Chuyển dịch năng lượng với việc tìm kiếm các nguồn Năng lượng Xanh, sạch chắc chắn sẽ gắn liền với sự chuyển dịch việc làm. Theo đó, xu hướng lao động có tay nghề cao trong ngành năng lượng dự kiến sẽ tăng nhanh và nhiều hơn nữa trong thập kỷ tới tại Việt Nam.
Đây là thông tin Hội thảo “Chuyển dịch năng lượng công bằng-Cơ hội cho thị trường lao động Việt Nam: Góc nhìn của Đức và Việt Nam về nhu cầu lao động và kỹ năng” do Đại sứ quán Đức tại Việt Nam tổ chức ngày 20/9 tại Hà Nội.
Xu hướng chuyển dịch Việc làm Xanh
Với các cam kết mạnh mẽ việc việc phấn đấu đạt mục tiêu phát thải ròng bằng không vào năm 2050 tại COP 26, Việt Nam đã và đang tập trung xây dựng và ban hành khung khổ chiến lược và chính sách mới liên quan để hiện thực hóa mục tiêu chuyển dịch năng lượng.
Phát biểu tại hội thảo, ông Tạ Đình Thi, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học Công nghệ và Môi trường của Quốc hội cho biết chuyển dịch năng lượng với việc tìm kiếm các nguồn năng lượng Xanh, sạch thay thế cho các nguồn năng lượng truyền thống sẽ tạo ra các cơ hội mới nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế toàn cầu theo hướng bền vững và công bằng hơn.
[Điện gió: 'Cơ hội kép' cung cấp năng lượng xanh, giảm phát thải tại VN]
Theo Phó chủ nhiệm Uỷ ban Khoa học Công nghệ và Môi trường của Quốc hội, để đảm bảo chuyển dịch năng lượng thành công, hiệu quả, vấn đề chuyển dịch việc làm Xanh, tìm kiếm các cơ hội việc làm trong thị trường lao động liên quan đến năng lượng tái tạo, năng lượng mới cũng là một nội dung quan trọng, cần phải chủ động có chiến lược, kế hoạchNăng lượng Xanh.
“Chúng ta phải đảm bảo vừa khai thác, phát huy thế mạnh của nguồn nhân lực hiện có, vừa ứng dụng, phát huy các thành tựu tiên tiến của khoa học, công nghệ, các kỹ năng lao động mới liên quan đến chuyển dịch năng lượng,” ông Tạ Đình Thi nói.
Thứ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội Nguyễn Thị Hà nhấn mạnh với vai trò là một trong những thành viên tham gia triển khai Đối tác Chuyển đổi Năng lượng Công bằng toàn diện (JETP), trong thời gian tới, Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội sẽ xây dựng kế hoạch triển khai và đưa ra các giải pháp nằm thúc đẩy việc làm và phát triển kỹ năng gắn với dịch chuyển năng lượng ở Việt Nam.
“Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội triển khai các hoạt động tạo thêm cơ hội việc làm thông qua hoàn thiện cơ chế, chính sách về phát triển các ngành, phát triển các chuỗi giá trị liên quan đến dịch chuyển năng lượng; xây dựng các tiêu chuẩn nghề liên quan đến các ngành, nghề năng lượng tái tạo và thúc đẩy, nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực trong các cơ sở giáo dục nghề nghiệp nhằm đáp ứng yêu cầu về nguồn nhân lực cho việc chuyển đổi năng lượng…,” Thứ trưởng Nguyễn Thị Hà cho biết.
Nâng cao năng lực đào tạo ngành năng lượng
Theo Dự thảo Quy hoạch Điện VIII, đến năm 2045 cả nước có trên 75% là năng lượng tái tạo. Các nghiên cứu hiện nay cũng chỉ ra rằng, đối với năng lượng gió và Mặt Trời, khoảng 25% số việc làm tạo ra là dành cho lao động tay nghề cao.
Tiến sỹ Guido Hildner, Đại sứ Cộng hòa Liên bang Đức tại Việt Nam cho rằng quản lý chuyển dịch năng lượng là vấn đề phức tạp và với nhu cầu lao động cao, Việt Nam sẽ cần các quyết định mang tính lâu dài từ phía Nhà nước, sự thúc đẩy sáng tạo đổi mới, huy động nguồn đầu tư công-tư. Những điều này sẽ đặc biệt quan trọng trong hiện đại hóa lưới điện cũng như tăng hơn nữa sản xuất điện năng lượng tái tạo.
Xu hướng lao động có tay nghề cao trong ngành năng lượng dự kiến sẽ tăng hơn nữa trong thập kỷ tới tại Việt Nam. Do đó, năng lực đào tạo tại các cơ sở đào tạo cần phải thích ứng với xu hướng phát triển này để có thể tạo ra việc làm và đáp ứng được nhu cầu trong nước. Nhấn mạnh mục tiêu đầy tham vọng của Việt Nam là đạt được mức trung hòa carbon vào năm 2050, Tiến sỹ Guido Hildner khẳng định Đức là đối tác lâu dài và đáng tin cậy của Việt Nam. Dự án chung đầu tiên của hai bên trong lĩnh vực năng lượng tái tạo đã bắt đầu vào năm 2009. Kể từ đó, sự hợp tác đã không ngừng phát triển và hiện bao gồm danh mục tổng thể gồm các dự án đang triển khai và đã lên kế hoạch trị giá hơn 1 tỷ Euro.
Chia sẻ kinh nghiệm trong lĩnh vực năng lượng tái tạo, Đại sứ Guido Hildner cho biết ở Đức, số lượng nhân viên làm việc trong các ngành nghề có kỹ năng Xanh đã tăng 56,7% lên 5 triệu người từ năm 2012 đến năm 2020. Điều này cho thấy quá trình chuyển đổi năng lượng là một quá trình phức tạp và đòi hỏi khắt khe nhưng cũng đem lại những cơ hội việc làm mới.
Trong lĩnh vực tạo Việc làm Xanh, qua mối quan hệ hợp tác lâu dài, phía Đức đã nâng cao quá trình chuyển dịch việc làm cùng các đối tác Việt Nam như kỹ thuật điện, điện tử…, đào tạo kỹ năng cho học viên trong lắp đặt điện mặt trời mái nhà. Hàng năm có hàng chục nghìn sinh viên được hưởng lợi tại 11 trường nghề; trong đó 79% sinh viên tốt nghiệp có việc làm. Các chương trình đào tạo đều dựa trên tiêu chuẩn quốc tế và phù hợp các yêu cầu của Việt Nam. Đặc biệt là các chương trình hỗ trợ cho các nhóm thiệt thòi để họ tìm việc làm, bền vững./.