Đại diện của Chính phủ Colombia và FARC bắt tay sau khi được Ngoại trưởng Cuba Bruno Rodríguez (giữa) trao tượng trưng hai phiên bản thỏa thuận hồi tháng 8/2016. (Ảnh: Lê Hà/TTXVN) Ngày 12/9, Tổng thống Colombia Juan Manuel Santos đã ra mắt nhóm quân sự tham gia giám sát thực hiện thỏa thuận ngừng bắn giữa chính phủ với Lực lượng vũ trang Cách mạng Colombia (FARC).
Ông Santos đã bổ nhiệm Tướng Carlos Rojas Tirado phụ trách 3 nhóm quân sự tại các vùng miền Bắc, Đông và Tây Nam phục vụ cho giai đoạn giải giáp vũ khí.
Tổng thống Santos cho thành lập Cơ quan giám sát hòa bình quốc gia, dưới sự chỉ huy của Tướng Álvaro Pico, với quân số 2.500 cảnh sát.
Ông Santos nhấn mạnh việc Chính phủ tham gia vào cơ chế 3 bên trong quá trình giải giáp vũ khí cùng với đại diện Liên hợp quốc và FARC là bước tiến quan trọng đối với nền hòa bình ở Colombia.
Trong vòng 180 ngày, FARC sẽ phải giao nộp tất cả vũ khí cho đại diện của Liên hợp quốc. Các quan sát viên sẽ có mặt tại 8 khu lán trại và 23 khu vực vành đai chuyển tiếp nhằm thúc đẩy quá trình tái hội nhập xã hội từng bước của các tay súng sau khi giao nộp vũ khí.
Cùng ngày, FARC đã công khai xin lỗi việc bắt cóc hàng nghìn người trong hơn 5 thập kỷ xung đột vũ trang với quân đội chính phủ và cam kết sẽ không để những hành động này tái diễn.
Trong đoạn băng video được đăng tải, Trưởng đoàn đàm phán FARC Iván Márquez nhấn mạnh thiện chí hòa giải dân tộc và thừa nhận việc bắt cóc các con tin “vì những mục đích kinh tế” là hành động gây nhiều đau đớn cho các nạn nhân và gia đình của họ.
Trong giai đoạn chiến tranh, các tay súng thường xuyên bắt cóc các chính trị gia và người dân thường nhằm đòi tiền chuộc. Tuy nhiên, FARC đã chấm dứt hành động này từ tháng 2/2012, 10 tháng trước khi tiến hành đàm phán hòa bình với chính phủ.
Trong bức thư gửi Tổng thống Santos cùng ngày, cựu Tổng thống Colombia Andrés Pastrana (1998-2002) bày tỏ mong muốn được gặp mặt thủ lĩnh FARC Timoleon Jimenez.
Ông Pastrana cùng với cựu Tổng thống Alvaro Uribe (2002-2010) là những người phản đối gay gắt thỏa thuận hòa bình đã đạt được bởi cho rằng với văn bản này, các tay súng FARC sẽ không bị xét xử.
Ông Pastrana, người từng có thời gian tiến hành hòa đàm với FARC nhưng đã thất bại, từng bày tỏ không ủng hộ thỏa thuận hòa bình vì cho rằng vấn đề mấu chốt không được giải quyết là cuộc chiến chống ma túy.
Sau gần 4 năm đàm phán, hồi tháng 8 vừa qua, Chính phủ Colombia và FARC đã đạt được thỏa thuận hòa bình lịch sử, chấm dứt cuộc nội chiến kéo dài hơn 50 năm qua. Dự kiến, Tổng thống Santos và thủ lĩnh FARC Jimenez sẽ ký thỏa thuận hòa bình này vào ngày 26/9 tới tại thành phố Cartagena, Colombia.
Thỏa thuận này còn phải được đưa ra trưng cầu dân ý vào ngày 2/10 tới, và chỉ được thông qua khi có ít nhất 4,4 triệu phiếu ủng hộ, tương đương 13% số cử tri đăng ký của Colombia và phải cao hơn số phiếu phản đối.
Hiện Quốc hội Colombia đang xem xét thỏa thuận hòa bình chính thức dài 297 trang trước khi công bố chuẩn bị cho cuộc trưng cầu ý dân.
Cuộc xung đột vũ trang bùng phát từ năm 1964 tại Colombia đã cướp đi sinh mạng của 260.000 người, làm 45.000 người mất tích và khoảng 6,9 triệu người đã phải rời bỏ nhà cửa đi lánh nạn./.
