Toàn cảnh lò phản ứng hạt nhân nước nặng Arak tại thành phố Arak, miền trung Iran, cách thủ đô Tehran 190km về phía tây nam ngày 26/8/2006. (Nguồn: Reuters /TTXVN) Ngày 13/10, chủ nhân của giải Nobel Hòa bình 2017, tổ chức Chiến dịch quốc tế xóa bỏ vũ khí hạt nhân (ICAN) đã chỉ trích quyết định mới của Tổng thống Mỹ Donald Trump rút lại sự ủng hộ thỏa thuận hạt nhân Iran, còn gọi là Kế hoạch hành động toàn diện chung (JCPOA), và cho rằng quyết định này sẽ tạo điều kiện cho các hoạt động phát triển hạt nhân.
Trong tuyên bố đưa ra, ICAN nhấn mạnh JCPOA là bằng chứng cho thấy hiệu quả của các nỗ lực ngoại giao và cũng giống như Hiệp ước về cấm vũ khí hạt nhân của Liên hợp quốc mới được thông qua hồi tháng 7, thỏa thuận này đã phản ánh yêu cầu cấp bách nhằm loại trừ vũ khí hạt nhân và những mối đe dọa nguy hiểm từ những vũ khí này.
Vì vậy, việc Tổng thống Mỹ rút lại sự ủng hộ đối với JCPOA sẽ tạo điều kiện cho các hoạt động phát triển hạt nhân, cản trở việc đạt được các thỏa thuận trong tương lai nhằm hạn chế các mối đe dọa từ hạt nhân và làm gia tăng các nguy cơ hạt nhân toàn cầu.
Hồi đầu tuần, ICAN cũng đã kêu gọi Tổng thống Trump tôn trọng thỏa thuận hạt nhân với Iran và khẳng định không có bằng chứng nào cho thấy Tehran không tuân thủ thỏa thuận.
Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) cũng liên tục xác nhận Iran tuân thủ các điều khoản của thỏa thuận lịch sử này.
[Iran sẽ đáp trả lại các lệnh trừng phạt mà Mỹ áp đặt lên IRGC]
JCPOA là thỏa thuận hạt nhân mà Iran đạt được với Nhóm P5+1 (bao gồm 5 nước ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc là Anh, Mỹ, Nga, Pháp và Trung Quốc cộng với Đức) từ năm 2015, trong đó Iran cam kết hạn chế các chương trình hạt nhân, đổi lại các đối tác sẽ dỡ bỏ những biện pháp trừng phạt áp đặt với quốc gia này liên quan tới vấn đề hạt nhân.
Tuy nhiên, thỏa thuận này đứng trước nguy cơ đổ vỡ khi Chính phủ Mỹ và Tổng thống Donald Trump liên tục gọi đây là thỏa thuận "tồi tệ và một chiều nhất mà Mỹ từng ký kết."
Ngày 13/10, ông Trump đã tuyên bố bác bỏ xác nhận việc Iran đã tuân thủ thỏa thuận hạt nhân và "nhường" quyền quyết định có chấm dứt thỏa thuận hạt nhân Iran hay không cho Quốc hội hiện do phe Cộng hòa kiểm soát. Quốc hội Mỹ sẽ có 60 ngày để đưa ra quyết định./.
