Công trình thủy lợi mới chỉ đưa vào hoạt động được hơn một năm thì “sập,” vì vậy ruộng lại thiếu nước sản xuất, dân lại thiếu nước sinh hoạt.
Đây là tình cảnh khốn khổ của người dân xã vùng cao, Bình Văn, của huyện Chợ Mới (Bắc Kạn), địa phương không có sông, suối nào chảy qua. Để giải quyết nước tưới, nước sinh hoạt cho người dân nơi đây, tỉnh Bắc Kạn đã có dự án làm hệ thống thủy lợi dẫn nước về từ đỉnh Pù Lòn cao trên 300m so với mặt biển. Nhưng công trình này đã bị hỏng nặng từ năm 2008, sau đó do phản ánh của người dân, của báo chí, công trình này đã được tu sửa, nhưng chỉ được một thời gian rất ngắn lại “sập” (theo cách nói của người dân địa phương).
Từ năm 2009 đến nay, các cánh đồng của xã Bình Văn luôn trong tình trạng thiếu nước, nước sinh hoạt của người dân càng khó khăn hơn.
Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã Bình Văn Nguyễn Đình Hiến cho biết: "Pù Lòn là công trình thủy lợi rất quan trọng với xã Bình Văn, bởi nó cung cấp nước cho trên 70% diện tích đất lúa của cả xã, cung cấp nước tưới cho trên 85% diện tích màu và gần 2/3 dân số Bình Văn sử dụng nước sinh hoạt từ công trình này."
Lợi ích là vậy nhưng công trình chỉ sử dụng được hai vụ đã hỏng, sửa đi, sửa lại mãi cũng chỉ được ít hôm lại “sập.”
Có nhiều nguyên nhân, nhưng theo ông Hiến thì chủ yếu do thi công không đúng với thiết kế, dẫn đến sự không an toàn của hệ thống đường dẫn bằng ống kim loại.
Công trình này đã được báo chí phản ánh nhiều, trong các lần tiếp xúc cử tri của xã Bình Văn và huyện Chợ Mới cũng đều có phản ánh, nhưng đến nay, công trình này vẫn “chết.”
Tỉnh Bắc Kạn đã giao Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đánh giá mức độ hư hỏng, đưa ra phương án sửa chữa, nhưng theo người dân địa phương thì họ đã từng sửa chữa theo dạng chắp vá, chỉ được một thời gian ngắn, do áp lực của nước lớn nên các khớp nối của đường dẫn lại bị rò rỉ, vỡ, gãy.
Đặc biệt, do đường ống được làm nổi, lại đặt trên nền đất không đồng đều nên chỗ đất yếu sụt lở đường ống bị treo, dẫn đến gãy. Công trình này theo thiết kế ban đầu tất cả hệ thống ống dẫn đều phải chôn sâu dưới đất từ 30-40cm, nhưng đơn vị thi công đã không thực hiện đúng với thiết kế, để đường ống nổi nên ngoài việc dò rỉ, tự gãy, còn bị vỡ do cây đổ, nước cuốn vào mùa mưa lũ...
Theo báo cáo của Ủy ban Nhân dân xã Bình Văn, vụ Xuân năm nay chỉ cấy được 3ha lúa, trồng thuốc lá 85ha, 20ha ngô. Nguyên nhân không cấy nhiều lúa vì thiếu nước, xã đã chọn cây thuốc lá để thay thế. Tuy nhiên việc thiếu nước cũng ảnh hưởng đến năng suất, chất lượng của các loại cây trồng. Người dân rất vất vả khi kín nước tưới cho cây trồng.
Về nước sinh hoạt cho người dân, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã Bình Văn Nguyễn Đình Toàn cho biết: "Cả xã hiện nay chưa có nước hợp vệ sinh cho người dân. Công trình Pù Lòn được thiết kế vừa cung cấp nước cho sản xuất, vừa đảm bảo nước sinh hoạt hợp vệ sinh cho 200/326 hộ dân cả xã... nhưng nay công trình hỏng... dân phải tiếp tục chờ"./.
