Ngày 17/11, Kiểm toán Nhà nước thông tin công khai kết quả thực hiện kiểm toán Chuyên đề đánh giá tính hiệu quả các chính sách ưu đãi đầu tư và việc đầu tư xây dựng dự án đối với Khu kinh tế Vân Phong, tỉnh Khánh Hòa và các khu công nghiệp, cụm công nghiệp trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa, Lâm Đồng, Phú Yên, Ninh Thuận, giai đoạn 2020-2022.
Kết quả kiểm tại tỉnh Khánh Hòa cho thấy việc cấp giấy chứng nhận đầu tư chưa phù hợp với quy hoạch tại 2 dự án và 28 dự án đầu tư chậm tiến độ nhiều năm. Bên cạnh đó, 3 dự án chậm tiến độ sử dụng đất như ghi trong dự án đầu tư nhưng Ban Quản lý Khu kinh tế Vân Phong chưa tính và thông báo số tiền thuê đất phải nộp. Thêm vào đó, Quy chế phối hợp giữa các sở, ban, ngành cấp tỉnh và Ủy ban Nhân dân các huyện, thị xã, thành phố về quản lý Nhà nước tại Khu kinh tế Vân Phong và các khu công nghiệp được ban hành từ năm 2017 đã bộc lộ một số bất cập song chưa kịp thời sửa đổi, bổ sung. Hơn nữa, Ủy ban Nhân dân tỉnh chưa thực hiện hỗ trợ giá thuê mặt bằng cho doanh nghiệp nhỏ và vừa tại các khu công nghiệp, cụm công nghiệp trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2021-2025.
Đề xuất 6 nhóm chính sách xây dựng Luật Khu Công nghiệp, Khu Kinh tế
Tại tỉnh Lâm Đồng, kết quả kiểm toán chỉ ra 2 cụm công nghiệp thành lập khi chưa có doanh nghiệp, hợp tác xã đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật hoặc đơn vị được giao nhiệm vụ đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật là chưa đủ điều kiện theo quy định. Một cụm công nghiệp được Ủy ban Nhân dân Tỉnh chấp thuận chủ trương đầu tư, lựa chọn nhà đầu tư thực hiện đầu tư hạ tầng kỹ thuật trước khi thành lập cụm công nghiệp là không đúng theo quy định. Ngoài ra, Ủy ban Nhân dân tỉnh Lâm Đồng cho thuê đất khu công nghiệp Lộc Sơn vượt 11,58 ha so với diện tích quy hoạch được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Nhiều dự án đầu tư trong khu công nghiệp được chấp thuận vị trí thực hiện dự án và cho thuê lại đất không phù hợp giữa ngành nghề sản xuất, kinh doanh với quy hoạch chi tiết xây dựng được phê duyệt hoặc chưa đưa/chậm đưa đất vào sử dụng…
Báo cáo kiểm toán ghi nhận tại tỉnh Phú Yên, quy định một số chính sách ưu đãi và hỗ trợ đầu tư vào các khu công nghiệp do Ban Quản lý Khu kinh tế Phú Yên tham mưu Ủy ban Nhân dân tỉnh Phú Yên ban hành Quyết định số 2159/2008/QĐ-Ủy ban Nhân dân ngày 24/12/2008 không có trong quy định của pháp luật. Cụ thể, Ủy ban Nhân dân tỉnh cho phép Công ty CCIPY Việt Nam được ổn định mức giá thuê lại đất hàng năm và tiền sử dụng hạ tầng trong suốt thời gian thuê đất, không có trong quy định của pháp luật. Hơn nữa, Tỉnh sử dụng ngân sách Nhà nước đầu tư hạ tầng kỹ thuật khu công nghiệp Hòa Hiệp, khu công nghiệp An Phú, khu công nghiệp Đông bắc Sông Cầu chưa được quy định tại Nghị định số 29/2008/NĐ-CP ngày 14/3/2008 và Nghị định số 82/2018/NĐ-CP ngày 22/5/2018 quy định về quản lý khu công nghiệp và khu kinh tế…
Tại tỉnh Ninh Thuận, Ban Quản lý các khu công nghiệp chưa trình Ủy ban Nhân dân tỉnh ban hành quy định về mức giá cho thuê cơ sở hạ tầng tại Khu công nghiệp Thành Hải khi đến thời hạn phải điều chỉnh giá, chưa thực hiện nội dung kiểm tra, giám sát, đánh giá việc thực hiện mục tiêu đầu tư quy định tại Quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư, Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư; tiến độ góp vốn và thực hiện kiểm tra chưa đầy đủ các điều khoản cam kết đối với các dự án được hưởng ưu đãi đầu tư…
Qua kiểm toán, Kiểm toán Nhà nước đã kiến nghị xử lý tài chính tăng thu ngân sách Nhà nước 2,2 tỷ đồng, thu hồi nộp ngân sách các khoản chi sai quy định 617,6 triệu đồng, giảm giá trị thanh toán 1 tỷ đồng, thu hồi kinh phí thừa 1 tỷ đồng và xử lý số liệu khác 2 tỷ đồng.
Kiểm toán Nhà nước cũng kiến nghị Ủy ban Nhân dân 4 tỉnh thực hiện và chỉ đạo các đơn vị tổ chức kiểm điểm làm rõ trách nhiệm tập thể, cá nhân có liên quan và xử lý theo quy định. Kiến nghị kiểm toán yêu cầu chấn chỉnh, rút kinh nghiệm và khắc phục hạn chế, tồn tại trong công tác quản lý Nhà nước đối với khu kinh tế, khu công nghiệp, cụm công nghiệp
Ngoài ra, Báo cáo kiểm toán cũng phân tích và chỉ ra quy định tại Nghị định số 126/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Quản lý thuế còn chưa quy định rõ ràng và chưa thống nhất với Nghị định số 35/2022/NĐ-CP ngày 28/5/2022 của Chính phủ quy định về quản lý khu công nghiệp và khu kinh tế. Điều này dẫn đếnkhông có cơ quan nào chịu trách nhiệm tính và thông báo nghĩa vụ tài chính về đất đai với trường hợp các đơn vị không có dự án đầu tư trong khu kinh tế.không có cơ quan nào chịu trách nhiệm tính và thông báo nghĩa vụ tài chính về đất đai với trường hợp các đơn vị không có dự án đầu tư trong khu kinh tế.
Báo cáo kiểm toán cũng kiến nghị Bộ Tài chính hướng dẫn đối với bất cập trong việc tính và thông báo nghĩa vụ tài chính về đất đai phát sinh của các đơn vị không có dự án đầu tư trong khu kinh tế (không thuộc Danh mục dự án đầu tư do Ban quản lý khu kinh tế quản lý) do Thông tư số 80/2021/TT-BTC ngày 29/9/2021 chưa điều chỉnh tới nội dung này. Và, Bộ Tài nguyên và Môi trường xem xét, hướng dẫn địa phương thực hiện thủ tục cho thuê đất đối với dự án đầu tư trong cụm công nghiệp theo quy định tại Luật Đất đai 2013 và trường hợp vượt thẩm quyền, báo cáo Thủ tướng Chính phủ để chỉ đạo nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho địa phương./.