Đại diện Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa cho biết đã đề xuất Chính phủ trình Quốc hội phê duyệt và ban hành Nghị quyết “Phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ mẫu giáo từ 3 đến 5 tuổi.”
Nghị quyết nhằm tạo hành lang pháp lý cho các Bộ, ngành, các địa phương có cơ sở pháp lý triển khai đại trà việc phổ cập cho trẻ mẫu giáo vào năm 2030 theo đúng yêu cầu đặt ra tại Nghị quyết 42 của Ban chấp hành Trung ương Đảng khoá XIII.
Theo tính toán của Bộ Giáo dục và Đào tạo, để thực hiện mục tiêu trên, ngành cần thêm hơn 55.400 giáo viên và hơn 32.000 tỷ đồng để trang bị cơ sở vật chất.
Cần thêm 55.416 giáo viên
Theo tính toán của Bộ Giáo dục và Đào tạo, để thực hiện phổ cập cho trẻ từ 3-5 tuổi cần thêm các nguồn lực về giáo viên và trường lớp.
Hiện tỷ lệ huy động trẻ em mẫu giáo từ 3 đến 5 tuổi toàn quốc đạt 93,1%. Trong đó riêng trẻ mẫu giáo 5 tuổi huy động đạt tỷ lệ 99,8% (còn khoảng 300.000 trẻ mẫu giáo chưa được ra lớp tương ứng 6,9% trẻ mẫu giáo). Theo dự báo dân số độ tuổi của Tổng Cục thống kê, đến năm 2030 chỉ có 7/63 tỉnh tăng dân số trẻ em mẫu giáo từ 3 đến 5 tuổi (trên 176.000 trẻ), các tỉnh còn lại đều có xu hướng giảm.
Căn cứ vào số liệu dự báo dân số độ tuổi của Tổng Cục thống kê và dự báo kế hoạch phát triển giáo dục mầm non của các tỉnh, thành phố đã ban hành, đến năm 2030, số lớp mẫu giáo có xu hướng giảm chung do dân số giảm. Tuy nhiên, một số tỉnh tăng dân số dự báo tăng nên sẽ tăng lớp mẫu giáo cục bộ ở một số địa phương, dự báo tăng 1.831 lớp.
Từ các dữ liệu trên, Bộ Giáo dục và Đào tạo dự báo đến năm 2030 ngành sẽ thiếu 55.416 biên chế.
Cũng theo Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Chính trị đã giao theo Quyết định số 72 là 13.015 biên chế; còn 26.522 chỉ tiêu sẽ được Bộ Chính trị tiếp tục giao trong giai đoạn từ 2024-2026. Số liệu biên chế chưa sử dụng của các tỉnh, thành phố (đến thời điểm tháng 8/2023) còn khoảng 28.413 chỉ tiêu chưa tuyển.
Như vậy, tổng biên chế sẽ còn đến năm 2026 là 54.935 chỉ tiêu (trong đó có 28.413 chỉ tiêu chưa dùng và 26.522 chỉ tiêu Bộ Chính trị chưa giao theo Quyết định số 72).
Tuy nhiên, theo Bộ Giáo dục và Đào tạo, khó khăn lớn nhất hiện nay là tình trạng giáo viên mầm non bỏ việc và việc tuyển dụng giáo viên mầm non ở nhiều địa phương không đáp ứng được nhu cầu do áp lực công việc rất lớn, thời gian làm việc dài, thu nhập thấp.
Thống kê của Bộ cho thấy, trong 3 năm học vừa qua (tính từ tháng 8/2020 đến tháng 8/2023), tổng số giáo viên mầm non, phổ thông nghỉ việc, bỏ việc lên đến trên 40.000 người, bình quân mỗi năm trên 13.000 người. Đến cuối năm học 2022-2023, cả nước còn thiếu 118.253 giáo viên, trong số đó, bậc mầm non thiếu gần 52.000 giáo viên, chiếm gần 44% tổng số giáo viên còn thiếu của cả hệ thống.
Cần 32.126 tỷ đồng xây lớp học, mua thiết bị
Bên cạnh vấn đề đội ngũ, ngành cũng cần thêm sự đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị.
Thống kê của Bộ Giáo dục và Đào tạo cho thấy số liệu phòng học thiếu đến năm 2030 là trên 39.000 phòng học. Trong đó, số phòng tăng thêm do thiếu và do tăng quy mô lớp là 6.078 phòng (thiếu 4.247 phòng, tăng lớp 1.831 phòng); xây dựng thay thế phòng học chưa đạt chuẩn (bán kiên cố) 32.940 phòng.
Về trang thiết bị, cần đầu tư mới 256 bộ đồ chơi ngoài trời cho các cơ sở giáo dục mầm non công lập tăng thêm giai đoạn đến 2030. Ngành cũng cần mua sắm thêm 6.078 bộ thiết bị, đồ dùng dạy học trong lớp cho các lớp thiếu phòng học và tăng lớp.
Nhu cầu kinh phí dự báo cần 32.126 tỷ đồng (bình quân 6.425,2 tỷ đồng/năm).
Bộ GD-ĐT đề xuất đưa phổ cập giáo dục mầm non 3-5 tuổi từ thí điểm sang đại trà
Đại diện Bộ Giáo dục và Đào tạo cho hay việc chuyển phổ cập giáo dục cho trẻ 3-5 tuổi từ thí điểm ở 14 tỉnh thành sang đại trà nhằm tạo hành lang pháp lý thực hiện Nghị quyết 42 của Trung ương Đảng.
Theo Bộ Giáo dục và Đào tạo, để có cơ sở pháp lý cho việc thực hiện các giải pháp đáp ứng nhu cầu về nguồn lực thực hiện Phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em mẫu giáo, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã xây dựng Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về Phổ cập giáo dục mầm non trẻ em mẫu giáo 3-5 tuổi và Dự thảo Nghị định triển khai thực hiện Nghị quyết.
Dự thảo Nghị quyết có quy định cơ chế, chính sách để đảm bảo các nguồn lực thực hiện Phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ mẫu giáo như chính sách cho đối tượng trẻ em yếu thế; chính sách, cơ chế cho đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên mầm non; cơ chế chính sách để đầu tư cho vùng khó khăn và xã hội hóa, khuyến khích phát triển giáo dục mầm non ngoài công lập./.