Tổng thống Obama (trái) và Cựu Bộ trưởng Quốc phòng Robert Gates. (Ảnh: AP) Truyền thông Mỹ ngày 7/1 đưa tin cựu Bộ trưởng Quốc phòng Robert Gates đã công khai đưa ra những lời chỉ trích nặng nề nhằm vào chính quyền của Tổng thống Barack Obama liên quan đến cách xử lý cuộc chiến tại Afghanistan.
Với những lời chỉ trích thẳng thừng trong cuốn hồi ký dự kiến sẽ công bố vào ngày 14/1 tới, cựu quan chức quốc phòng thuộc đảng Cộng hòa có thể sẽ khiến chính trường nước Mỹ dậy sóng.
Theo tờ The New York Times và The Washington Post, trong cuốn hồi ký ''Nhiệm vụ: Những hồi ức của một Bộ trưởng Chiến tranh'', ông Gates nói rõ Tổng thống Obama rất thiếu lòng tin với chiến lược chiến tranh mà chính ông đã thông qua, cũng như vị tư lệnh chiến dịch được ông bổ nhiệm lúc đó, Tướng David Petraeus.
Theo cựu quan chức Bộ Quốc phòng Mỹ, mặc dù đã nhận được sự đồng thuận về việc triển khai thêm 30.000 quân sau một cuộc tranh luận nảy lửa ở Nhà Trắng, Tổng thống Obama vẫn tỏ ra hoài nghi quyết định này.
Ông Gates cho rằng chính những cố vấn dân sự là những người đã gieo rắc vào ông Obama sự thiếu tin tưởng đối với quân đội.
Ông nhận định việc giới chóp bu Nhà Trắng, kể cả Tổng thống và Phó Tổng thống, thiếu sự tin tưởng các sĩ quan quân đội cấp cao, đã trở thành một vấn đề lớn đối với ông khi còn đảm đương vị trí đứng đầu Bộ Quốc phòng vì ông phải tìm cách giải quyết những vướng mắc giữa tổng tư lệnh với chính quyền.
Cựu quan chức Mỹ tỏ ra thất vọng về năng lực kiểm soát vấn đề của chính quyền Tổng thống Obama. Theo ông, mặc dù các cố vấn dân sự thiếu hiểu biết về các chiến dịch quân sự song họ thường xuyên can thiệp vào công việc của Bộ Quốc phòng Mỹ.
Thậm chí, cựu Bộ trưởng Gates còn cho biết ông đã định từ chức sau một cuộc họp căng thẳng về Afghanistan hồi tháng 9/2009, vì không thể chấp nhận được việc Nhà Trắng không đánh giá đúng về tình hình cuộc chiến.
Cựu Ngoại trưởng Mỹ Hilary Clinton là một trong những nhân vật trong chính quyền của Tổng thống Obama được ông Gates dành nhiều lời khen ngợi.
Tuy nhiên, ông thừa nhận đã bất ngờ đến mức choáng váng khi cả bà Clinton và Tổng thống Obama đều công khai thừa nhận với ông họ phản đối việc tăng quân ở Iraq năm 2007 vì những lý do chính trị đơn thuần.
Đây là cuộc chiến mà dưới thời chính quyền của cựu Tổng thống George Bush, ông Gates từng đảm nhận vai trò hỗ trợ hoạt động giám sát tăng quân.
Lời khen hiếm hoi ông Gates dành cho Tổng thống Mỹ là quyết định tiến hành chiến dịch tiêu diệt trùm khủng bố quốc tế Osama Bin Laden, coi đó là một trong những hành động mạnh mẽ nhất mà ông từng chứng kiến tại Nhà Trắng.
Nhà Trắng đã có phản ứng sau những lời chỉ trích của cựu Bộ trưởng Gates.
Người phát ngôn của Hội đồng An ninh quốc gia Caitlin Hayden đã bảo vệ cách xử lý của Tổng thống Obama đối với cuộc chiến Afghanistan, khẳng định Tổng thống đã rất nỗ lực trong việc chỉ đạo chiến dịch triệt phá mạng lưới khủng bố quốc tế al-Qaeda, đồng thời vẫn đảm bảo một kế hoạch rõ ràng cho việc thu hẹp cuộc chiến tại Afghanistan.
Đối với lời chỉ trích của ông Gates cho rằng Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden đã sai lầm trong nhiều chính sách đối ngoại quan trọng và các vấn đề an ninh quốc gia trong bốn thập kỷ qua, thông báo nói rõ Tổng thống không đồng tình với nhận định của ông Gates.
Nhà Trắng cho rằng ông Joe Biden là một trong những chính trị gia hàng đầu, đã hỗ trợ rất nhiều cho việc nâng cao vai trò nước Mỹ trên trường quốc tế.
Ông Gates là người của đảng Cộng hòa, từng phục vụ dưới thời Tổng thống George Bush và sau đó được bổ nhiệm đứng đầu Lầu Năm Góc hai năm sau khi Tổng thống Obama đắc cử nhiệm kỳ đầu tiên.
Vào thời điểm được Tổng thống Obama tái bổ nhiệm, giới phân tích cho rằng ông Gates phải gánh một nhiệm vụ khó khăn vì chính quyền Mỹ lúc đó và kể cả các đồng minh như Nhật Bản, Anh... đều đang tranh cãi về việc có nên tiếp tục ủng hộ cho cuộc chiến tại Afghanistan hay là chỉ tập trung để tiêu diệt mạng lưới khủng bố al-Qaeda./.
