Ấn phẩm số tháng 1/2013 của Viện Nghiên cứu Đông Nam Á đăng bài viết“Trung Quốc và những tranh chấp tại Biển Đông: Chiến lược mới và cũ” của LyeLiang Fook, Trợ lý Giám đốc Viện nghiên cứu Đông Á thuộc Trường Đại học Quốc gia Singapore .
Nhà nghiên cứu Lye cho rằng, những chiến lược mới do TrungQuốc áp dụng trong tranh chấp tại Biển Đông có ảnh hưởng trực tiếp tới quá trìnhgiải quyết tranh chấp tại khu vực này và những nỗ lực để tiến tới ký kết Bộ Quytắc Ứng xử tại Biển Đông mà Tổng Thư ký mới của ASEAN, ông Lê Lương Minh, đangthúc đẩy.
Một trong những chiến lược mới đó là việc thúc đẩy các hoạt động thăm dòvà khai thác dầu và khí đốt tại Biển Đông, kể cả tại những khu vực mà các nướcASEAN đòi chủ quyền, trong đó có Việt Nam, Philippines, Malaysia và Brunei.
Thídụ, vào tháng 9/2010, Chevron China và BP China đã được bật đèn xanh cho việckhai thác dầu khí tại ba khu vực biển sâu là 42/05, 64/18 và 53/30 tại BiểnĐông. Vào 5/2011, Công ty Dầu khí Ngoài khơi Quốc gia của Trung Quốc (CNOOC) đãkêu gọi các công ty nước ngoài tham gia liên doanh để khai thác dầu khí tại 19khu vực ngoài khơi Trung Quốc, kể cả tại vùng có tranh chấp với Việt Nam(65/24).
Vào tháng 6/2012, Trung Quốc lại kêu gọi nước ngoài tham gia liên doanhkhai thác dầu khí tại 9 khu vực trong Vùng Kinh tế Đặc quyền của mình, trong đócó cả khu vực mà Việt Nam khẳng định chủ quyền.
Ông Lye chỉ ra một chiến lược mới khác mà Trung Quốc áp dụng, đó là uyhiếp và đánh đuổi các tàu nước ngoài tiến hành khảo sát, thăm dò hoặc đánh cátại Biển Đông. Vào tháng 3/2011, Philippines lên tiếng phản đối tàu tuần tra củaTrung Quốc uy hiếp tàu khai thác dầu khí đang hoạt động tại khu vực cách tỉnhPalawan của Philippines 50 dặm.
Cũng trong năm 2011, Philippines cáo buộc tàu cá củaTrung Quốc bắn vào ngư dân Philippines. Tương tự, Việt Nam thông báo rằng tàu hảigiám của Trung Quốc đã cố tình cắt cáp của tàu khảo sát tại vùng biển của ViệtNam vào tháng 5/2011.
Hơn nữa, Trung Quốc ngày càng thông thạo trong việc dùng các biện pháphành chính và pháp lý để khẳng định chủ quyền tại Biển Đông, như việc tổ chức lễchính thức thành lập thành phố Tam Sa vào tháng 7/2012 và thông qua luật vàotháng 11/2012 cho phép cảnh sát lên tàu của nước ngoài và buộc tàu quay về vì đivào vùng biển của tỉnh Hải Nam trái phép.
Trung Quốc áp dụng hàng loạt biện pháp, từ gây sức ép về chính trị vàngoại giao đến tăng cường năng lực hải quân và thậm chí áp dụng các biện phápkinh tế nhằm buộc đối phương phải nhượng bộ.
Đối với Philippines, ngoài các biệnpháp ngoại giao, Trung Quốc thắt chặt quy định kinh tế như vào tháng 5/2012,Trung Quốc ra lệnh kiểm tra chặt chẽ hơn việc nhập khẩu hoa quả của Philippinesvào Trung Quốc, chuối của Philippines nhập khẩu vào Trung Quốc phải qua thời gianvà thủ tục kiểm tra dài hơn, phức tạp hơn trong khi người Trung Quốc được khuyếncáo là không nên thăm Philippines do có những mối quan ngại về an ninh./.
