Nhiều ngôi nhà bị hư hại sau các cuộc giao tranh tại thành phố Taez (Yemen), khu vực do Houthi kiểm soát. (Ảnh: AFP/TTXVN) Yemen đang phải đối mặt với “một thời điểm khó khăn” và cần tiến hành các bước hướng tới hòa bình lâu dài - Đặc phái viên Liên hợp quốc về Yemen, ông Hans Grundberg, ngày 2/4 cho biết.
Quan chức Liên hợp quốc này đưa ra lời kêu gọi nhân kỷ niệm một năm thỏa thuận ngừng bắn có hiệu lực giúp giảm đáng kể leo thang bạo lực ở quốc gia Trung Đông này.
Ông Grundberg gọi thỏa thuận ngừng bắn do Liên hợp quốc làm trung gian - có hiệu lực từ tháng 4/2022 - là “khoảnh khắc hy vọng” và mặc dù đã hết hiệu lực từ tháng 10 năm ngoái, nói thêm rằng thỏa thuận này vẫn được các bên tôn trọng xét về tổng thể.
“Triển vọng quan trọng nhất của thỏa thuận ngừng bắn là khả năng khởi động một tiến trình chính trị toàn diện nhằm chấm dứt cuộc xung đột một cách toàn diện và bền vững” - ông Grundberg khẳng định.
Nhà ngoại giao Thụy Điển Grundberg kêu gọi bảo vệ những thành quả đạt được của thỏa thuận ngừng bắn và phát huy những kết quả này nhằm hướng tới việc thúc đẩy nhiều hơn nữa hoạt động cứu trợ nhân đạo, một lệnh ngừng bắn trên toàn quốc và một giải pháp chính trị bền vững đáp ứng nguyện vọng của người dân Yemen.
Thỏa thuận hòa giải mang tính bước ngoặt mới được công bố vào tháng trước giữa Iran và Saudi Arabia, hai cường quốc trong khu vực ủng hộ các bên đối địch trong cuộc chiến ở Yemen, đã làm tăng thêm sự lạc quan về một thỏa thuận ngừng bắn trong tương lai ở Yemen - theo ông Grundberg.
Đặc phái viên Liên hợp quốc cho biết sự leo thang quân sự, kinh tế cũng như các cuộc “khẩu chiến” trong những tuần gần đây cho thấy “sự mong manh của những thành tựu của thỏa thuận ngừng bắn.”
[Giới lãnh đạo Yemen cam kết cản bước tiến của phiến quân Houthi]
Ông Grundberg kêu gọi chính phủ Yemen và lực lượng Houthi “ngồi lại với nhau và tham gia đối thoại một cách nghiêm túc và có trách nhiệm” để dẫn đến một giải pháp hòa bình cho cuộc xung đột.
Bất kỳ thỏa thuận tạm thời hoặc sự dàn xếp mới nào cũng cần phải bao gồm cam kết rõ ràng từ các bên, nhằm đảm bảo rằng đó là một bước trong tiến trình của một giải pháp hòa bình và chính trị toàn diện.
“Hơn bao giờ hết, giờ là lúc để đối thoại, thỏa hiệp và thể hiện vai trò lãnh đạo cũng như ý chí nghiêm túc để đạt được hòa bình tại Yemen” - ông nhấn mạnh.
Hôm 28/3 vừa qua, truyền thông khu vực đưa tin Hội đồng Tổng thống Yemen (YPC) cam kết sẽ chống lại các cuộc tấn công của nhóm phiến quân Houthi. YPC cho biết các cuộc tấn công mới nhất của Houthi, chủ yếu ở hai tỉnh Marib và Shabwa, “cho thấy lực lượng này không muốn kết thúc xung đột.”
YPC cam kết sẽ ngăn cản bước tiến của Houthi và hỗ trợ người dân ở các khu vực do Houthi kiểm soát chống lại lực lượng trên.
Tuyên bố của YPC nêu rõ hội đồng này kêu gọi cộng đồng quốc tế nhận diện mức độ nghiêm trọng của sự leo thang các hành động khủng bố của Houthi cũng như những hậu quả của các hành động này đối với hòa bình và an ninh thế giới.
Người dân nhận hàng cứu trợ của Chương trình Lương thực Thế giới (WFP) tại tỉnh Hajjah (Yemen), ngày 22/1/2023. (Ảnh: AFP/TTXVN) Houthi gần đây đã tấn công lực lượng chính phủ bằng vũ khí hạng nặng và máy bay không người lái có chứa chất nổ. Houthi cũng đã chiếm giữ một số ngôi làng ở quận Hareb của thành phố Marib và quận Merkhah Al-Ulya của tỉnh Shabwa trước khi bị quân đội chính phủ đẩy lùi.
Đại sứ các nước phương Tây tại Yemen, trong đó có Đại sứ Anh Richard Oppenheim và Đại sứ Mỹ Steven Fagin, đã lên án các cuộc tấn công mới nhất của Houthi, kêu gọi lực lượng này giảm leo thang bạo lực và hướng tới các nỗ lực nhằm chấm dứt xung đột.
Trước đó, hôm 24/3, chính phủ được quốc tế công nhận của Yemen đã cảnh báo về nguy cơ tái diễn xung đột quân sự toàn diện ở nước này.
Bất chấp các nỗ lực ngoại giao gần đây nhằm đạt được hòa bình, các cuộc đụng độ ác liệt giữa quân đội Yemen và lực lượng Houthi đã bùng phát trở lại.
Giao tranh bùng phát trở lại đang đe dọa tiến trình hòa bình mong manh được thúc đẩy bởi thỏa thuận gần đây giữa các bên tham chiến ở Yemen nhằm trao đổi hàng trăm tù nhân chiến tranh dưới sự bảo trợ của Liên hợp quốc./.
