Bức tượng bán thân Chủ tịch Hồ Chí Minh được các chiến sỹ cách mạng bí mật cất giấu, vượt qua sự kiểm soát gắt gao của quân thù, mang theo ra Côn Đảo những năm 1940, lần đầu tiên được trưng bày và giới thiệu với công chúng nhân kỷ niệm 130 năm Ngày sinh của Người (19/5/1890-19/5/2020).
Câu chuyện xúc động về bức tượng quý
Trong những ngày tháng Năm lịch sử này, nhiều du khách đến tham quan trưng bày “Hồ Chí Minh - Những nét phác họa chân dung” tại Bảo tàng Hồ Chí Minh (Hà Nội) đã dừng chân rất lâu bên bức tượng bán thân Chủ tịch Hồ Chí Minh, được đặt trang trọng ở khu vực trung tâm.
Đó là bức tượng bán thân Chủ tịch Hồ Chí Minh được các chiến sỹ ở Nhà tù Côn Đảo cất giữ, được một giám ngục lưu giữ trong nhiều năm tại Pháp và mới trở về đất nước Việt Nam khi con trai người giám ngục trao tặng lại.
Bức tượng đã ngả màu vàng nhưng vẫn còn nguyên vẹn và rất đẹp. Tượng cao khoảng 30cm, khắc họa hình ảnh Bác Hồ với vầng trán cao, chòm râu hiền từ...
Đại diện Bảo tàng Hồ Chí Minh cho biết, dịp 19/5 năm nay là lần đầu tiên bức tượng được trưng bày giới thiệu với công chúng sau hơn nửa thế kỷ lưu lạc.
Theo lời thuyết minh của hướng dẫn viên, bức tượng bán thân Chủ tịch Hồ Chí Minh được giám ngục Paul Atoine Miniconi cất giữ. Trước khi mất, ông đã trao bức tượng lại cho con trai với mong muốn bức tượng được trở về quê hương Việt Nam.
Giám ngục Paul Atoine Miniconi được cử sang Việt Nam làm việc tại Nhà tù Côn Đảo từ năm 1920 đến năm 1952. Ông được giao giữ chìa khóa các khám, banh, canh gác, đi tuần và quản lý tù nhân tại một số banh của Nhà tù Côn Đảo.
Tại đây, ông đã tận mắt chứng kiến tinh thần quả cảm của các chiến sỹ cộng sản cũng như tình cảm, lòng trung thành của những chiến sỹ cộng sản đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Trong quá trình làm việc, giám ngục Paul Atoine Miniconi nhận thấy nhiều dấu hiệu bất thường ở những người tù, khi cho kiểm tra một phòng giam, ông đã phát hiện các chiến sỹ cộng sản cố cất giấu một vật mà ông nghi là vũ khí.
Từ nghi ngờ đó, ông cho tổ chức khám xét và thu được bức tượng bán thân của Chủ tịch Hồ Chí Minh - vị lãnh tụ mà những người cộng sản yêu mến, kính trọng, tôn thờ. Bức tượng bán thân của Chủ tịch Hồ Chí Minh đã được các chiến sỹ cộng sản bí mật cất giấu, vượt qua sự kiểm soát gắt gao và mang theo ra Côn Đảo.
Ông Paul Atoine Miniconi đã rất ngạc nhiên, thán phục tình cảm, sự kính trọng và niềm tin tưởng tuyệt đối của những người tù cộng sản ở Côn Đảo dành cho Chủ tịch Hồ Chí Minh. Ông quyết định giữ bức tượng đó như một kỷ niệm về những năm tháng làm việc tại Côn Đảo.
Năm 1952, ông trở về sinh sống và làm việc tại quê nhà đảo Corse (Pháp). Bức tượng Chủ tịch Hồ Chí Minh được ông trân trọng, gìn giữ trong gia đình.
Trước khi mất, ông đã để lại bức tượng cho con trai Paul Miniconi - người cũng từng sống ở nơi làm việc của cha mình tại Côn Đảo vào thế kỷ 20.
Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn là nguồn cổ vũ lớn lao
Ngày 1/12/2019, ông Paul Miniconi cùng Nhà sử học Pháp Frank Senateur đã trao tặng bức tượng Chủ tịch Hồ Chí Minh cho Đại sứ Việt Nam tại Cộng hòa Pháp Nguyễn Thiệp để chuyển về Bảo tàng Hồ Chí Minh bảo quản, lưu giữ và phát huy giá trị.
Một điều hết sức thú vị và trùng hợp là Đại sứ Nguyễn Thiệp - người tiếp nhận bức tượng từ tay ông Paul Miniconi lại chính là con trai của một người tù cộng sản từng bị giam giữ tại Nhà tù Côn Đảo trong giai đoạn ông Paul Antoine Miniconi làm giám ngục.
Với ông Paul Miniconi, việc trao lại bức tượng bán thân Chủ tịch Hồ Chí Minh chính là thực hiện di nguyện thiêng liêng của người cha thân yêu trước lúc qua đời.
Trong khuôn khổ Hội nghị tổng kết 10 năm thực hiện các hoạt động “Tôn vinh Chủ tịch Hồ Chí Minh, Anh hùng Giải phóng dân tộc Việt Nam, Nhà Văn hóa kiệt xuất ở nước ngoài” (2010-2020) diễn ra ngày 25/2/2020 tại trụ sở Bộ Ngoại giao, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh đã trao kỷ vật quý giá của các chiến sỹ Nhà tù Côn Đảo - bức tượng bán thân của Chủ tịch Hồ Chí Minh cho ông Vũ Mạnh Hà, Giám đốc Bảo tàng Hồ Chí Minh.
Ông Vũ Mạnh Hà, Giám đốc Bảo tàng Hồ Chí Minh khẳng định: Đây là bức tượng quý, mang nhiều giá trị lịch sử, được gia đình ông Paul Atoine Miniconi trân trọng gìn giữ trong nhiều năm.
Với tất cả trách nhiệm, lòng kính yêu đối với Đảng, Bác Hồ, Bảo tàng Hồ Chí Minh sẽ bảo quản tốt, trưng bày nhân kỷ niệm 130 năm Ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh và nhiều dịp kỷ niệm sau này.
Có thể nói, Khu Di tích Nhà tù Côn Đảo là một di tích lịch sử đặc biệt của Việt Nam, nằm trong danh sách 10 nhà tù tàn khốc nhất trên thế giới. Trong hơn 100 năm (1862-1975), gần 20.000 chiến sỹ cách mạng và nhiều thế hệ người yêu nước Việt Nam bị giam cầm, tra tấn, hy sinh tại đây.
Thực dân Pháp, sau đó là đế quốc Mỹ đã biến nơi đây thành “địa ngục trần gian” hay “địa ngục của địa ngục” nhằm xói mòn ý chí cách mạng, đày đọa khổ sai các chiến sỹ cộng sản Việt Nam.
Tại đây, rất nhiều chiến sỹ cách mạng đã kiên cường đấu tranh bất khuất, giữ vững khí tiết cách mạng. Cội nguồn của niềm tin và sức mạnh vô song đó được bắt nguồn từ lý tưởng cách mạng, tình cảm đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh và với Đảng.
Trong chốn ngục tù, hình ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn là nguồn cổ vũ, động viên lớn lao đối với những người chiến sỹ cách mạng. Để có tấm hình của Chủ tịch Hồ Chí Minh khi bí mật chào cờ, kết nạp Đảng, các chiến sỹ tù Côn Đảo đã vẽ, thêu hình Người theo trí tưởng tượng, tìm mọi cách cất giữ trước sự kiểm soát gắt gao của kẻ thù.
Họ coi đó tài sản vô giá, bởi lẽ hình ảnh đẹp nhất trong tâm trí của họ là Tổ quốc, là Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu.
Và câu chuyện về bức tượng bán thân Chủ tịch Hồ Chí Minh ở Nhà tù Côn Đảo thập niên 40 của thế kỷ 20 là minh chứng điển hình cho những giá trị tốt đẹp nhất, ngời sáng nhất về niềm tin vào Đảng, Bác Hồ trong chốn ngục tù tối tăm./.