Nhà nghiên cứu Lye cho rằng, những chiến lược mới do TrungQuốc áp dụng trong tranh chấp tại Biển Đông có ảnh hưởng trực tiếp tới quá trìnhgiải quyết tranh chấp tại khu vực này và những nỗ lực để tiến tới ký kết Bộ Quytắc Ứng xử tại Biển Đông mà Tổng Thư ký mới của ASEAN, ông Lê Lương Minh, đangthúc đẩy.
Một trong những chiến lược mới đó là việc thúc đẩy các hoạt động thăm dòvà khai thác dầu và khí đốt tại Biển Đông, kể cả tại những khu vực mà các nướcASEAN đòi chủ quyền, trong đó có Việt Nam, Philippines, Malaysia và Brunei.
Thídụ, vào tháng 9/2010, Chevron China và BP China đã được bật đèn xanh cho việckhai thác dầu khí tại ba khu vực biển sâu là 42/05, 64/18 và 53/30 tại BiểnĐông. Vào 5/2011, Công ty Dầu khí Ngoài khơi Quốc gia của Trung Quốc (CNOOC) đãkêu gọi các công ty nước ngoài tham gia liên doanh để khai thác dầu khí tại 19khu vực ngoài khơi Trung Quốc, kể cả tại vùng có tranh chấp với Việt Nam(65/24).
Vào tháng 6/2012, Trung Quốc lại kêu gọi nước ngoài tham gia liên doanhkhai thác dầu khí tại 9 khu vực trong Vùng Kinh tế Đặc quyền của mình, trong đócó cả khu vực mà Việt Nam khẳng định chủ quyền.
Ông Lye chỉ ra một chiến lược mới khác mà Trung Quốc áp dụng, đó là uyhiếp và đánh đuổi các tàu nước ngoài tiến hành khảo sát, thăm dò hoặc đánh cátại Biển Đông. Vào tháng 3/2011, Philippines lên tiếng phản đối tàu tuần tra củaTrung Quốc uy hiếp tàu khai thác dầu khí đang hoạt động tại khu vực cách tỉnhPalawan của Philippines 50 dặm.
Cũng trong năm 2011, Philippines cáo buộc tàu cá củaTrung Quốc bắn vào ngư dân Philippines. Tương tự, Việt Nam thông báo rằng tàu hảigiám của Trung Quốc đã cố tình cắt cáp của tàu khảo sát tại vùng biển của ViệtNam vào tháng 5/2011.
Hơn nữa, Trung Quốc ngày càng thông thạo trong việc dùng các biện pháphành chính và pháp lý để khẳng định chủ quyền tại Biển Đông, như việc tổ chức lễchính thức thành lập thành phố Tam Sa vào tháng 7/2012 và thông qua luật vàotháng 11/2012 cho phép cảnh sát lên tàu của nước ngoài và buộc tàu quay về vì đivào vùng biển của tỉnh Hải Nam trái phép.
Trung Quốc áp dụng hàng loạt biện pháp, từ gây sức ép về chính trị vàngoại giao đến tăng cường năng lực hải quân và thậm chí áp dụng các biện phápkinh tế nhằm buộc đối phương phải nhượng bộ.
Đối với Philippines, ngoài các biệnpháp ngoại giao, Trung Quốc thắt chặt quy định kinh tế như vào tháng 5/2012,Trung Quốc ra lệnh kiểm tra chặt chẽ hơn việc nhập khẩu hoa quả của Philippinesvào Trung Quốc, chuối của Philippines nhập khẩu vào Trung Quốc phải qua thời gianvà thủ tục kiểm tra dài hơn, phức tạp hơn trong khi người Trung Quốc được khuyếncáo là không nên thăm Philippines do có những mối quan ngại về an ninh./.
(Vietnam+)