Đại hội XIII của Đảng một lần nữa nhấn mạnh "Tiếp tục đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa dựa trên nền tảng của khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo." Trên cơ sở đó, Nghị quyết số 29-NQ/TW (ngày 17/11/2022) được ra đời và Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã xây dựng dự thảo Chương trình hành động.
Đến nay, dự thảo đã nhận được ý kiến đa số đồng ý của các thành viên Chính phủ. Theo đó, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang tiếp tục hoàn thiện và trình Thủ tướng Chính phủ trong tháng 6/2023.
Tạo lập khung pháp luật
Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương Trần Tuấn Anh cho biết để góp phần thúc đẩy thực hiện Nghị quyết 29, Diễn đàn Công nghiệp 4.0 năm 2023 đã chọn chủ đề của Phiên toàn thể “Thúc đẩy chuyển đổi số, chuyển đổi xanh tạo đột phá rút ngắn quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.”
Tại hội nghị, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương nhấn mạnh những việc làm cần thiết để thể chế hóa, cụ thể hóa các quan điểm, nhiệm vụ và giải pháp lớn nêu tại Nghị quyết 29, trong đó trọng tâm là về các vấn đề liên quan đến chuyển đổi số và chuyển đổi xanh để tạo đột phá cho công nghiệp hóa, hiện đại hóa.
[Việt Nam cần hoàn thiện thể chế, chính sách để phát triển công nghệ AI]
Theo ông Trần Tuấn Anh, yêu cầu cần thực hiện trong giai đoạn này là xây dựng và hoàn thiện thể chế, chính sách, trong đó ưu tiên xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật chuyên ngành về phát triển công nghiệp quốc gia và các lĩnh vực công nghiệp đặc thù (như công nghiệp công nghệ số, công nghiệp quốc phòng, an ninh, năng lượng...). Ngoài ra, cần phải có khung pháp luật cho phát triển sản xuất thông minh, mô hình nhà máy thông minh, xây dựng và ban hành các tiêu chuẩn quốc gia về sản xuất thông minh.
Phiên toàn thể “Thúc đẩy chuyển đổi số, chuyển đổi xanh tạo đột phá rút ngắn quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.”(Ảnh: Vietnam+) Để làm được những điều này, ông Trần Tuấn Anh cho rằng cần xây dựng lộ trình, hoàn thiện các cơ chế, chính sách cho thực hiện chuyển đổi năng lượng xanh, bền vững, phù hợp với xu thế của thế giới, bảo đảm vững chắc an ninh năng lượng quốc gia. Bên cạnh đó, cơ quan quản lý các cấp phải rà soát, hoàn thiện chính sách khuyến khích phát triển các ngành công nghiệp nền tảng-ưu tiên-mũi nhọn theo hướng tập trung vào các lĩnh vực được xác định theo tiêu chí phù hợp cho từng giai đoạn.
Thêm vào đó, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương yêu cầu phải khẩn trương xây dựng và triển khai chương trình quốc gia về nâng cao năng lực độc lập, tự chủ, tự lực, tự cường của nền sản xuất Việt Nam đến năm 2045 (Make in Vietnam 2045). Trong đó, trọng tâm chú trọng đến việc nâng cao tự chủ về nguyên liệu, công nghệ, sản xuất và thị trường, tăng cường năng lực sáng tạo và thiết kế, phát triển các ngành công nghiệp sử dụng nhiều công nghệ, có giá trị gia tăng cao và các ngành công nghiệp phát thải cácbon thấp.
Chính sách cần tập trung ưu tiên, khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư vào đổi mới, hấp thụ và làm chủ công nghệ, nhất là công nghệ lõi, công nghệ nguồn. Đặc biệt là ưu tiên nguồn lực và có cơ chế, chính sách khuyến khích đủ mạnh để phát triển những lĩnh vực ưu tiên của các ngành công nghiệp nền tảng.
“Nghị quyết 29 đã xác định mô hình công nghiệp hóa, hiện đại hóa của Việt Nam là mô hình dựa trên nền tảng của khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Coi phát triển công nghiệp chế tạo, chế biến là then chốt. Chuyển đổi số, chuyển đổi xanh là các quá trình chuyển đổi then chốt, là những phương thức mới có tính đột phá để rút ngắn quá trình. Trong đó, xác định nguồn lực trong nước là cơ bản, chiến lược, lâu dài và quyết định, nguồn lực bên ngoài là quan trọng, đột phá. Doanh nghiệp trong nước là động lực chính, chủ đạo đồng thời doanh nghiệp FDI có vai trò quan trọng, đột phá trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa,” ông Trần Tuấn Anh nhấn mạnh.
