Chia sẻ với báo chí, Đại biểu Đặng Bích Ngọc, Đại đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Hòa Bình cho rằng việc có nhân viên tư vấn tâm lý học đường sẽ giúp cho học sinh có thể có nơi chia sẻ, hỗ trợ, đồng hành, giúp các em vượt qua giai đoạn tuổi vị thành niên nhiều bất ổn tâm lý và nhiều áp lực từ học hành và cuộc sống.
Tuy nhiên, bà Ngọc cũng khẳng định vẫn cần sự chung tay của gia đình, cộng đồng để giúp giảm áp lực cho học sinh. Trong đó gia đình là nền tảng, là điều kiện tiên quyết.
Không nên đặt mục tiêu quá cao
- Thưa bà, năm học 2023-2024 mới bắt đầu được hai tháng nhưng đã xảy ra nhiều vụ bạo lực học đường, học sinh tự tử. Nhiều ý kiến cho rằng học sinh ngày nay đang phải chịu rất nhiều áp lực từ nhiều phương diện khác nhau như từ học tập, bạn bè, gia đình, xã hội, không những ở thế giới thực mà cả thế giới ảo. Bà có thể chia sẻ về vấn đề này?
Đại biểu Đặng Bích Ngọc: Qua tiếp xúc cử tri và thực tế thời gian qua, tôi thấy Nhân dân rất quan tâm đến vấn đề này. Phụ huynh trăn trở, lo lắng khi giới trẻ có những biểu hiện bất ổn, nhiều khi rất đau lòng như các vụ bạo lực học đường, tự tử. Mạng xã hội xâm nhập và tác động mạnh đến các em, thậm chí có tình trạng tạo nhóm để dụ dỗ, kích động tinh thần trên mạng.
Học sinh còn đang ngồi trên ghế nhà trường nên các em còn quá trẻ, va vấp xã hội chưa nhiều nên khi có những sai lệch trên mạng xã hội sẽ tác động rất lớn tới các em. Nếu như chúng ta không vào cuộc tích cực, quyết liệt từ Trung ương đến địa phương trong công tác giáo dục thế hệ trẻ cũng như tạo cho các em có một môi trường sống lành mạnh, hài hòa giữa học và chơi sẽ là điều đáng lo ngại.
Tôi cho rằng cần truyền thông về việc nhà trường, phụ huynh không nên đưa ra cho các em những mục tiêu quá cao. Cần tạo sự thoải mái trong quá trình học tập để các em tiếp cận được kiến thức nhưng không quá áp lực. Đã có những vụ tự tử rất thương tâm khi học sinh cảm thấy mình không đáp ứng được mong mỏi của cha mẹ, hoặc bị áp lực vì những lời bàn tán trong đời thực và trên mạng xã hội.
Bên cạnh đó cũng phải tuyên truyền giúp cho các em hiểu và sử dụng Internet, mạng xã hội một cách hiệu quả, phát huy được lợi ích cũng như biết cân nhắc, xử lý trước những mặt tiêu cực của không gian mạng. Cần rèn cho các em có kỹ năng sống, bản lĩnh để có thể tránh được những tác động xấu từ mạng xã hội và cuộc sống. Có thể nêu các gương người tốt việc tốt để các em noi theo, học tập.
Tôi cho rằng để giải quyết vấn đề này cần sự vào cuộc rất lớn của cả xã hội, bao gồm cả gia đình, nhà trường và cộng đồng vì học sinh đang ở lứa tuổi dậy thì, tâm sinh lý rất dễ bị tác động, nhiều khi nghe bạn bè, thầy cô hơn nghe bố mẹ.
Tăng cường rèn kỹ năng sống
- Có ý kiến cho rằng chúng ta đang quá chú trọng vào đào tạo kiến thức nhưng chưa quan tâm đúng mức đến dạy kỹ năng sống, bản lĩnh cho học sinh. Quan điểm của bà như thế nào về vấn đề này?
Đại biểu Đặng Bích Ngọc: Đây là thực tế trong nhiều năm qua. Tuy nhiên có thể thấy trong những năm gần đây, trước sự phát triển của kinh tế xã hội cũng như sự du nhập của nền văn hóa, các trường đã bắt đầu quan tâm đến việc dạy kỹ năng sống cho học sinh. Các hoạt động này được triển khai dưới nhiều hình thức như liên kết với các đơn vị, trung tâm, lồng ghép trong các giờ học, hoặc tổ chức các hoạt động trải nghiệm, các câu lạc bộ ngoài giờ lên lớp để học sinh có thể tham gia, thỏa sức sáng tạo, vui với niềm đam mê và có cơ hội thể hiện bản thân. Đây là những điểm rất tích cực, giúp phát triển một cách toàn diện.
