Toàn cảnh nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia ở Enerhodar, miền Đông Ukraine, ngày 19/8/2022. (Ảnh: AFP/TTXVN) Ngày 22/8, các cuộc họp toàn thể tại Hội nghị kiểm điểm lần thứ 10 Hiệp ước Không phổ biến vũ khí hạt nhân (NPT) đã bước vào giai đoạn cuối trong bối cảnh chưa thể dám chắc liệu các nước thành viên có thể đạt được một thỏa thuận trước khi kết thúc hội nghị kéo dài gần 1 tháng, dự kiến vào ngày 26/8 tới, hay không.
Ba ủy ban chính trong khuôn khổ Hội nghị kiểm điểm NPT, diễn ra tại trụ sở Liên hợp quốc, đã đệ trình lên Chủ tịch Gustavo Zlauvinen các báo cáo riêng rẽ về dự thảo chưa hoàn thiện, trong đó nêu bật những bất đồng lớn giữa các đại biểu tham dự hội nghị.
[Mỹ nhấn mạnh vai trò của hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân]
Một vấn đề hóc búa hiện nay là lựa chọn cách thức giải quyết tình hình xung quanh nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia ở miền Nam Ukraine - một trong những nhà máy điện hạt nhân lớn nhất ở châu Âu, nằm dưới sự kiểm soát của lực lượng quân đội Nga kể từ đầu tháng Ba vừa qua.
Vấn đề này đang được thảo luận tại ủy ban chính thứ 2 của hội nghị, có nhiệm vụ xử lý các vấn đề không phổ biến vũ khí hạt nhân.
Báo cáo mới nhất của ủy ban này cho biết các đại biểu tham dự hội nghị đã bày tỏ quan ngại về tình hình nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia trong bối cảnh các hoạt động quân sự vẫn diễn ra tại khu vực nhà máy này.
Trong những tuần gần đây, nhà máy Zaporizhzhia bị pháo kích liên tục, làm dấy lên lo ngại về một thảm họa hạt nhân. Cả Ukraine và Nga đều đổ lỗi cho nhau về các cuộc pháo kích.
Theo kế hoạch, Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc sẽ triệu tập một cuộc họp khẩn trong ngày 23/8 để thảo luận các biện pháp đảm bảo an toàn cho nhà máy điện hạt nhân lớn nhất châu Âu này.
Về nguyên tắc, hội nghị kiểm điểm NPT, được tiến hành 5 năm/lần, bắt đầu từ năm 1970.
Năm 2015, các nước thành viên đã không thể đi đến thỏa thuận cuối cùng, trong khi hội nghị năm 2020 bị hoãn lại tới năm nay do đại dịch COVID-19.
Ngoài ủy ban không phổ biến vũ khí hạt nhân, hội nghị còn có ủy ban chính thứ nhất xử lý giải trừ hạt nhân, còn ủy ban chính thứ ba giải quyết việc sử dụng năng lượng hạt nhân vì mục đích hòa bình./.
