Đại diện các nhà tài trợ quốc tế tham dự diễn đàn. (Ảnh: Trọng Đạt/TTXVN) Ngay sau kết thúc Diễn đàn đối tác phát triển Việt Nam 2013, chiều 5/12, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Bùi Quang Vinh đã dành cho báo giới cuộc trả lời phỏng vấn về kết quả Diễn đàn.
Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Bùi Quang Vinh khẳng định, đây là dấu mốc hết sức quan trọng trong tiến trình phát triển của Việt Nam. Cách đây 20 năm, từ năm 1993, Việt Nam tổ chức các hội nghị để thu hút đầu tư nguồn vốn ODA cho đất nước thông qua Hội nghị nhóm tư vấn các nhà tài trợ (gọi tắt là CG).
Có thể nói, 20 Hội nghị CG vừa qua, mục tiêu chủ yếu là kêu gọi các nhà tài trợ có những cam kết hỗ trợ nguồn lực ODA cho Việt Nam. Sau 20 năm, với sự tích cực của Chính phủ Việt Nam và sự hỗ trợ có hiệu quả của cộng đồng quốc tế, Việt Nam từ một nước nghèo, lạc hậu, đã trở thành một nước đang phát triển có thu nhập trung bình. Theo thông lệ quốc tế, chính sách hỗ trợ ODA của các tổ chức quốc tế sẽ thay đổi đối với những quốc gia đã trở thành nước có thu nhập trung bình. Và hôm nay, Việt Nam đang đứng trước thời điểm như vậy.
Theo Bộ trưởng Bùi Quang Vinh, các nhà tài trợ quốc tế đánh giá rất cao việc quản lý, sử dụng hiệu quả các nguồn vốn ODA cho phát triển kinh tế, đặc biệt là xóa đói giảm nghèo của Việt Nam những năm vừa qua. Vì vậy, một giai đoạn mới trong quan hệ giữa Việt Nam và các nhà tài trợ phát triển đã bắt đầu, đó là không chỉ là một nước nhận viện trợ, mà Việt Nam còn là một đối tác để thảo luận, tranh luận với các đối tác phát triển trong việc hoạch định các chính sách, qua đó giúp Chính phủ Việt Nam và các nhà tài trợ xác định những định hướng và cơ chế chính sách giúp Việt Nam vượt qua khó khăn thách thức để tiến lên. Đây là bước chuyển đổi có chất lượng cao hơn trong quá trình phát triển của Việt Nam.
Diễn đàn hôm nay đã thu hút đông đảo các cơ quan Chính phủ và các đối tác phát triển. Đây sẽ là một điểm nhấn quan trọng, khởi đầu cho đối thoại chính sách cấp cao giữa Chính phủ Việt Nam và các đối tác phát triển.
Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đã trả lời một cách thẳng thắn tất cả các vấn đề mà các đối tác quan tâm, qua đó tạo niềm tin và động lực cho các đối tác phát triển tiếp tục quan tâm đầu tư hơn nữa cho Việt Nam.
Bộ trưởng Bùi Quang Vinh cho biết, theo thông lệ, các tổ chức quốc tế sẽ giảm mức hỗ trợ ODA, đặc biệt là nguồn vốn viện trợ không hoàn lại và viện trợ với lãi suất ưu đãi để dành nguồn tiền này cho các quốc gia nghèo hơn. Tuy nhiên, với những cố gắng từ Việt Nam, các nhà tài trợ vẫn cam kết về cơ bản không giảm mức đầu tư cho Việt Nam trong năm 2014 và con số đó không thấp hơn của năm 2013. Cùng với đó là những thống nhất rằng Chính phủ Việt Nam cần xây dựng những chiến lược nào, những vấn đề gì đặt ra cho Việt Nam trong giai đoạn tới. Một khi chúng ta đã thống nhất được chiến lược và chính sách thì chúng ta cần nguồn lực để thực hiện những chính sách đó.
Trong quá trình đó, các nhà tài trợ luôn đồng hành cùng Việt Nam và sẽ kêu gọi nguồn lực để Việt Nam thực hiện các chính sách đã được thống nhất. Như vậy là đầu tư có mục tiêu theo các trọng tâm đã được thống nhất giữa Chính phủ và các đối tác phát triển.
Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Bùi Quang Vinh nhấn mạnh: "Việt Nam đã bước vào giai đoạn mới, đã có bước trưởng thành. Chúng ta cần phải thay đổi tư duy về vấn đề ODA. Trước đây, chúng ta nhận ODA là mong muốn viện trợ không hoàn lại hoặc cho vay ưu đãi. Còn giờ đây, chính sách của quốc tế với chúng ta đã bắt đầu giảm dần ưu đãi hoặc cho không, mà chuyển dần sang vay thương mại.
Các nguồn lực này phải sử dụng không chỉ cho kết cấu hạ tầng, cho những dự án có thể thu hồi được vốn, mà còn cho các chương trình phát triển xã hội, xóa đói giảm nghèo và các lĩnh vực khác. Như vậy trách nhiệm sử dụng và quản lý nguồn vốn ODA phải cao hơn. Cần phải nhớ rằng đây là tiền của Chính phủ Việt Nam vay dài hạn.
Chúng ta vay hôm nay, con cháu chúng ta sẽ lĩnh trách nhiệm trả nợ. Vì vậy, cần phải nhận thức lại về vấn đề xin các dự án ODA, không phải xin bằng mọi giá mà cần có kế hoạch rõ ràng về mục tiêu sử dụng, các hiệu quả mang lại và khả năng hoàn trả. Như vậy Việt Nam mới thực sự quản lý, sử dụng nguồn vốn ODA một cách hiệu quả theo đúng cách mà các đối tác mong muốn và có trách nhiệm với tương lai đất nước"./.
