Chiều 15/7 (theo giờ Việt Nam), cựu Tổng thống Nam Phi Jacob Zuma sẽ tham dự phiên thẩm vấn liên quan đến cáo buộc để thất thoát ngân sách nhà nước một cách có hệ thống khi còn đương chức.
Cuộc thẩm vấn của ủy ban điều tra quốc gia dự kiến sẽ kéo dài đến ngày 19/7 và sẽ được truyền hình trực tiếp trên truyền hình cho hàng triệu khán giả Nam Phi.
Cựu Tổng thống Zuma, 77 tuổi, bị cáo buộc tạo điều kiện cho "văn hóa tham nhũng" trong thời gian nắm quyền kéo dài 9 năm trước khi bị phế truất năm 2018.
Về pháp lý, cựu Tổng thống Zuma không bị bắt buộc phải xuất hiện ở phiên thẩm vấn này và ông cũng đã bác bỏ mọi cáo buộc. Đề nghị được xem trước các câu hỏi của ông Zuma cũng bị ủy ban thẩm tra bác bỏ, do cơ quan này muốn được nghe ý kiến từ phía chính ông sau khi bị các nhân chứng đưa ra các bằng chứng chống lại.
[Cựu Tổng thống Nam Phi Jacob Zuma ra tòa lần thứ 4]
Theo Angelo Agrizzi, một trong các nhân chứng, ông Zuma hằng tháng đều nhận khoản hối lộ trị giá 2.200 USD từ một trong các nhà thầu để khỏi bị điều tra, trong khi đáng lẽ ra số tiền này phải thuộc về một quỹ từ thiện của ông. Agrizzi khẳng định công ty của ông ta cũng tổ chức các bữa tiệc miễn phí để đổi lấy lợi ích từ những người thân cận với cựu Tổng thống Zuma.
Hồi tháng 3/2018, Trưởng Công tố nhà nước Nam Phi Shaun Abrahams cho biết sau quá trình xem xét đã có đủ cơ sở pháp lý để truy tố ông Zuma với 16 tội danh gian lận, làm ăn phi pháp và rửa tiền liên quan đến thỏa thuận mua vũ khí với châu Âu trị giá 30 tỷ rand (tương đương 2,5 tỷ USD) nhằm hiện đại hóa lực lượng vũ trang nước này năm 2004, giai đoạn mà ông Zuma còn làm Phó Tổng thống.
Tháng 2/2018, ông Zuma đã chấp nhận từ chức, khép lại nhiều tháng tranh cãi về tương lai chính trị của ông sau khi các nhà lãnh đạo đảng Đại hội dân tộc Phi (ANC) cầm quyền gây sức ép yêu cầu ông rút lui do những cáo buộc tham nhũng và lạm quyền. Ngay sau đó, Quốc hội Nam Phi đã bầu ông Cyril Ramaphosa thay vị trí ông Zuma./.