Theo Yahoo Singapore, các tài liệu chính thức vừa bị rò rỉ đã làm tăng sức nặng cho cáo buộc rằng hãng AirAsia Indonesia vi phạm nhiều quy trình, dẫn tới việc các phi công của chuyến bay mang số hiệu QZ8501 đã không được thông báo đầy đủ về điều kiện thời tiết trước khi cất cánh.
Trước đó, có tin nói rằng AirAsia Indonesia không được phép hoạt động trên tuyến Surabaya (Indonesia)-Singapore trong các ngày Chủ nhật. Chuyến bay yểu mệnh cất cánh trong buổi sáng ngày 28/12, trước khi đâm xuống Biển Java, lúc mới đi được nửa hành trình dự kiến dài 2 giờ đồng hồ.
Trong một tài liệu rò rỉ trên mạng, do Cơ quan khí tượng học, khí hậu học và địa vật lý Indonesia (BMKG) gửi tới Bộ trưởng Giao thông vận tải Ignatius Jonan trong ngày 31/12/2014, các phi công của QZ8501 nói rằng họ đã không nhận được báo cáo thời tiết đầy đủ từ cơ quan này.
"AirAsia đã lấy báo cáo thời tiết (của BMKG) vào lúc 7 giờ sáng ngày 28/12” - Andi E. Sakya, lãnh đạo BMKG tuyên bố. Vào thời điểm này, chiếc máy bay đã rời khỏi Sân bay quốc tế Juanda nằm ở Surabaya. Theo lịch trình, máy bay cất cánh lúc 5 giờ 35 phút sáng.
Một sỹ quan điều hành hoạt động bay của AirAsia (FOO) đã nhận được báo cáo thời tiết sau khi máy bay mất liên lạc với đài kiểm soát không lưu lúc 6 giờ 17 phút sáng.
Ruth Hanna Simatupang, Cựu điều tra viên của Ủy ban An toàn giao thông vận tải quốc gia (KNKT), nói rằng các phi công phải có nghĩa vụ lấy báo cáo thời tiết từ BMKG ít nhất 10 phút trước khi cất cánh.
“Theo quy trình tiêu chuẩn, mỗi khi phi công lên kế hoạch bay, họ đều phải xem báo cáo thời tiết của BMKG" - ông nói - “Vậy vì sao chiếc máy bay này lại được bay khi chưa nhận báo cáo thời tiết."
Bà Hanna đánh giá một yếu tố dẫn tới sai sót có thể là do chiếc máy bay cất cánh từ khá sớm: "Chuyến bay rời đi vào sáng sớm và phi hành đoàn phải chuẩn bị sẵn sàng ít nhất 2,5 giờ trước đó, bởi đây là một chuyến bay quốc tế. Sân bay Juanda có chuẩn bị cho phi hành đoàn vào lúc 4 giờ sáng không? Đây có thể là lý do vì sao FOO không nhận báo cáo thời tiết từ BMKG.”
Ông Sunu Widyatmoko, Tổng giám đốc AirAsia Indonesia, công ty con của tập đoàn AirAsia, đã bác bỏ các cáo buộc: "AirAsia Indonesia đã thực sự xem xét và đánh giá cẩn thận mọi báo cáo từ BMKG trước các chuyến bay."
Ông Sunu cho biết cơ quan của BMKG ở Sân bay quốc tế Soekarno-Hatta đã gửi các báo cáo qua thư điện tử tới trung tâm hoạt động của AirAsia Indonesia khoảng 4 lần mỗi ngày. "Những báo cáo này được gửi tới các trung tâm điều hành hoạt động đặt tại toàn bộ các cổng của AirAsia Indonesia nằm ở Jakarta, Medan, Surabaya, Bandung và Denpasar, nơi chúng được in ra và chuyển cho các phi công.”
Bản đồ thời tiết của BMKG cho thấy tuyến Surabaya-Singapore của QZ8501 có nhiều mây và ủng hộ giả thuyết rằng các đám mây vũ tích dày đặc là nguyên nhân khiến máy bay rơi.
Bộ Giao thông vận tải Indonesia hiện đã đình chỉ mọi chuyến bay của AirAsia đi từ Surabaya tới Singapore, theo sau phát hiện rằng hãng này không được phép thực hiện các chuyến bay trên tuyến này trong các Chủ nhật. Hoạt động đình chỉ, có hiệu lực từ ngày 2/1, sẽ có hiệu lực cho tới khi KNKT hoàn tất điều tra về vụ tai nạn của QZ8501.
Giám đốc an ninh và an toàn của AirAsia Indonesia là Achmad Sadikin đã bác bỏ cáo buộc vi phạm trên.
Ông Ruth Hanna Simatupang cho biết AirAsia Indonesia có thể đã có giấy phép bay ngoài lịch bay thông thường, do nhu cầu bay vào dịp cuối năm thường tăng cao.
Quan chức phụ trách hoạt động vận tải hàng không của Bộ Giao thông vận tải Indonesia là Djoko Murjatmodjo cho biết sẽ điều tra làm rõ mọi sai phạm và trừng phạt những kẻ mắc lỗi.
Liên quan tới các cáo buộc trên, Bộ trưởng Giao thông vận tải Ignasius Jonan đã có chuyến thăm bất ngờ tới văn phòng AirAsia Indonesia ở Cengkareng, Tangerang, trong ngày 2/1/2015.
Ông Ignasius Jonan đã thể hiện sự phẫn nộ sau khi hay tin một số phi công AirAsia Indonesia đã không được FOO thông báo trước về tình trạng thời tiết. Bộ trưởng cũng thất vọng trước tuyên bố từ các quan chức AirAsia, nói rằng các phi công có thể tự tải thông tin từ trang web của BMKG. “Các vị phải tuân theo quy định. Đừng tìm cách phá luật. Tôi có thể thu hồi giấy phép của các vị,” ông Jonan nói.
Trong khi đó tại Surabaya, một số thân nhân hành khách đi trên QZ8501 nói rằng họ chưa xem xét việc đâm đơn kiện AirAsia. "Chúng tôi hiện chỉ tập trung vào việc tìm thông tin liên quan tới Adrian" - Ronny Tanubun, thân nhân hành khách Andrian Fernando, 13 tuổi, cho biết./.