- Hiện Bộ Giáo dục và Đào tạo đang lấy ý kiến Dự thảo Thông tư về vị trí việc làm trong nhà trường, trong đó có đề xuất thêm biên chế nhân viên tư vấn học sinh. Bà đánh giá như thế nào về đề xuất này?
Đại biểu Đặng Bích Ngọc: Trong bối cảnh kinh tế xã hội phát triển như hiện nay, đặc biệt là trong khi xu thế hội nhập quốc tế rất lớn việc có người phụ trách chuyên sâu về tư vấn tâm lý cho học sinh là điều rất tốt. Họ là những người được đào tạo bài bản, có chuyên môn về lĩnh vực này, lại trực tiếp ở trường nên có thể nắm chắc và theo sát được các vấn đề của học sinh, điều mà phụ huynh khó có thể làm được. Vì có chuyên môn và theo sát nên nhân viên tư vấn cũng có thể hiểu được tâm tư của học sinh, có thể gần gũi, chia sẻ, gợi mở được với các em nhiều hơn.
[Hà Nội: Khẩn trương giải quyết vụ nam sinh bị bạo lực tại trường]
Bên cạnh đó cũng cần có sự thay đổi trong chương trình và phương pháp dạy học, để bên cạnh các môn học chính khóa, cần tăng thời lượng ngoại khóa với các buổi tư vấn tâm lý, tư vấn sức khỏe, giới tính. Hiện nay có hiện tượng học sinh bị rủ rê dẫn đến lệch lạc trong suy nghĩ về giới tính. Đây cũng là vấn đề rất cần được quan tâm.
Tôi cho rằng nếu chương trình dạy học phù hợp cũng như một giáo viên tâm lý học đường sẽ góp phần quan trọng để giúp cho các trường, đặc biệt là giúp cho các em học sinh có cách học cũng như là cách tiếp cận các vấn đề trong cuộc sống tốt hơn, chuẩn bị hành lang tốt hơn cho tương lai.
Cha mẹ làm bạn cùng con
- Như bà chia sẻ, học sinh nhiều khi tin tưởng, chia sẻ, nghe theo bạn bè hơn bố mẹ. Là một người mẹ, theo bà, phải làm thế nào để phụ huynh có thể đồng hành, làm bạn cùng con và lấp đầy được khoảng cách thế hệ?
Đại biểu Đặng Bích Ngọc: Tôi cũng là một người mẹ có con đang học ở trên ghế nhà trường. Tôi nghĩ rằng các gia đình nên dành thời gian nhiều hơn cho con. Ban ngày đi làm bận nhưng buổi tối, cha mẹ có thể trò chuyện, chia sẻ, động viên, hỏi xem việc học tập hôm nay thế nào, nay ở lớp có vấn đề gì không, chơi với bạn bè ra sao, từ đó nắm bắt được tâm lý của con.
Thay vì đặt mình ở tâm thế là cha mẹ để áp đặt tư duy, suy nghĩ của lên con thì hãy coi con là người bạn và làm thế nào để con cũng coi mình là người bạn, để khi con có những vấn đề gì ở trên lớp sẽ chủ động chia sẻ với cha mẹ. Trẻ rất cần sự động viên cũng như những kinh nghiệm của cha mẹ để hỗ trợ giải quyết đúng những vấn đề trong cuộc sống.
Việc thường xuyên quan tâm đến tâm tư, suy nghĩ của con cũng giúp cha mẹ có thể sớm cảm thấy, nhận ra những điều bất ổn ở con để kịp thời can thiệp nếu cần.
Tôi cho rằng nhiều khi chính cha mẹ cũng phải tự nhìn lại, thay đổi bản thân mình. Trong guồng quay của kinh tế xã hội hiện nay, nhiều gia đình, cha mẹ đều lao vào công việc, kiếm tiền nên thời gian dành cho gia đình cũng như cho con cái bị hạn chế.
Để giúp cho trẻ bớt áp lực, tránh những suy nghĩ và hành vi lệch lạc thì chỉ nhà trường là chưa đủ, cần sự chung tay của cả gia đình, cộng đồng, trong đó gia đình là nền tảng, là cầu nối, là điều kiện đầu tiên tiên quyết để giúp cho trẻ có định hướng đúng.
- Xin trân trọng cảm ơn bà!./.