Sáng 13/1, Ủy ban Nhân dân tỉnh Nghệ An tổ chức Công bố quyết định của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch tổng thể bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị Di tích quốc gia đặc biệt Khu lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Kim Liên, huyện Nam Đàn.
Tham dự hội nghị có ông Thái Thanh Quý - Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy; ông Nguyễn Đức Trung, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh.
Về phía nhà tài trợ thực hiện quy hoạch có ông Đỗ Quang Hiển - Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng Giám đốc Tập đoàn T&T Group..
Quyết định số 1943/QĐ-TTg, ngày 27/11/2020 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị Di tích quốc gia đặc biệt Khu lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Kim Liên, trên tổng diện tích 278,86ha bao gồm: cụm di tích Làng Sen, cụm di tích Hoàng Trù, cụm di tích núi Chung và khu mộ bà Hoàng Thị Loan.
Mục tiêu của việc quy hoạch là bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị Di tích quốc gia đặc biệt Khu lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh tại xã Kim Liên trở thành địa điểm giáo dục truyền thống yêu nước của nhân dân Việt Nam.
Nội dung quy hoạch
Với tổng diện tích được thực hiện quy hoạch từ năm 2021 đến 2030 là 278,86ha, bao gồm khu vực bảo vệ của di tích, có tổng diện tích là 170,13ha, Cụm di tích làng Sen (quy mô 21,5ha), Cụm di tích làng Hoàng Trù (quy mô 16,8ha), Khu mộ bà Hoàng Thị Loan (quy mô 48,2ha) và Cụm di tích núi Chung (quy mô 83,63ha).
Khu vực mở rộng phát huy giá trị di tích (trên cơ sở phù hợp với quy hoạch xây dựng vùng huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An), có tổng diện tích là 108,73ha, bao gồm Khu đất nông nghiệp cạnh Cụm di tích núi Chung (quy mô 60,73ha) và đất ruộng thuộc các xóm Mậu 4, Mậu 5 và xóm Liên Minh, xã Kim Liên (quy mô 48ha).
Mục đích của Quy hoạch là tiến tới xây dựng đồng bộ, tạo sự kết nối giữa cụm di tích Làng Sen, cụm di tích Hoàng Trù, khu mộ bà Hoàng Thị Loan, đền Chung Sơn và các khu dịch vụ du lịch nằm trong quần thể.
Theo nội dung quy hoạch, toàn bộ khu di tích, diện tích 287,86ha được quy hoạch thành một khu tưởng niệm danh nhân, địa điểm đón tiếp các thế hệ người Việt Nam và người nước ngoài đến thăm quê hương của Chủ tịch Hồ Chí Minh và tìm hiểu những ký ức về thời niên thiếu của Người; đồng thời là khu du lịch lịch sử - văn hóa mang tầm quốc gia và quốc tế, trung tâm văn hóa- lễ hội, không gian trải nghiệm văn hóa truyền thống đặc sắc của vùng quê Bắc Trung Bộ Việt Nam.
Về định hướng quy hoạch khu vực phát huy giá trị di tích, hình thức kiến trúc của các công trình xây dựng mới đảm bảo hài hòa với không gian cảnh quan các khu vực di tích và địa phương; chiều cao công trình không quá 16m; khuyến khích sử dụng hình thức kiến trúc truyền thống vùng Nam Đàn.
[Về thăm quê hương Chủ tịch Hồ Chí Minh bằng trải nghiệm video 360 độ]
Khu du lịch văn hóa-sinh thái Núi Chung gồm Đền thờ các cụ thân sinh và chị em ruột Chủ tịch Hồ Chí Minh, Khu du lịch sinh thái kết hợp dã ngoại và khu công viên cây xanh cảnh quan: Hình thành địa điểm "Du lịch về nguồn" kết hợp với bảo tồn, phát huy các yếu tố sinh quyển đặc hữu của địa phương, gắn kết không gian với toàn khu tưởng niệm bằng trục không gian ảo, điểm đầu tại khu vực núi mộ bà Hoàng Thị Loan và điểm cuối tại khu vực núi Chung. Mật độ xây dựng gộp khoảng 2-3%, tầng cao tối đa 3 tầng.
Khu cánh đồng lúa huyết rồng, diện tích 60,73ha (là khu đất nông nghiệp nằm cạnh núi Chung) quy hoạch thành khu khu vực trồng và bảo tồn lúa huyết rồng, canh tác theo hình thức organic, kết hợp với không gian trải nghiệm và bảo tồn kiến trúc làng quê truyền thống.
Khu du lịch văn hóa, diện tích 45ha hình thành khu du lịch văn hóa-lịch sử gắn với các mô hình xưởng sản xuất các sản phẩm nghệ thuật làm từ sen như tranh làm từ lá sen, nón lá sen, quạt lá sen, lụa làm từ tơ sen, các sản phẩm ẩm thực từ sen...; không gian bảo tồn cảnh quan kiến trúc làng quê truyền thống vùng đất Nam Đàn, trung tâm dịch vụ (cơ sở dịch vụ, cơ sở lưu trú và khu vực hậu cần).
