Nhân kỷ niệm 50 năm ngày hy sinh của mười nữ dân quân Lam Hạ (1/10/1966-1/10/2016) và đón nhận Bằng xếp hạng di tích lịch sử cấp Quốc gia Trận địa pháo phòng không Lam Hạ, tối 2/10, tại Quảng trường Nhà văn hóa Trung tâm tỉnh Hà Nam, Báo Nhân Dân, Đài Truyền hình Việt Nam phối hợp với tỉnh Hà Nam tổ chức Chương trình nghệ thuật “Mười bông hoa thép trên vùng đất Lam Hạ Anh hùng.”
Chương trình nhằm tưởng nhớ, tri ân những cống hiến, hy sinh của các anh hùng liệt sỹ, trong đó, có 10 nữ dân quân Lam Hạ trong sự nghiệp chống giặc ngoại xâm, bảo vệ độc lập, chủ quyền của đất nước.
Dự lễ kỷ niệm có: ông Đinh Thế Huynh, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư; Vương Đình Huệ, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Chính phủ; bà Trương Thị Mai, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Dân vận Trung ương; ông Nguyễn Hòa Bình, Bí thư Trung ương Đảng, Chánh án Tòa án Nhân dân Tối cao; bà Đặng Thị Ngọc Thịnh, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch nước; đại diện các ban, bộ ngành Trung ương, các tỉnh, thành phố trong cả nước; các cựu dân quân từng tham gia chiến đấu trên trận pháo Lam Hạ và đông đảo quần chúng nhân dân tỉnh Hà Nam.
Tại chương trình, Thường trực Ban Bí thư Đinh Thế Huynh đã trao sổ tiết kiệm tặng thân nhân 10 nữ liệt sỹ dân quân phòng không xã Lam Hạ.
Phó Chủ tịch nước Đặng Thị Ngọc Thịnh trao tiền ủng hộ xây dựng tượng đài vinh danh 10 nữ dân quân Lam Hạ thuộc quần thể Khu Đền thờ liệt sỹ và Di tích lịch sử, văn hóa tỉnh Hà Nam.
Đại diện Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch trao Bằng công nhận Di tích lịch sử cấp quốc gia Trận địa pháo phòng không Lam Hạ (1965-1972).
Phát biểu khai mạc, ông Thuận Hữu, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam xúc động ôn lại: Nhắc đến địa danh Lam Hạ là nhắc tới những ký ức không thể nào quên về một thời đạn bom khốc liệt, trong những năm tháng chống Mỹ cứu nước của nhân dân ta.
Xã Lam Hạ xưa (nay là phường Lam Hạ, thành phố Phủ Lý) là một trọng điểm giao thông quan trọng, trên tuyến đường huyết mạch từ hậu phương miền Bắc, chi viện sức người, sức của cho tiền tuyến miền Nam, đã trở thành mục tiêu đánh phá ác liệt của kẻ địch.
Để bảo vệ thị xã Phủ Lý và những vùng lân cận, ngày 5/8/1965, Đại đội dân quân phòng không xã Lam Hạ được thành lập, gồm 87 người, là những thiếu nữ dân quân đã không sợ gian khó, không sợ hy sinh, chiến đấu kiên cường, góp phần bẻ gãy ý đồ của đế quốc Mỹ leo thang đánh phá miền Bắc.
Trong những ngày đầu cuộc chiến, các nữ dân quân tuổi đời từ 16 đến 24 của hai thôn Đình Tràng, Đường Ấm đã anh dũng chiến đấu và hy sinh ngay trên mâm pháo. Sự hy sinh của mười cô gái dân quân pháo phòng không Lam Hạ thể hiện sự chiến thắng của tinh thần dũng cảm, ý chí kiên cường sẵn sàng hy sinh, vì nước quên thân, không tiếc tuổi xuân vì quê hương, đất nước.
Bí thư Tỉnh ủy Hà Nam Nguyễn Đình Khang nhấn mạnh vào dịp 50 năm Ngày hy sinh của 10 nữ dân quân Lam Hạ, Di tích trận địa pháo phòng không Lam Hạ được trao Bằng xếp hạng Di tích lịch sử cấp Quốc gia thể hiện sự quan tâm đặc biệt, đánh giá cao của Đảng, Nhà nước, của các cơ quan Trung ương đối với những cống hiến, hy sinh của quân dân tỉnh Hà Nam nói chung, trận địa pháo phòng không Lam Hạ nói riêng.
Để bảo tồn và phát huy giá trị khu di tích một cách có hiệu quả, năm 2009 tỉnh Hà Nam đã quy hoạch, đầu tư xây dựng khu di tích văn hóa tâm linh: Đền thờ các anh hùng liệt sỹ toàn tỉnh và Đền thờ mười liệt sỹ. Đến nay, công trình đã xong giai đoạn I, đang triển khai giai đoạn II , để nơi đây trở thành một “địa chỉ đỏ” giáo dục lịch sử, truyền thống yêu nước, truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ.
Lam Hạ hôm nay đã trở thành một trong những địa danh lịch sử của cuộc kháng chiến chống ngoại xâm vô cùng anh dũng của nhân dân ta.
Chương trình nghệ thuật đặc biệt “Mười bông hoa thép trên vùng đất Lam Hạ anh hùng” gồm ba phần: Yên bình một vùng quê; Ngoan cường, dũng cảm trong chiến đấu, hy sinh anh dũng cho quê hương; Trên quê hương Lam Hạ hôm nay.
Chương trình có sự tham gia biểu diễn của các nghệ sỹ Nhà hát Nghệ thuật đương đại Việt Nam; Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam; Nhà hát Chèo Hà Nam; được dàn dựng công phu, hoành tráng với các tác phẩm múa, hát ca ngợi quê hương, đất nước và con người Hà Nam./.