Cựu bộ trưởng ngoại giao Mỹ dưới thời tổng thống Dân chủ Bill Clinton, bà Madeleine Albright đã đánh giá bài phát biểu về chính sách đối ngoại của ứng viên Tổng thống đảng Cộng hòa Mitt Romney “chỉ đáng điểm C.” Bà Albright, hiện là giáo sư về quan hệ quốc tế, cho rằng bài phát biểu của ông Romney được thực hiện hôm 8/10 ở Học viện Quân sự Virginia là “mơ hồ một cách nguy hiểm,” khi ứng viên này đề cập tới các vấn đề từ Syria, Libya, Iran cho tới cả Tổng thống Nga Vladimir Putin. Hăng hái hơn nhờ các kết quả thăm dò dư luận và chiến thắng trong cuộc tranh luận, ứng viên tổng thống Mỹ của phe Cộng hòa Mitt Romney đã lớn tiếng chỉ trích chính sách đối ngoại của đối thủ, đương kim Tổng thống Barack Obama, và thề sẽ đưa nước Mỹ trở lại vị trí lãnh đạo ở vùng Trung Đông. Theo các nhà phân tích, sau vấn đề kinh tế, giờ hai ứng viên sẽ chuyển sang chính sách đối ngoại, khi ông Romney đang hy vọng lợi dụng làn sóng bạo lực chống Mỹ và nỗi sợ hãi với chương trình hạt nhân của Iran để làm lu mờ những điểm nhấn trong thời kỳ Obama, như cái chết của Osama bin Laden và sự thay đổi quyền lực tại Libya. Trong bài phát biểu trước một đám đông người ủng hộ đã lái xe qua trời mưa tới một bến tàu của hải quân ở Học viện quân sự Virginia, ông Romney cáo buộc ông Obama đã khiến an ninh của Mỹ và các nước đồng minh rơi vào tình trạng rủi ro khi thể hiện sự yếu ớt ở khu vực bất ổn mà ông nói cần sự lãnh đạo của Mỹ. “Tôi biết nước Mỹ sẽ trở lại vì tôi đã nhìn thấy trái tim của người Mỹ”, ông tuyên bố. “Chúng ta sẽ chiến thắng. Chúng ta sẽ lấy lại Nhà Trắng. Sự can đảm của các bạn tạo ra can đảm cho tôi.” “Tổng thống đã không cho thấy vai trò dẫn đạo ở Syria, nơi hơn 30.000 người đã bị chế độ Assad sát hại trong 20 tháng qua,” Romney tuyên bố. Ông nói lực lượng nổi dậy ở Syria cần nhiều hỗ trợ hơn để chiến đấu chống lại quân đội chính phủ và cho rằng ông Obama thay vì “tạo dựng lịch sử” trong cuộc khủng hoảng này, lại lựa chọn “dẫn dắt từ phía sau.” “Ở Syria, tôi sẽ hợp tác với các đối tác để xác định và tổ chức những thành viên của phe đối lập cùng chia sẻ các giá trị như chúng ta và đảm bảo họ có được vũ khí cần thiết để đánh bại những xe tăng, trực thăng và máy bay chiến đấu của Assad,” Romney nói.
Sau vấn đề kinh tế, giờ hai ứng viên sẽ chuyển sang chính sách đối ngoại (Nguồn: AFP)
Nhưng ông rất thận trọng khi từ chối đưa ra bất cứ cam kết nào về việc Mỹ sẽ cung cấp vũ khí cho phe nổi dậy. Romney cũng thừa nhận Obama có một số thành công trong chính sách đối ngoại, nhưng nói chính quyền hiện giờ đã không làm đủ để ngăn cản Iran sở hữu vũ khí hạt nhân và bảo vệ các nhà ngoại giao trong sự kiện vừa rồi tại Libya. “Rõ ràng là nguy cơ xung đột ở khu vực này hiện giờ cao hơn so với khi tổng thống lên nắm quyền”, ông Romney nói. “Đã tới lúc phải thay đổi.” Trong bài phát biểu này, Romney còn trực tiếp thách thức Tổng thống Nga Vladimir Putin khi nói nếu thắng cử, ông sẽ “không chấp nhận sự lưỡng lự” trong chương trình lá chắn tên lửa tại châu Âu. Bầu cử Mỹ sẽ diễn ra ngày 6/11./.
Trần Trọng (Vietnam+)
