Cử tri đi bỏ phiếu ở Los Angeles, California (Nguồn: Getty Images ) Ngày 5/6, cử tri tại 8 bang của nước Mỹ đã tham gia các cuộc bầu cử sơ bộ trong khi mọi sự chú ý dồn về bang California, nơi mà kết quả bỏ phiếu có thể ảnh hưởng đến cán cân quyền lực ở Quốc hội lưỡng viện Mỹ, hiện do đảng Cộng hòa kiểm soát.
Các bang diễn ra bầu cử sơ bộ trong ngày 5/6 bao gồm California, Montana, Alabama, Iowa, Mississippi, New Jersey, New Mexico, Dakota Nam; trong đó, California là bang lớn nhất và thắng lợi của một đảng tại đây có ảnh hưởng quyết định trên toàn bộ bức tranh bầu cử giữa nhiệm kỳ của Mỹ.
Thể hiện sự quan tâm với cuộc bầu cử sơ bộ này, Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng đã đăng một bình luận trên Twitter kêu gọi cử tri bỏ phiếu cho các ứng cử viên đảng Cộng hòa.
Trong ba thập niên gần đây, đảng Dân chủ luôn chiếm được ưu thế tuyệt đối tại bang California.
Trong cuộc bầu cử Tổng thống năm 2016, tại bang này, ứng cử viên Hillary Clinton của đảng Dân chủ thậm chí đã giành được số phiếu gần gấp đôi so với đối thủ đắc cử sau đó là ông Trump. Tuy nhiên, đảng Dân chủ cũng có nhiều rủi ro trong cuộc bầu cử sơ bộ này do thể thức bầu cử năm nay.
Trong lần bầu cử sơ bộ này, bang California áp dụng thể thức bầu chung hai đảng, tên tất cả các ứng cử viên được đưa vào cùng một lá phiếu và kết quả lựa chọn là hai người có số phiếu cao nhất sẽ được cử tri bỏ phiếu quyết định qua vòng thứ 2 ở kỳ tổng tuyển cử tháng 11 tới.
Với thể thức này, đảng Dân chủ có thể chiếm trọn các vị trí ứng cử viên, song có nguy cơ bị ứng cử viên đảng Cộng hòa lợi dụng sự cạnh tranh giữa các ứng cử viên trong cùng đảng để lọt vào 2 vị trí đứng đầu.
Chuyên gia Elaine Kamarck tại Viện nghiên cứu Brookings nhận định điều quan ngại là số ứng cử viên của đảng Dân chủ quá nhiều khiến số phiếu bầu cho đảng này bị phân tán, dễ tạo khe hở cho ứng cử viên đảng Cộng hòa leo lên 1 trong 2 vị trí đầu tiên.
Giáo sư khoa học chính trị Louis DeSipio của Đại học California cho rằng số người tham gia bỏ phiếu luôn luôn là biến số trong các cuộc bầu cử sơ bộ.
Trong lần bầu cử này, cuộc đua giành ghế Thống đốc California cũng được đặc biệt quan tâm. Phía Dân chủ, hai ứng cử viên sáng giá nhất là Phó Thống đốc Gavin Newsom và cựu Thị trưởng Los Angeles Antonio Villaraigosa.
Phía Cộng hòa, doanh nhân John Cox là hy vọng lớn nhất. Tranh cử vị trí Thượng nghị sỹ đại diện bang California có tới hơn 20 ứng cử viên. Tuy nhiên, giới quan sát đánh giá đảng Cộng hòa không có đại diện có hy vọng cạnh tranh được với bà Diane Feinstein, 84 tuổi, thượng nghị siỹ 4 nhiệm kỳ của đảng Dân chủ.
Trong khi trong cuộc đua các ghế tại Hạ viện, đảng Dân chủ đang tập trung vào 7 quận đang do Cộng hòa kiểm soát, song lại bầu cho bà Clinton trong cuộc bầu cử năm 2016.
Các điểm bỏ phiếu tại California đóng vào lúc 20h theo giờ địa phương (tức 10h ngày 6/6 theo giờ Việt Nam). Dự kiến, cần vài ngày đến vài tuần kết quả cuộc bầu cử sơ bộ của California mới được công bố do nhiều cử tri bỏ phiếu qua thư điện tử.
Các quan chức kiểm phiếu cho biết đã nhận được số phiếu qua mail cao bất thường trong năm nay, khiến việc dự đoán kết quả cuối cùng trở nên khó khăn hơn nhiều.
Đảng Dân chủ cần phải có được ít nhất 23 ghế của đảng Cộng hòa để giành lại quyền kiểm soát Hạ viện Mỹ./.
