Bia đá xanh cao 2,75m, rộng 1,7m, khắc nội dung ''Trần Triều đế miếu'' bằng tiếng Việt và tiếng Anh đặt tại đền các vị vua. (Ảnh: Xuân Tiến-Hải An/Vietnam+) Cuối tháng 4/2015, tại Khu di tích Lăng mộ và đền thờ các vị vua triều Trần (xã Tiến Đức, huyện Hưng Hà, tỉnh Thái Bình) xuất hiện sáu tấm bia đá cỡ lớn đặt tại ba ngôi mộ và tại đền Vua, đền Thánh và Đền Mẫu - khu vực 1 của Di tích.
Việc đặt những tấm bia này chưa hề được sự đồng ý của cơ quan có thẩm quyền, không tuân thủ theo quy định pháp luật.
Ông Nguyễn Hữu Hưng, Trưởng phòng Nghiệp vụ, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Thái Bình, cho biết những tấm bia trên, về mặt hình thức, có nhiều điều phải bàn từ văn phong, đến ngữ pháp, dịch thuật. Mặt bia rất lem nhem phản cảm trong di tích tôn nghiêm này. Có bia trang trí “rùa đội bia,” có bia là “long hổ,” có bia hình tượng “hoa sen,” không phù hợp với truyền thống mỹ thuật cổ Việt Nam.
Bia đá xanh rùa đội bia với nội dung “Đức Thánh Trần linh từ” dựng tại đền Thánh. (Ảnh: Xuân Tiến-Hải An/Vietnam+) Việc dịch thuật ở những tấm bia cũng có những điều không đảm bảo nguyên tắc, trong phần tiếng Anh có lẫn Tiếng Việt, tiếng Anh có dấu.
Đặc biệt, việc hạ đặt sáu bia trên, Ban quản lý di tích huyện Hưng Hà đã vi phạm khoản 3, điều 1, Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Di sản văn hóa năm 2009, vi phạm Nghị định 70 năm 2012 của về Chính phủ trình tự lập, phê duyệt, quy hoạch, báo cáo kinh tế kỹ thuật về tu bổ di tích. Đặc biệt là vi phạm Thông tư 18 về quy định một số nội dung cụ thể về tu bổ di tích.
Toàn cảnh những tấm bia cũ và mới bằng chất liệu đá xanh và đồng trước một gò mộ vua Trần. (Ảnh: Xuân Tiến-Hải An/Vietnam+) Theo Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Thái Bình, Di tích cấp quốc gia đặc biệt Khu Lăng mộ và đền thờ các vị vua triều Trần được giao cho Ủy ban Nhân dân huyện Hưng Hà trực tiếp quản lý, khai thác, phát huy tác dụng.
Di tích này được Ủy ban Nhân dân huyện Hưng Hà công bố Bằng xếp hạng di tích cấp Quốc gia đặc biệt vào đầu tháng 3/2015. Nơi đây được coi là nơi phát nghiệp vương triều Trần, là nơi yên nghỉ của các liệt tổ nhà Trần, của Thái Tổ Trần Thừa và ba vị vua đầu triều Trần là Trần Thái Tông, Trần Thánh Tông và một phần ngọc cốt của Đức vua Phật hoàng Trần Nhân Tông.
Di tích này gắn với sự kiện đánh dấu bước chuyển biến đặc biệt quan trọng của lịch sử dân tộc, anh hùng dân tộc, danh nhân tiêu biểu có ảnh hưởng to lớn đối với tiến trình lịch sử dân tộc./.