Phân định rõ trách nhiệm
Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Đỗ Thành Trung cho biết dự thảo Chương trình hành động của Chính phủ dự kiến giao 23 chỉ tiêu cho các cơ quan của Chính phủ chủ trì, theo dõi, đánh giá theo định kỳ thời gian cụ thể.
Dự thảo đồng thời đưa ra 10 nhóm giải pháp và 59 nhiệm vụ trọng tâm. Các nhiệm vụ và giải pháp sẽ giao cho từng cấp, ngành với thời hạn hoàn thành, phân định rõ trách nhiệm, để làm căn cứ theo dõi, giám sát và đánh giá.
Thứ trưởng Đỗ Thành Trung cho hay các nhóm nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu trong dự thảo Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết 29.
Lễ khai mạc Triển lãm quốc tế về Công nghiệp 4.0, ngày 14/6. (Ảnh: Vietnam+) Thứ nhất, đổi mới tư duy, nhận thức và hành động quyết liệt, tiếp tục đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Theo đó xác định nội dung cốt lõi và yêu cầu thể hiện bằng hành động cụ thể trong triển khai các nhiệm vụ của các bộ, ngành, địa phương; và tuyên truyền nhằm tạo đồng thuận trong xã hội và toàn hệ thống chính trị.
Thứ hai, xây dựng và hoàn thiện thể chế, chính sách thúc đẩy công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước với 3 trọng tâm về hoàn thiện pháp luật chuyên ngành, cơ chế-chính sách và các luật có liên quan.
Thứ ba, xây dựng nền công nghiệp quốc gia vững mạnh, tự lực, tự cường.
Thứ tư, đẩy nhanh công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn và tiếp tục cơ cấu lại ngành dịch vụ dựa trên nền tảng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo.
Thứ năm, phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa.
Thứ sáu, phát triển kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại; thúc đẩy đô thị hóa nhanh và bền vững, gắn kết chặt chẽ và tạo động lực cho công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Thứ bảy, phát triển các thành phần kinh tế nhằm thúc đẩy công nghiệp hóa, hiện đại hóa.
Thứ tám, đổi mới chính sách tài chính, tín dụng thúc đẩy công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước nhanh, bền vững
Thứ chín, quản lý, sử dụng hiệu quả, tiết kiệm tài nguyên, bảo vệ môi trường, chủ động thích ứng với biển đổi khí hậu; tăng cường hội nhập quốc tế sâu rộng, hiệu quả đi đôi với bảo vệ và phát triển thị trường trong nước
Thứ mười, phát huy giá trị văn hóa, bản lĩnh, trí tuệ con người Việt Nam, xây dựng đội ngũ trí thức và doanh nhân xung kích, đi đầu trong công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, bảo đảm tốt an sinh xã hội.
Theo đó, ông Trung nhấn mạnh về việc đổi mới tư duy, nâng cao nhận thức và phát huy vai trò đặc biệt quan trọng của đội ngũ trí thức và doanh nhân Việt Nam thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong tình hình mới. Trên cơ sở đó cần xây dựng và triển khai Chiến lược phát triển đội ngũ trí thức, Chiến lược phát triển đội ngũ doanh nhân đến năm 2030, chương trình quốc gia về đào tạo doanh nhân, xây dựng văn hóa kinh doanh Việt Nam tiên tiến, giàu bản sắc và hội nhập quốc tế./.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dự lễ khai mạc Triển lãm quốc tế về Công nghiệp 4.0. (Ảnh: Vietnam+) 
Thủ tướng tham khu vực Triển lãm quốc tế về Công nghiệp 4.0. (Ảnh: Vietnam+) 
Thủ tướng tại khu vực Triển lãm quốc tế về Công nghiệp 4.0.(Ảnh: Vietnam+) 
Thủ tướng tham dự Diễn đàn Công nghiệp 4.0 năm 2023. (Ảnh: Vietnam+) 
Thủ tướng phát biểu chỉ đạo. (Ảnh: Vietnam+) 
Diễn đàn cao cấp về Công nghiệp 4.0 năm 2023. (Ảnh: Vietnam+) 