Đây là tình cảnh khốn khổ của người dân xã vùng cao, Bình Văn, của huyện Chợ Mới (Bắc Kạn), địa phương không có sông, suối nào chảy qua. Để giải quyết nước tưới, nước sinh hoạt cho người dân nơi đây, tỉnh Bắc Kạn đã có dự án làm hệ thống thủy lợi dẫn nước về từ đỉnh Pù Lòn cao trên 300m so với mặt biển. Nhưng công trình này đã bị hỏng nặng từ năm 2008, sau đó do phản ánh của người dân, của báo chí, công trình này đã được tu sửa, nhưng chỉ được một thời gian rất ngắn lại “sập” (theo cách nói của người dân địa phương).
Từ năm 2009 đến nay, các cánh đồng của xã Bình Văn luôn trong tình trạng thiếu nước, nước sinh hoạt của người dân càng khó khăn hơn.
Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã Bình Văn Nguyễn Đình Hiến cho biết: "Pù Lòn là công trình thủy lợi rất quan trọng với xã Bình Văn, bởi nó cung cấp nước cho trên 70% diện tích đất lúa của cả xã, cung cấp nước tưới cho trên 85% diện tích màu và gần 2/3 dân số Bình Văn sử dụng nước sinh hoạt từ công trình này."
Lợi ích là vậy nhưng công trình chỉ sử dụng được hai vụ đã hỏng, sửa đi, sửa lại mãi cũng chỉ được ít hôm lại “sập.”
Có nhiều nguyên nhân, nhưng theo ông Hiến thì chủ yếu do thi công không đúng với thiết kế, dẫn đến sự không an toàn của hệ thống đường dẫn bằng ống kim loại.
Công trình này đã được báo chí phản ánh nhiều, trong các lần tiếp xúc cử tri của xã Bình Văn và huyện Chợ Mới cũng đều có phản ánh, nhưng đến nay, công trình này vẫn “chết.”
Tỉnh Bắc Kạn đã giao Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đánh giá mức độ hư hỏng, đưa ra phương án sửa chữa, nhưng theo người dân địa phương thì họ đã từng sửa chữa theo dạng chắp vá, chỉ được một thời gian ngắn, do áp lực của nước lớn nên các khớp nối của đường dẫn lại bị rò rỉ, vỡ, gãy.
Đặc biệt, do đường ống được làm nổi, lại đặt trên nền đất không đồng đều nên chỗ đất yếu sụt lở đường ống bị treo, dẫn đến gãy. Công trình này theo thiết kế ban đầu tất cả hệ thống ống dẫn đều phải chôn sâu dưới đất từ 30-40cm, nhưng đơn vị thi công đã không thực hiện đúng với thiết kế, để đường ống nổi nên ngoài việc dò rỉ, tự gãy, còn bị vỡ do cây đổ, nước cuốn vào mùa mưa lũ...
Theo báo cáo của Ủy ban Nhân dân xã Bình Văn, vụ Xuân năm nay chỉ cấy được 3ha lúa, trồng thuốc lá 85ha, 20ha ngô. Nguyên nhân không cấy nhiều lúa vì thiếu nước, xã đã chọn cây thuốc lá để thay thế. Tuy nhiên việc thiếu nước cũng ảnh hưởng đến năng suất, chất lượng của các loại cây trồng. Người dân rất vất vả khi kín nước tưới cho cây trồng.
Về nước sinh hoạt cho người dân, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã Bình Văn Nguyễn Đình Toàn cho biết: "Cả xã hiện nay chưa có nước hợp vệ sinh cho người dân. Công trình Pù Lòn được thiết kế vừa cung cấp nước cho sản xuất, vừa đảm bảo nước sinh hoạt hợp vệ sinh cho 200/326 hộ dân cả xã... nhưng nay công trình hỏng... dân phải tiếp tục chờ"./.
Nguyễn Trình (TTXVN)