Mùa Xuân năm 1945, đế chế của trùm Quốc xã Adolf Hitler trên bờ vực sụp đổ. Sau cuộc đổ bộ vào Normandy, quân đội Đồng minh đã tiến sâu vào nước Đức trong khi quân đội Liên Xô pháo kích vào các thành phố của Đức.
Trên khắp châu Âu, nhiều sỹ quan cấp cao của Đức đang tiến hành các kế hoạch tự cứu bản thân. Nhiều người lên kế hoạch trốn thoát cùng số tiền cướp được từ hàng triệu nạn nhân bị thảm sát trong những trại tập trung và tài sản tịch thu ở các nước bị Đức Quốc xã chiếm đóng.
Ở Hungary, một âm mưu bí mật đã được thực hiện bởi một số sỹ quan nhằm chiếm đoạt số vàng, kim cương trị giá hàng triệu USD từ các nạn nhân diệt chủng người Do Thái.
Dưới sự chỉ huy của Đại tá Adolf Eichmann, hơn 600.000 người Do Thái tại Hungary đã bị đẩy đến các trại tập trung. Trước khi bị giết, Đức Quốc xã đã cướp đi tất cả đồ trang sức, vàng và đồ giá trị của những nạn nhân này.
Khi chiến tranh sắp kết thúc, các quan chức Hungary đã vạch ra một kế hoạch táo bạo nhằm đưa những đồ vật giá trị này ra khỏi đất nước và tránh bị quân đội Đồng minh tịch thu.
Với Thụy Sĩ là điểm đến cuối cùng, một đoàn tàu gồm 24 toa chứa đầy châu báu cùng 15 toa khác chở cảnh sát, sỹ quan quân đội được tuyển chọn và cuối cùng là 7 toa chở thợ mỏ, đã khẩn cấp rời đi.
Người phụ trách đoàn tàu chở vàng là Đại tá Arpad Toldi - người từng phục vụ trong Bộ Chiếm đóng của Đức ở Hungary.
Toldi đã chia những đồ quý giá nhất để chuẩn bị vận chuyển bằng hai con đường. Những hàng hóa có giá trị nhất, chủ yếu là vàng và đá quý, được chất lên xe tải. Phần chiến lợi phẩm còn lại được chở bằng tàu hỏa.
Hàng hóa được chia ra để đề phòng trường hợp đoàn tàu bị quân Đồng minh tấn công từ trên không.
Chuyến tàu chở vàng bắt đầu hành trình
Con tàu chở vàng bắt đầu hành trình ngay trước Lễ Giáng sinh năm 1944. Điểm dừng đầu tiên của nó là thị trấn Zire, cách Budapest gần 200km.
Tại đây, Toldi đã trưng dụng một số xe ôtô từ một căn cứ quân sự gần đó để thu thập thêm vàng và đá quý của người Do Thái được cất giữ bí mật tại Lâu đài Obanya.
Một tuần sau, tàu đến Brennbergbanya, sau khi dừng lại tại nhiều thị trấn khác để vận chuyển lên tàu vàng bạc và các vật có giá trị khác được cất giữ trong kho.
Chuyến tàu đã dừng lại 92 ngày tại Brennbergbanya, nơi hàng hóa được đếm và phân loại thành nhiều loại khác nhau như đá quý và đồ trang sức, đồ vật bằng vàng, tiền vàng, đồ vật bằng bạc và lông thú.
Khi đoàn tàu vàng bắt đầu chặng thứ hai của hành trình vào mùa Xuân năm 1945, chiến tranh đã gần kết thúc. Toldi tin rằng Liên Xô đang tích cực săn lùng đoàn tàu chở kho báu và bắt đầu một canh bạc tuyệt vọng để giấu số tài sản khổng lồ này.
Trong đêm 30/3/1945, Toldi cùng, gia đình và một số phụ tá thân tín rời tàu với những tài sản có giá trị nhất ở gần biên giới Thụy Sĩ-Áo.
Toldi và nhóm đã cố gắng nhập cảnh vào Thụy Sĩ nhưng bị chính phủ Thụy Sĩ từ chối. Với tình thế ngày càng tuyệt vọng, Toldi quay sang nhờ sỹ quan thuộc lực lượng SS Wilhelm Hottl, để được giúp đỡ.
Các báo cáo nói rằng Toldi đã đưa cho Hottl 10% số tiền cướp được để đổi lấy lời hứa đưa họ đến Thụy Sĩ và cấp cho gia đình Toldi hộ chiếu Đức dưới tên giả.
Sau chiến tranh, chính phủ mới của Hungary cố gắng tìm kiếm tung tích Toldi và các nhà điều tra đã đưa ra những thông tin thú vị. Hồ sơ cá nhân của Toldi bị Bộ Quốc phòng Hungary làm thất lạc. Các báo cáo cho biết Toldi đã đến Innsbruck, Áo vào năm 1947 nhưng không thể xác minh thông tin này.
Đến tháng 5/1945, các đặc vụ tình báo Mỹ đã thực sự liên lạc được với đoàn tàu. Vào ngày 16/5, đoàn tàu đến thành phố Werfen và ở đó bốn tuần. Trong thời gian này, Quân đội Mỹ bắt đầu thẩm vấn những thành viên còn lại trong đoàn tàu và nhanh chóng biết được lịch sử dơ bẩn của nó.
Hành khách bị buộc xuống tàu và lính canh Hungary đã giúp người Mỹ dọn sạch khỏi tàu 1.500 thùng đựng đồng hồ, đồ bạc và đồ trang sức, cũng như 5.200 tấm thảm Ba Tư, bộ sưu tập tem và đồ sứ cao cấp.
Một số sỹ quan cấp cao trong quân đội Mỹ đã trưng dụng một số đồ vật có giá trị từ đoàn tàu chở vàng để sử dụng cho riêng mình.
Người Mỹ không phải là những người duy nhất chiếm hữu trái phép các vật dụng trên đoàn tàu. Quân đội Pháp, được chỉ điểm bởi những người cung cấp thông tin, đã tịch thu những kho báu được cất giấu trong vùng chiếm đóng của họ ở Áo.
Biết mình đang bị truy nã, Toldi đã liên lạc với một sỹ quan Quân đội Pháp và kể với người này câu chuyện hư cấu rằng mình được lệnh “bảo vệ” đoàn tàu chở vàng khỏi Liên Xô.
Sau đó, Toldi cung cấp cho vị trí của nhiều địa điểm khác nhau trong khu vực của Pháp, nơi có chứa một phần chiến lợi phẩm từ chuyến tàu chở vàng.
Toldi cuối cùng bị bắt vào tháng 8/1945 và được thả ra khỏi nơi giam giữ vào tháng 11 năm đó mà không phải nhận bất kỳ bản án nào./.