay, ôm và căn dặn từngchiến sĩ phải vững vàng, quyết tâm xây dựng đất nước. Tất cả chúng tôigọi Đại tướng là anh, khi ấy dường như chẳng còn khoảng cách nào của mộtngười Tổng tư lệnh với binh sỹ nữa." Đang say sưa kể vềnhững lần được gặp gỡ Đại tướng, cụ Bảy bỗng lắng lại, bao ký ức ùa vềcàng khiến cụ thấy xót xa trước sự ra đi của người “Anh cả.” Cụ Bảy bồihồi nhớ lại: "Cách đây gần 9 năm, ngày 20/4/2004, khi lên thăm lại chiếntrường xưa nhân dịp kỷ niệm 50 năm chiến thắng Điện Biên Phủ, Đại tướngđã nói: 'Chúng ta còn sống và gặp nhau đây là mừng lắm rồi.' Câu nói củaĐại tướng khiến tất cả mọi người cảm động, nhiều đồng chí đã rơi nướcmắt." "Chúng tôi vẫn luôn mong rằng sẽ lại được gặp anh khi chiến thắngĐiện Biên Phủ tròn 60 năm. Thế nhưng khi ngày đó chỉ còn cách hơn 7tháng nữa thì Đại tướng đã ra đi, dịp kỷ niệm 60 năm vắng bóng Anh Cảrồi!" - cụ Bảy nghẹn ngào. Cũng giống như cụ Bảy, sauchiến dịch Điện Biên Phủ 1954 toàn thắng, cụ Nguyễn Kim Sao (tổ 17,phường Tân Thanh, thành phố Điện Biên Phủ) đã gắn bó với mảnh đất ĐiệnBiên đến tận bây giờ. Trong cuộc đời mình, cụ Sao đã 4 lần được gặp Đạitướng vào các năm 1956, 1968, 1994 và 2004. Cụ Sao cho biết, mỗi lầnđược gặp Đại tướng đều có những cảm xúc khác nhau nhưng đều có chungniềm tự hào, sung sướng và phấn khởi xen lẫn nước mắt. Bản thân cụ vànhững người đồng đội luôn tự hào vì được chỉ huy bởi một vị tướng giỏimà bình dị như Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Cụ Sao tâmsự: "Lần gặp Đại tướng đáng nhớ nhất đối với tôi là dịp kỷ niệm 40 nămchiến thắng Điện Biên Phủ, vào năm 1994. Khi ấy, tôi và những người đồngđội được cùng Đại tướng lên thắp hương tại Đồi A1, sau khi nhìn xungquanh đồi Đại tướng nói: 'Trận đánh cuối cùng ở Đồi A1, chúng ta hy sinh3 người mà ở đây mới chỉ có hai ngôi mộ, một đồng đội nữa của chúng tađâu rồi.' Câu nói đó khiến chúng tôi ai cũng nghẹn ngào. Trong lần gặpđó, Đại tướng tặng quà cho mỗi chúng tôi, hỏi han sức khỏe, công tác vàcăn dặn phải cố gắng sống thật lâu để còn chứng kiến Điện Biên thay dađổi thịt." Hiện nay, dù đã ở tuổi 82 nhưng cụ Sao vẫngiữ chức Phó Ban liên lạc chiến sĩ Điện Biên Phủ của tỉnh Điện Biên. Khibiết tin Đại tướng từ trần, Ban liên lạc đã tập trung các cựu chiếnbinh tham gia chiến dịch Điện Biên Phủ năm xưa, lập bàn thờ Đại tướng ởVăn phòng Hội Cựu chiến binh tỉnh để tưởng nhớ người Tổng tư lệnh củaQuân đội nhân dân Việt Nam.
Đại tướng Võ Nguyên Giáp gặp lại những chiến sĩ của mình đã từng chiến đấu ở chiến trường Điện Biên Phủ 50 năm trước, tại buổi gặp mặt thân mật đại diện chiến sĩ Điện Biên Phủ nhân dịp kỷ niệm 50 năm chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ, được tổ chức tại Hà Nội, ngày 13/3/2004. Ảnh: Tùng Lâm - TTXVN
Theo số liệu từ Hội Cựuchiến binh thành phố Điện Biên Phủ, hiện nay cả thành phố còn hơn 160cựu chiến binh từng tham gia chiến dịch Điện Biên Phủ 1954, người íttuổi nhất cũng đã gần 80 và người lớn tuổi nhất còn sống cũng đã ngấpnghé 90. Họ đã ở lại và gắn bó với mảnh đất này, trở thành quê hương thứhai sau những mồ hôi, xương máu mà họ và đồng đội đã đổ xuống. Sự ra đicủa Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã để lại sự tiếc thương vô hạn cho nhữngngười lính năm xưa bởi với họ, đơn giản Đại tướng không chỉ là người chỉhuy mà còn là người bạn, người anh thân thiết như ruột thịt. Điện Biên Phủ sau hơn nửa thế kỷ đã không còn hoang tàn như những ngàyđầu sau chiến tranh. Thành phố mang tên chiến dịch lịch sử gắn liền vớitên tuổi của Đại tướng Võ Nguyên Giáp nay đã vươn mình trong nắng mớidưới ngọn cờ của Đảng, vượt lên nỗi đau chiến tranh để trở thành mộtthành phố phát triển. Những người cựu chiến binh nơi đây vẫn đầy tự hàokhi kể cho con cháu của mình nghe về những năm tháng chiến tranh, về Vịtướng của nhân dân./.
Xuân Tư (TTXVN)