Lực lượng Quản lý thị trường đang kiểm tra mã hàng hóa để xác định hàng vi phạm sở hữu trí tiệ. (Ảnh: Đức Duy/Vietnam+) Từ năm 2007, Chính phủ đã chọn ngày 29/11 là “Ngày phòng, chống hàng giả, hàng nhái" nhằm mục đích tuyên truyền, phổ biến pháp luật liên quan đến công tác phòng, chống hàng giả, hàng nhái cho người dân đồng thời nâng cao nhận thức, trách nhiệm của doanh nghiệp, người tiêu dùng trong việc đấu tranh chống hàng giả, hàng nhái.
Trong những năm qua, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Ban chỉ đạo Quốc gia về chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, các lực lượng đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp đển ngăn chặn tình trạng hàng giả, hàng nhái trên thị trường.
Tuy nhiên, tình hình sản xuất hàng giả hàng nhái xâm phạm sở hữu trí tuệ vẫn diễn ra phổ biến, phức tạp, trở thành “vấn nạn", thách thức các lực lượng thực thi, cộng đồng doanh nghiệp và người tiêu dùng.
Có tới 32 nhóm ngành hàng bị làm giả
Thông tin tại lễ kỷ niệm "Ngày chống hàng giả, hàng nhái" do Cục Quản lý thị trường phối hợp với Hiệp hội Chống hàng giả và bảo vệ thương hiệu (VATAP) tổ chức tại Hà Nội sáng 30/11, ông Lê Thế Bảo, Chủ tịch VATAP đã cho biết có tới 32 nhóm ngành hàng bị làm giả.
Trong số đó, những mặt hàng như thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật, kể cả phân bón giả đã để lại những hậu quả rất lớn cho ngành nông nghiệp, ảnh hưởng đến năng suất cây trồng và vật nuôi tại nhiều tỉnh thành.
Vấn nạn này cũng khiến nhiều doanh nghiệp làm ăn chân chính chịu trận, thậm chí phá sản. Không đưa ra con số chính xác nhưng theo ông Trần Minh Loan, Chủ tịch Hội đồng Quản trị Công ty cổ phần Tập đoàn dầu khí ANPHA, vấn đề sang chiết, làm giả gas đang tiềm ẩn nhiều lo ngại.
Theo ước tính của doanh nghiệp này nếu lực lượng chức năng hoặc công ty đi kiểm tra các cửa hàng bán lẻ thì có thể phát hiện hàng loạt các cửa hàng bán gas kém chất lượng hoặc thiếu cân.
"Với doanh số 10.000 tỷ đồng mỗi năm ở phía Bắc, nếu nhà nước không kiểm soát được mặt hàng này sẽ gây thất thu thuế rất lớn," ông Loan kiến nghị.
Trong báo cáo mới đây của Cục Quản lý thị trường (Bộ Công Thương), mỗi năm lực lượng này phát hiện hàng chục nghìn vụ sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ.
Tuy nhiên, việc kiểm tra vẫn chưa giải quyết được tận gốc vấn nạn này, bởi trên thực tế hành vi sản xuất hàng giả ngày càng tinh vi hơn, bất chấp những cố gắng của các cơ quan chức năng.
Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình phát biểu tại Lễ kỷ niệm Chống hàng giả. (Ảnh: Đức Duy/Vietnam+) Quy rõ trách nhiệm của từng lực lượng
Trên thực tế, nhiều doanh nghiệp đang là nạn nhân của nạn hàng giả, hàng nhái, nhưng nhìn nhận khách quan, bản thân họ cũng chưa mặn mà trong công tác phòng chống hàng giả.
Ở vị trí người trong cuộc, ông Lê Thế Bảo cho rằng, một số doanh nghiệp còn hời hợt, thậm chí có doanh nghiệp còn cố tình làm ngơ, hoặc không hợp tác với lực lượng chức năng khi phát hiện hàng hóa của chính mình bị làm giả.
Bởi trong nhận thức, theo ông Bảo, nhiều doanh nghiệp lo sợ người tiêu dùng có thể tẩy chay hàng hóa khi phát hiện bị làm giả.
Ngoài những lý do trên, vị lãnh đạo VATAP cũng thẳng thắn nêu ra những yếu kém của lực lượng chức năng trong công tác chống hàng giả, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ.
Theo đó, hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại đang diễn ra nhức nhối ở nhiều địa phương nhưng vẫn chưa được ngăn chặn hiệu quả, bằng chứng là số vụ phát hiện và truy tố vẫn còn ít.
"Hiện có nhiều lực lượng cùng tham gia chống hàng giả, hàng lậu như Công an, Quản lý thị trường, Hải quan, Thanh tra... nhưng vẫn chưa phân định rõ đầu mối để quy được trách nhiệm dẫn đến tình trạng chồng chéo," ông Bảo cho hay.
Theo Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình, thời gian qua, các cơ quan chức năng đã triển khai nhiều giải pháp chống hàng giả, từ hoàn thiện khung pháp lý đến đấu tranh, kiểm tra kiểm soát thị trường.
Tuy nhiên, nhìn nhận một cách khách quan những kết quả đạt được vẫn chưa đáp ứng được mong muốn của Chính phủ và kỳ vọng của người dân do vậy để chuyển biến cần sự vào cuộc nhiều hơn nữa của doanh nghiệp, người dân và lực lượng bảo vệ pháp luật.
Phó Thủ tướng yêu cầu các cơ quan chức năng như Bộ Công an, Bộ Công Thương, Bộ Tài chính cần đẩy mạnh công tác tham mưu, cũng như giúp Chính phủ hoàn thiện khung pháp lý đáp ứng yêu cầu chống buôn lậu, hàng giả, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ trong tình hình mới.
Phân công rõ trách nhiệm, Phó Thủ tướng đề nghị lực lượng hải quan, biên phòng, cảnh sát biển tăng cường kiểm tra hàng hóa tại cửa khẩu và biên giới, ngăn chặn hàng giả, hàng mất an toàn vệ sinh thực phẩm tràn vào thị trường nội địa. Lực lượng Quản lý thị trường và Công an tăng cường kiểm soát thị trường không để các đối tượng làm ăn phi pháp có cơ hội buôn bán hàng hóa kém chất lượng, ảnh hưởng đến sức khỏe của người tiêu dùng.
Phó Thủ tướng cũng khuyến khích doanh nghiệp sản xuất hàng hóa chất lượng cao, theo đó ứng dụng công nghệ tiên tiến để tăng năng suất, chất lượng và giảm giá thành, đồng thời phối hợp tốt với cơ quan chức năng trong công tác đấu tranh hàng giả.
"Chúng ta phải hành động thiết thực, nói đi đôi với làm, không chấp nhận hành vi nào tiếp tay, bảo kê cho buôn lậu, sản xuất hàng giả," Phó Thủ tướng nhấn mạnh./.