Quần thể văn hóa-di tích-du lịch quốc gia
Được quy hoạch với mục tiêu khu du lịch lịch sử-văn hóa mang tầm quốc gia và quốc tế; trung tâm văn hóa-lễ hội; không gian trải nghiệm văn hóa truyền thống đặc sắc của vùng quê Bắc Trung Bộ Việt Nam. Thời gian thực hiện Quy hoạch bắt đầu từ năm 2021 đến năm 2030. Nguồn vốn thực hiện từ ngân sách nhà nước và huy động nguồn vốn hợp pháp theo quy định của pháp luật.
Di tích Quốc gia đặc biệt Khu lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh tại xã Kim Liên là một quần thể di tích đa dạng, phong phú, bao gồm các di tích về quê hương, gia đình, thời niên thiếu và hai lần về thăm quê hương của Người.
Di tích được Bộ Văn hóa-Thông tin công nhận là Di tích lịch sử văn hóa Quốc gia vào năm 1979; được Thủ tướng Chính phủ xếp hạng là Di tích Quốc gia đặc biệt vào năm 2012.
Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Nghệ An Nguyễn Đức Trung khẳng định việc công bố quyết định của Thủ tướng Chính phủ về Quy hoạch tổng thể bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị di tích quốc gia đặc biệt Khu lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Kim Liên có ý nghĩa hết sức quan trọng đối với tỉnh.
Trong những năm qua, tỉnh đã nỗ lực bảo vệ, giữ gìn, phát huy tốt nhất giá trị lịch sử của khu di tích đặc biệt này, phục vụ đông đảo nhân dân đến tham quan, học tập trên quê hương Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Cùng với phát huy giá trị di tích, việc quy hoạch cũng gắn với phát triển các hình thức du lịch, sản phẩm du lịch dựa trên tiềm năng về tài nguyên thiên nhiên và văn hóa sẵn có của khu vực như: du lịch sinh thái nông nghiệp, du lịch tìm hiểu trải nghiệm văn hóa địa phương, nhất là các loại hình di sản văn hóa phi vật thể của địa phương gắn với trình diễn Dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh, trình diễn các nghề thủ công truyền thống, các trò chơi dân gian.
Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh yêu cầu huyện Nam Đàn, Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh phổ biến rộng rãi nội dung Quy hoạch đến nhân dân, đặc biệt là người dân huyện Nam Đàn, từ đó tạo sự đồng thuận, quyết tâm thực hiện tốt nhất những nội dung của Quy hoạch đã được phê duyệt.
Các đơn vị trong quá trình thực hiện Quy hoạch cần nghiên cứu, chuyển đổi và đào tạo nghề cho người dân, chủ động phương án cắm mốc giới, thực hiện đầu tư đúng với ý tưởng quy hoạch; khai thác hiệu quả, đảm bảo tính bền vững của khu di tích đặc biệt này.
Các sở, ngành trên địa bàn tỉnh cần tiến hành rà soát toàn bộ các quy hoạch trên địa bàn huyện Nam Đàn để có sự thống nhất chung.
Phát biểu tại buổi làm việc ngay sau hội nghị với lãnh đạo UBND tỉnh Nghệ An, ông Đỗ Quang Hiển thay mặt lãnh đạo Tập đoàn T&T Group cho biết được phối hợp, tài trợ cho tỉnh Nghệ An thực hiện Quy hoạch từ ban đầu đến giờ là một niềm vinh dự tự hào to lớn của đơn vị.
Để phối hợp tốt với địa phương xây dựng quy hoạch, Tập đoàn T&T Group đã tổ chức các cuộc thi thi ý tưởng, lựa chọn đơn vị tư vấn với hội đồng giám khảo là các nhà Sử học, đại diện các Bộ, ngành, … đã có hơn 10 đơn vị tham gia và cuối cùng chọn được đơn vị của Pháp đứng đầu việc tư vấn quy hoạch.
Đến ngày hôm nay, khi có Đề án được Thủ tướng phê duyệt, Tập đoàn T&T Group mới cảm thấy vơi bớt nỗi trăn trở vì dự án có tính chất cực kỳ đặc biệt không chỉ với địa phương mà còn cả nước, liên quan đến quê hương Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu.
Không chỉ có vậy, việc thực hiện tốt quy hoạch được Thủ tướng phê duyệt còn đóng góp chung vào việc phát triển kinh tế xã hội của tỉnh, là điều kiện để thực hiện mục tiêu đến 2025 là tỉnh khá của phía bắc, đến 2030 là tỉnh khá của cả nước.
“Tập đoàn T&T Group rất mong muốn quy hoạch bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị khu di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh sẽ sớm được triển khai và đi vào thực tế. Đó là sự tri ân và trách nhiệm của chúng ta với Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu” - Ông Đỗ Quang Hiển cho hay.
Không chỉ tài trợ cho việc xây dựng Quy hoạch bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị di tích Quốc gia đặc biệt Khu lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh, sáng cùng ngày trong khuôn khổ hội nghị, Tập đoàn T&T Group đã trao số tiền ủng hộ 3 tỷ đồng cho Quỹ vì người nghèo Nghệ An để địa phương có thêm kinh phí hỗ trợ cho người nghèo đón năm mới Tân Sửu 2021./.