Một tòa án đặc biệt ở Iceland ngày 23/4 đã tuyên cựu thủ tướng Geir Haarde có tội trong vụ điều tra về sự sụp đổ của các ngân hàng nước này vào năm 2008.
Tuy nhiên, “Geir Haarde sẽ không bị trừng phạt,” Markus Sigurbjornsson, người đứng đầu phiên tòa chưa từng có tiền lệ Landsdomur xét xử các thủ tướng đương nhiệm và cựu thủ tướng.
Haarde, 61 tuổi, là chính trị gia đầu tiên bị xét xử vì liên quan tới vụ khủng hoảng tài chính toàn cầu. Ông bác bỏ các cáo buộc, nhưng tòa án nói ông có tội vì đã không tổ chức họp nội các khi tình hình trở nên tồi tệ. “Tôi luôn cho rằng lệnh truy tố này là ngớ ngẩn”, Haarde nói trong một tuyên bố.
Phiên tòa Landsdomur ra lệnh cho nhà nước Iceland trả khoản án phí của Haarde, vào khoảng 24 triệu kronur (189.000 USD).
Ông Haarde nói ông sẽ kháng án lên Tòa án nhân quyền châu Âu. Ông tuyên bố các thẩm phán đã “bị áp lực chính trị” và “quyết định cho các công tố viên một phần thưởng an ủi để bù đắp một phần cho quá trình xét xử kéo dài và tốn kém.” Phán quyết là “tồi tệ đối với hệ thống tư pháp Iceland,” ông nói.
Haarde đứng đầu chính phủ cánh hữu của Đảng Độc lập và là thủ tướng từ giữa năm 2006 tới đầu năm 2009 khi liên minh của ông thất cử vì sự phẫn nộ của dư luận với cuộc khủng hoảng. Trong thời kỳ đó, tất cả các ngân hàng lớn ở Iceland, với tổng tài sản tương đương 923% GDP cả nước, đã sụp đổ trong vòng chỉ vài tuần lễ.
Theo một báo cáo độc lập của ngành tư pháp, Haarde và người đứng đầu ngân hàng trung ương Iceland khi đó, David Oddsson, đã che giấu thông tin vào mùa xuân năm 2008, không cho các bộ trưởng có trách nhiệm biết và đẩy đất nước vào cuộc khủng hoảng tài chính tồi tệ.
Sự suy sụp của các ngân hàng đẩy Iceland vào suy thoái và Quỹ Tiền tệ quốc tế phải bỏ ra 2,1 tỉ USD cứu trợ, đồng thời khiến đồng kronar giảm giá nghiêm trọng. Hiện nền kinh tế đã bắt đầu tăng trưởng trở lại.
Quốc hội Iceland, hiện do phe cánh tả đối thủ của Haarde chiếm đa số, đã bỏ phiếu vào tháng 9-2010 đưa ông ra tòa. Tháng 10-2011, các công tố viên đưa ra cáo buộc nghiêm trọng nhất với tội danh “thiếu trách nhiệm nghiêm trọng.”
Nhưng Haarde bảo vệ quyết định của mình. Ông cho rằng bằng cách để các ngân hàng phá sản và không bảo lãnh cho các khoản nợ bên ngoài của họ, “chúng ta đã cứu đất nước khỏi phá sản.” Haarde từng đối mặt với án hai năm tù giam./.
Tuy nhiên, “Geir Haarde sẽ không bị trừng phạt,” Markus Sigurbjornsson, người đứng đầu phiên tòa chưa từng có tiền lệ Landsdomur xét xử các thủ tướng đương nhiệm và cựu thủ tướng.
Haarde, 61 tuổi, là chính trị gia đầu tiên bị xét xử vì liên quan tới vụ khủng hoảng tài chính toàn cầu. Ông bác bỏ các cáo buộc, nhưng tòa án nói ông có tội vì đã không tổ chức họp nội các khi tình hình trở nên tồi tệ. “Tôi luôn cho rằng lệnh truy tố này là ngớ ngẩn”, Haarde nói trong một tuyên bố.
Phiên tòa Landsdomur ra lệnh cho nhà nước Iceland trả khoản án phí của Haarde, vào khoảng 24 triệu kronur (189.000 USD).
Ông Haarde nói ông sẽ kháng án lên Tòa án nhân quyền châu Âu. Ông tuyên bố các thẩm phán đã “bị áp lực chính trị” và “quyết định cho các công tố viên một phần thưởng an ủi để bù đắp một phần cho quá trình xét xử kéo dài và tốn kém.” Phán quyết là “tồi tệ đối với hệ thống tư pháp Iceland,” ông nói.
Haarde đứng đầu chính phủ cánh hữu của Đảng Độc lập và là thủ tướng từ giữa năm 2006 tới đầu năm 2009 khi liên minh của ông thất cử vì sự phẫn nộ của dư luận với cuộc khủng hoảng. Trong thời kỳ đó, tất cả các ngân hàng lớn ở Iceland, với tổng tài sản tương đương 923% GDP cả nước, đã sụp đổ trong vòng chỉ vài tuần lễ.
Theo một báo cáo độc lập của ngành tư pháp, Haarde và người đứng đầu ngân hàng trung ương Iceland khi đó, David Oddsson, đã che giấu thông tin vào mùa xuân năm 2008, không cho các bộ trưởng có trách nhiệm biết và đẩy đất nước vào cuộc khủng hoảng tài chính tồi tệ.
Sự suy sụp của các ngân hàng đẩy Iceland vào suy thoái và Quỹ Tiền tệ quốc tế phải bỏ ra 2,1 tỉ USD cứu trợ, đồng thời khiến đồng kronar giảm giá nghiêm trọng. Hiện nền kinh tế đã bắt đầu tăng trưởng trở lại.
Quốc hội Iceland, hiện do phe cánh tả đối thủ của Haarde chiếm đa số, đã bỏ phiếu vào tháng 9-2010 đưa ông ra tòa. Tháng 10-2011, các công tố viên đưa ra cáo buộc nghiêm trọng nhất với tội danh “thiếu trách nhiệm nghiêm trọng.”
Nhưng Haarde bảo vệ quyết định của mình. Ông cho rằng bằng cách để các ngân hàng phá sản và không bảo lãnh cho các khoản nợ bên ngoài của họ, “chúng ta đã cứu đất nước khỏi phá sản.” Haarde từng đối mặt với án hai năm tù giam./.
Trần Trọng (Vietnam+)
