Campione d’Italy, vùng đất của người Italy nhưng lại nằm lọt trong bang Ticino, miền Nam Thụy Sĩ, là nơi thể hiện một cách đặc sắc sự đa dạng văn hóa và chủng tộc của quốc gia liên bang nhỏ bé này.
Vùng đất này tương đương với một phường, và xét về mặt hành chính trực thuộc tỉnh Como của vùng Lombardy, Italy.
Chỉ rộng 1,6km2 và dân số hơn 2.000 người, thành phố Campione nằm ở độ cao gần 300m so với mực nước biển, vừa có hồ, vừa có núi, giống như địa hình tại đa số các khu vực ở phía Nam Thụy Sĩ.
Mặc dù chỉ cách Italy khoảng 1km đường chim bay, song những rặng núi cao bao quanh khiến con đường trở về với “đất mẹ” của những người dân Campione dài trên 14km.
Việc tại sao một vùng đất nhỏ trong lòng Thụy Sĩ vẫn không chịu gia nhập vào liên bang Thụy Sĩ hoàn toàn do ý nguyện của những người dân Campione.
Năm 1798, khi bang Ticino quyết định trở thành một phần của Thụy Sĩ thì người dân Campione lựa chọn ở lại với vùng Lombardy, Italy.
Tới năm 1814, chính quyền đã tổ chức một cuộc trưng cầu dân ý về việc gia nhập liên bang Thụy Sĩ, song người Campione đã phản đối.
Tới năm 1848, trong thời kỳ chiến tranh thống nhất Italy, Campione tiếp tục đấu tranh để chống lại sự thôn tính của Thụy Sĩ. Lý do là vùng đất này không chấp nhận đi theo thể chế trung lập của Thụy Sĩ.
Thể chế và cách quản lý đặc biệt
Thuộc về Italy, nhưng do nằm gọn trong lòng Thụy Sĩ, Campione có chế độ hành chính và kinh tế hoàn toàn mang màu sắc Thụy Sĩ. Như việc sử dụng đồng Franc Thụy Sĩ, người dân Italy tại đây phải tuân thủ theo pháp luật Thụy Sĩ, đăng ký biển số xe không phải của Italy mà là Thụy Sĩ.
Tương tự, hệ thống thông tin liên lạc cũng là do Swisscom, hãng viễn thông lớn nhất Thụy Sĩ, cung cấp.
Theo các thỏa thuận song phương giữa Italy và Thụy Sĩ, người dân ở Campione được cung cấp các dịch vụ y tế và dịch vụ thường ngày khác theo hệ thống của Thụy Sĩ.
Riêng về an ninh vẫn do lực lượng cảnh sát quân sự Carabinieri của Italy đảm bảo. Ngoài ra, thành phố cũng có nhóm cảnh sát địa phương. Tuy nhiên, lính cứu hỏa lại là người Thụy Sĩ.
Về thuế, Campione được miễn trừ thuế giá trị gia tăng của EU. Để tận dụng ưu đãi này, Campione đã phát triển nghề kinh doanh sòng bạc và đây trở thành ngành kinh tế chủ chốt của vùng.
