Ðại biểu Quốc hội tỉnh Vĩnh Long Phạm Tất Thắng. (Nguồn: TTXVN) Mặc dù Hội đồng tiền lương vẫn chưa chốt phương án tăng lương tối thiểu năm 2017, nhưng theo đề xuất của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, để đảm bảo cuộc sống của người lao động thì mức tăng phải khoảng 11%.
Trong khi đó, ý kiến của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) chỉ đề xuất với mức tăng trung bình là 4,62 %.
Bên lề kỳ họp thứ 1, Quốc hội khóa XIV, Đại biểu Phạm Tất Thắng (đoàn Vĩnh Long) đã có một số trao đổi với phóng viên về vấn đề tăng lương tối thiểu năm 2017.
- Vẫn có nhiều ý kiến khác nhau về việc tăng lương tối thiểu năm 2017, trong khi VCCI chỉ đề xuất mức tăng bằng một nửa so với đề xuất của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam? Vậy quan điểm của ông về vấn đề này ra sao?
Đại biểu Phạm Tất Thắng: Hiện nay, Tổng liên đoàn lao động Việt Nam dưới góc độ của người lao động thì đề xuất mức tăng nhiều hơn, nhưng quan điểm của VCCI thì đề nghị mức tăng chỉ bằng một nửa so với đề xuất của Tổng liên đoàn lao động Việt Nam.
Theo tôi, VCCI phải đứng về doanh nghiệp, cho nên với quyết định điều chỉnh tăng lương, tôi cho rằng người lao động và người sử dụng lao động bao giờ cũng có những ý kiến khác nhau.
Một mặt người lao động luôn muốn trả nhiều hơn, xứng đáng với công sức lao động của mình, nhưng mặt khác người sử dụng lao động lại muốn trả các chi phí liên quan đến sản xuất, trong đó có lương cho người lao động ở mức thấp nhất.
Vậy vấn đề dung hòa mâu thuẫn đó như thế nào, làm sao cho người lao động có thể được hưởng mức lương thỏa đáng nhất, xứng đáng với công sức lao động của mình và cũng phù hợp với sự bền vững lâu dài của doanh nghiệp để họ tạo ra của cải cho xã hội là việc phải tính đến.
Căn cứ vào những việc như tốc độ trượt giá, phụ thuộc tốc độ tăng giá tiêu dùng và lộ trình ta đã tính toán để tăng lương tối thiểu. phải làm sao để tất cả các yếu tố này được tính đến để có mức tăng phù hợp.
- Vậy trong hai phương án của VCCI và Tổng Liên đoàn Lao động, ông sẽ nghiêng về phương án nào?
Đại biểu Phạm Tất Thắng: Căn cứ vào chỉ số CPI trong nửa đầu năm 2016 đã có xu hướng tăng lên, do vậy việc tăng lương cho người lao động là việc cần phải làm.
Nhưng mức tăng bao nhiêu rất khó có con số cụ thể và phải căn cứ vào sự điều chỉnh của chỉ số tăng giá tiêu dùng, hệ số trượt giá, biến động của lao động, thu nhập của doanh nghiệp và tốc độ tăng trưởng của doanh nghiệp cũng như nền kinh tế để xác định mức tăng lương phù hợp.
- Vừa qua việc tăng tiền lương và bảo hiểm xã hội là cao so với các nước trong khu vực, điều này liệu có ảnh hưởng gì đến mục tiêu sẽ đạt 1 triệu doanh nghiệp vào năm 2020 như Chính phủ đã đề ra không?
Đại biểu Phạm Tất Thắng: Nếu so sánh như vậy thì cũng đúng nhưng chưa đủ. Vì mức tăng, tỷ lệ % của ta có thể là nhiều nhưng mức thu nhập của người lao động của ta so với các nước trong khu vực chưa phải là cao.
Do đó, để có mức lương và thu nhập tiệm cận với mặt bằng chung trong khu vực và các nước có mặt bằng chung về sự phát triển kinh tế xã hội như Việt Nam thì tôi cho là việc tăng phải tính toán phù hợp. Việc này vừa đảm bảo lợi ích của người lao động, mức thu nhập thỏa đáng để người lao động có cuộc sống ổn định đồng thời đảm bảo sự ổn định lâu dài của doanh nghiệp.
Rõ ràng năng suất lao động của ta còn thấp và người lao động phải chịu hệ lụy từ điều đó, tức là lương không cao so với các nước trong khu vực có trình độ tương tự.
Cho nên phải dung hòa hai yếu tố, thứ nhất là tăng làm sao để năng suất lao động đóng góp hiệu quả vào sự phát triển của doanh nghiệp, vào kết quả sản xuất kinh doanh để họ trả lương phù hợp với năng lực lao động của người lao động. Tiếp đến là tăng lương làm sao để khuyến khích người lao động làm việc tốt hơn.
Còn việc cải thiện năng suất lao động còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác như đào tạo, khoa học công nghệ, nhân lực, việc quản lý và chính sách lao động của chúng ta nữa.
- Tăng năng suất là bài toán lớn của nền kinh tế và quản lý nhân lực của nước ta hiện nay và việc đó cũng có gắn với yếu tố tăng lương như ta vừa trao đổi. Tuy nhiên, việc tăng lương dường như đang xem xét nhiều về qyền lợi doanh nghiệp thay vì mức sống và quyền lợi thực tế của người lao động?
Đại biểu Phạm Tất Thắng: Như tôi đã nói, việc tăng lương luôn là mâu thuẫn giữa người lao động và việc muốn trả chi phí thấp của doanh nghiệp. Đây là mâu thuẫn không thể không có.
Ngoài lương, mâu thuẫn của người lao động còn là vấn đề thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội.
Ảnh chỉ có tính minh họa. (Nguồn: TTXVN) - Hiện nay, các tổ chức công đoàn đang được nhận định là chưa hoàn thành tốt vai trò là tổ chức bảo vệ quyền lợi của người lao động?
Đại biểu Phạm Tất Thắng: Tôi cho đó cũng là nhận xét có thể ít nhiều có cơ sở. nhưng việc thực hiện bảo hiểm xã hội hiện đã có luật quy định. Đến thời điểm này ta mới đưa luật vào cuộc sống nên từ tổ chức công đoàn, doanh nghiệp và người lao động phải thực hiện đúng pháp luật về Bảo hiểm xã hội.
Còn công đoàn hoạt động hiệu quả đến đâu phải tính đến vì đây là đối tượng bảo vệ quyền lợi người lao động nhưng hiện nay mới chi phù hợp với các cơ quan Nhà nước hoặc các doanh nghiệp có yếu tố nhà nước.
- Hiện pháp luật đã có quy định về vấn đề rồi nhưng để thực hiện tốt luật còn một thời gian dài và rõ ràng quyền lợi của người lao động hiện chưa được tổ chức công đoàn các doanh nghiệp có yếu tố nước ngoài bảo đảm tốt nhất?
Đại biểu Phạm Tất Thắng: Đánh giá như vậy cũng hơi nặng. Tuy nhiên, ở khía cạnh nào đó là thực tế và liên quan đến việc ta trao đổi, hiện loại hình và quy mô doanh nghiệp đa dạng. Với mỗi loại hình doanh nghiệp, tổ chức công đoàn cũng phải tính đến để có quy mô phù hợp.
- Xin cảm ơn ông./.
